W Ratuszu Głównego Miasta w Gdańsku otwarto wystawę czasową towarzyszącą obchodom 800-lecia przybycia Zakonu Kaznodziejskiego do Polski. O historii dominikanów opowiada około 200 eksponatów ze zbiorów kilkunastu muzeów, bibliotek, archiwów i klasztorów. Niektóre zostaną zaprezentowane po raz pierwszy.
Gdańsk, po Krakowie, Sandomierzu i Wrocławiu, jest jednym z pierwszych ośrodków dominikańskich w Polsce. Tutejszy klasztor został założony w 1227 r. i jest niewiele późniejszy od klasztorów w Bolonii, Paryżu, Pradze czy Oksfordzie.
Historia powstania konwentu gdańskiego, 800 lat temu, brzmi niemal jak legenda. Tymczasem prawdziwi ludzie, w nierzadko bardzo trudnych czasach, inicjowali w Gdańsku, a później kontynuowali dzieło dominikańskie. I robią to do dziś. Ewangelizują. Promują filozofię i teologię. Uczą radzić sobie z wyzwaniami i zagrożeniami świata. Wreszcie zapraszają do myślenia i mądrego korzystania z wolności. Dziękuję za Waszą obecność, ojcowie dominikanie, za wszystkich światłych i prawych duszpasterzy, za kulturę życia w różnorodności. Dziękuję za zainicjowanie Jarmarku św. Dominka. Dziękuję za to, że przez wieki tworzyliście i tworzycie tkankę łączną naszego miasta
mówiła podczas konferencji prasowej Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
Historię i życie codzienne członków konwentu, od fundacji, poprzez burzliwe czasy reformacji, po kasatę w XIX wieku i powrót zakonników do miasta po II wojnie światowej przybliży około 200 eksponatów.
Konwent gdański jest czwartym pod względem starszeństwa, ale od wieków był niezwykle prężnym ośrodkiem. Cieszę się z faktu, że to właśnie w Gdańsku, tą wystawą, inaugurujemy obchody 800-lecia naszej obecności w Polsce
podkreśla o. Paweł Kozacki (OP), prowincjał Polskiej Prowincji Dominikanów.
Opowieść o konwencie gdańskim ukazana została na tle innych klasztorów dominikańskich w Prusach i na Pomorzu. Przybliża ją około 200 eksponatów: przywilejów, planów, rycin, archiwalnych i współczesnych fotografii, rzeźb, przedmiotów sakralnych i użytkowych. Pochodzą ze zbiorów kilkunastu muzeów, bibliotek, archiwów i klasztorów w Polsce.
Wiele z eksponatów to nieznane szerszej publiczności dzieła, które po raz pierwszy opuściły klasztorny skarbiec, np. XVII-wieczny obraz „Madonna Apokaliptyczna”, srebrny krzyż relikwiarzowy z 1731 r. fundacji dominikanina o. Kajetana Wieczyckiego czy bulla papieska z nadaniem kościołowi tytułu Bazyliki Mniejszej. Równie cenne są historie powojenne i współczesne o życiu wspólnoty, które na sale muzealne trafiły wprost z kronik dominikanów. Uwagę zwiedzających na pewno przykują przepiękne, dawne witraże dawnego Gdańska, rzeźby oraz obrazy
wylicza dr Anna Frąckowska z Muzeum Gdańska, jedna z kuratorek wystawy.
Na otwarciu wystawy po raz pierwszy publicznie zaprezentowano jeden z najcenniejszych skarbów dominikanów. Niepozorny różaniec z bursztynu ma ponad 500 lat. Odkryto go podczas badań wykopaliskowych w kościele św. Mikołaja w grobie anonimowego dominikanina.
To jeden z najbardziej tajemniczych i najcenniejszych przedmiotów naszego klasztoru. Choć różańce stanowiły jeden z ważniejszych elementów wyposażenia grobowego, to okazy wykonane z bursztynu są niezwykle rzadkie. Nasz odkryto w trakcie eksploracji krypty pod dawnym kapitularzem klasztornym. Należał do pochowanego w tym miejscu dominikanina. Analiza zachowanych szczątków, w tym kości czaszki, umożliwiły ocenę cech osobniczych zmarłego. Niskiego, tęgawego, mężczyznę o lekko śniadej cerze, czarnych włosach i ciemnobrązowych oczach nazwaliśmy „Hiszpanem”. W tym roku różaniec został przekazany w depozyt do Muzeum Gdańska, do nowego Muzeum Bursztynu. Nie mogło go jednak zabraknąć podczas otwarcia wystawy
mówi o. Michał Osek OP, przeor Klasztoru OO. Dominikanów w Gdańsku.
Różaniec na wystawie będzie prezentowany kilka dni – do 21 lipca. Od 24 lipca zobaczymy go na salach wystawowych nowego Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie.
Wystawa jest prezentowana od 15 lipca do 15 listopada 2021 r. w Galerii Palowej i Sali Morskiej w Ratuszu Głównego Miasta, oddziale Muzeum Gdańska. Do 18 września br. wystawę będzie można zwiedzić codziennie, w godzinach 10:00-19:00. Kasy biletowe będą czynne do godz. 18:00.
Pozostałe informacje znajdują się na stronie internetowej Muzeum Gdańska.
Wystawa odbywa się pod patronatem honorowym
- Prezydenta RP Andrzeja Dudy
- Prymasa Polski, metropolity gnieźnieńskiego, arcybiskupa Wojciecha Polaka
- Metropolity gdańskiego, arcybiskupa Tadeusza Wojdy.
Patronatu medialnego udzieliło Radio Plus.