– W tym roku przewidujemy kontynuację wydarzeń związanych z hasłem Nowoczesne Narodowe to znaczy, że chcemy pokazywać zarówno dziedzictwo narodowe, historyczne w nowoczesny sposób, jak i pokazywać historię polskiej nowoczesności poprzez działania wokół serii wystaw 4 x Nowoczesność – powiedział podczas noworocznej konferencji prasowej dyrektor MNK prof. Andrzej Szczerski.
Podczas spotkania muzealnicy podsumowali miniony, 2021 rok. Dla krakowskiego muzeum był on bardzo owocny: odwiedziło je 700 tys. osób, zorganizowano 5 nowych wystaw stałych, 21 nowych wystaw i pokazów czasowych oraz 3 wystawy i projekty zagraniczne. Muzealne zbiory liczą obecnie 1 175 247 obiektów. Ponad 1200 to nowe nabytki – zarówno darowizny, zakupy czy pozyskania własne, jak i depozyty. Wśród nich znalazło się m.in. dzieło Magdaleny Abakanowicz „Przyjaciele”. Łączna liczba obiektów poddanych konserwacji w MNK w 2021 roku wyniosła 27620, natomiast w pracowni fotograficznej MNK zdigitalizowano 22 489 obiekty.
Ważną częścią muzealnej codzienności w MNK są działania edukacyjne i wydawnicze. W 2021 r. muzeum wydało 18 książek i 1 czasopismo oraz podjęło 540 inicjatyw edukacyjnych, tj. warsztatów dla dzieci i dorosłych, spacerów tematycznych, lekcji muzealnych, zajęć on-line dla seniorów, wirtualnych oprowadzań kuratorskich i spotkań dla nauczycieli. Odbyło się ok. 400 oprowadzań dla 4 tys. osób.
Nagrody i wyróżnienia dla Muzeum Narodowego w Krakowie i pracowników MNK w 2021 roku:
- Marka Radia Kraków za wystawę „Cud światła. Witraże średniowieczne w Polsce”
- Wyróżnienie w 41. konkursie Sybilla dla wystawy „Cud światła. Witraże średniowieczne w Polsce”
- Marki Radia Kraków dla Wystaw ”Polskie style narodowe. 1890-1918” oraz ”Hokusai. Wędrując…”
- Nagroda TopBulider 2021 dla Nowego Muzeum Książąt Czartoryskich
- Wyróżnienie dla Arsenału Muzeum Książąt Czartoryskich w konkursie Kraków bez barier
- Nagroda PISF dla wystawy „Wajda”
- Art In Architecture Festival: wyróżnienie w kategorii przestrzeń publiczna NArchitekTURA Bartosz Haduch, Łukasz Marjański, Michał Haduch oraz Muzeum Narodowego w Krakowie – wystawa „Hokusai. Wędrując…”
– „Nowoczesne Narodowe” to hasło, które ma obejmować dwie kluczowe wartości ważne w naszej działalności, czyli przekonanie o aktualności dziedzictwa ale też jego wadze historycznej. Pojęcie „nowoczesność” jest traktowane przez nas jako pewien problem istotny, badawczo-poznawczy, który chcemy naświetlać z różnych stron, czego najlepszym przykładem są wystawy 4 x Nowoczesność. W tym roku mamy w planach 28 nowych wystaw i pokazów, a więc MNK mimo trudnych okoliczności działania wciąż nie zwalnia tempa… – mówił podczas noworocznej konferencji dla mediów prof. Andrzej Szczerski.
Oto wybrane propozycje:
Nowy początek. Modernizm w II RP | Wystawa z serii 4x Nowoczesność
Gmach Główny MNK, al. 3 Maja 1
29.07.2022 – 29.01.2023
Modernizm to szerokie pojęcie, skrywające za sobą szereg nurtów artystycznych. Poświęcona mu wystawa w Muzeum Narodowym w Krakowie przedstawi nowy obraz sztuki pierwszej fali modernizmu w Polsce. Będą to różne efekty twórczego doświadczania nowoczesności i angażowania się w nią – od malarskich obrazów po techniczne wynalazki, od architektury po projekty tkanin, mebli i przedmiotów codziennego użytku.
W okresie międzywojennym sztuka stała się wielostronną reakcją na modernizacyjne procesy, będące źródłem społecznego i technologicznego rozwoju, ale także fizycznej i duchowej degradacji. Nowoczesność nie oznaczała stylowego schematu i naśladowania sztuki zachodniej, nowości czy sztuki samej w sobie. Oznaczała udział twórczości artystycznej w wielkim dziele naprawy współczesnego świata i wsparcie w tworzeniu go na nowo. Szczególną szansą była jednoczesna budowa odrodzonej Polski.
Zespół kuratorski pod kierownictwem Prof. dr hab. Andrzeja Szczerskiego i Prof. UAM dr hab. Piotra Juszkiewicza w składzie: Anna Budzałek, Magdalena Czubińska, Alicja Kilijańska, dr Bożena Kostuch, Joanna Kowalska, dr hab. Mirosław Kruk, Agata Małodobry, Monika Paś, Sabina Serafin, Agnieszka Smołucha-Sładkowska, Magdalena Święch, dr Katarzyna Uchowicz.
Jacek Malczewski romantyczny
Gmach Główny MNK, al. 3 Maja 1
18.02.2022 – 31.07.2022
Na pamiątkę 200. rocznicy wydania Ballad i romansów Adama Mickiewicza – dzieła uznawanego za manifest polskiego romantyzmu, rok 2022 został ogłoszony Rokiem Romantyzmu Polskiego.
Z tej okazji Muzeum Narodowe w Krakowie organizuje wyjątkową wystawę poświęconą romantyzmowi w twórczości Jacka Malczewskiego. Ten „poeta malarstwa i malarz poezji” uważany jest za jedną z najwybitniejszych indywidualności polskiej sztuki i kontynuatora myśli romantycznych. Poezja z tego okresu stanowiła nieskończone źródło inspiracji artysty. Jego dzieła charakteryzują się wielowątkowością, świadczącą o wielkiej fantazji oraz wrażliwości neoromantyka, wyrafinowanego humanisty i patrioty.
Ekspozycja złożona z 150 dzieł malarza osnuta będzie wokół trzech wątków wyrosłych z tradycji romantycznych – mesjanizmu, fascynacji folklorem i ludowością oraz motywu Sztuki jako natchnienia, odpowiedzialności i wyjątkowości artysty. Uzupełnieniem wystawy będą zdjęcia archiwalne Malczewskiego i teksty literackie korespondujące z jego pracami.
Kuratorka: Urszula Kozakowska-Zaucha
Tamara Łempicka
Gmach Główny MNK, al. 3 Maja 1
09.09.2022 – 15.01.2023
To pierwsza w Krakowie prezentacja tak dużego zbioru prac jednej z najbardziej rozpoznawalnych artystek XX wieku – Tamary Łempickiej. Obrazy ukazujące wachlarz zainteresowań artystki i rozwój jej twórczości zostaną wypożyczone z europejskich kolekcji, m. in. francuskich – z Centre Pompidou w Paryżu i MUDO – Musée de L’Oise w Beauvais.
Tamara Łempicka to jedna z ikon art déco, uważana za medialną gwiazdę swoich czasów i skandalistkę. Autorka jednych z najdroższych prac polskich artystów, została doceniona przez kolekcjonerów dzięki tworzonym przez siebie idealizującym portretom. Łączyła w nich śródziemnomorską tradycję z kubizującą estetyką. Kobiety jej pędzla są przedstawicielkami epoki postępu, automobili i jazzu, odziane w luksus i wyrafinowaną erotykę.
Ekspozycja będzie się składać nie tylko z portretów, będących kwintesencją epoki i symbolem dorobku artystki, ale też mniej znanych dzieł Łempickiej – martwych natur nawiązujących do włoskiego malarstwa renesansowego.
Kurator: Światosław Lenartowicz
Vilhelm Hammershøi. Światło i cisza
Gmach Główny MNK, al. 3 Maja 1
04.03.2022 – 08.05.2022
Po raz pierwszy w Krakowie zostanie zaprezentowana twórczość Vilhelma Hammershøia – uznawanego za najwybitniejszego duńskiego malarza przełomu XIX i XX wieku. Wystawa będzie obejmować dzieła malarskie i rysunkowe artysty oraz fotografie związane z jego życiem i twórczością. Pochodzą one ze znakomitych kolekcji duńskich, szwedzkich, fińskich, norweskich, francuskich oraz holenderskich.
Staranny dobór prac Duńczyka umożliwia zgłębienie artystycznego rozwoju oraz poznanie najistotniejszych tematów występujących w jego sztuce – pauz, ciszy i przestrzeni znajdujących się „pomiędzy”. Powściągliwa, wyrafinowana i kontemplacyjna sztuka Hammershøia niesie w sobie osobisty przekaz i uniwersalne treści.
Krakowska ekspozycja jest efektem współpracy z Muzeum Narodowym w Poznaniu, w którym miała miejsce pierwsza odsłona wystawy (21 listopada 2021 – 6 lutego 2022). Projekt wystawienniczy dwóch muzeów narodowych został objęty patronatem wiceprezesa Rady Ministrów RP, ministra kultury i dziedzictwa narodowego prof. dra hab. Piotra Glińskiego. Duńskim partnerem wystawy jest Statens Museum for Kunst, zaś całość przedsięwzięcia wpisano w program „Polen-satsning” Ministerstwa Kultury i Ministerstwa Spraw Zagranicznych Danii.
Kuratorka edycji krakowskiej: Aleksandra Krypczyk-De Barra
Lelewel. Rytownik polski
Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach, Rynek Główny 3
28.01.2022 – 18.09.2022
Wystawa zostanie zorganizowana w 235. rocznicę urodzin oraz 160. rocznicę śmierci Joachima Lelewela i obejmie mało znaną twórczość zasłużonego Polaka. Rozpoznawany jest jako historyk, profesor uniwersytetów Wileńskiego i Warszawskiego oraz polityk okresu powstania listopadowego. Stworzył również pionierskie publikacje z dziedziny historii, sfragistyki, heraldyki, dziejów piśmiennictwa i księgarstwa w Polsce oraz historii kartografii i numizmatyki.
Lelewel będąc samoukiem, przygotował 265 płyt rytowniczych, z czego 230 znajduje się w zbiorach MNK. Od momentu ich zakupienia w 1897 roku od bratanicy Lelewela, skrywały je muzealne magazyny. Tłem dla kolekcji graficznej będzie biografia Lelewela, kontekstowo wiążąca rytownictwo z „niespokojnym życiem” twórcy.
Dopełnieniem ekspozycji będą portrety malarza, nieliczne powstałe prace rysunkowe i malarskie oraz pozostawione po artyście pamiątki.
Zespół kuratorski pod kierownictwem Janiny Wilkosz w składzie: Anna Bogusz, Danuta Godyń, Katarzyna Król-Goździk, Ryszard Perzanowski, Katarzyna Podniesińska, Małgorzata Skwarczyńska
Galeria Rzeźby Polskiej XX i XXI wieku
Gmach Główny MNK, al. 3 Maja 1
od 03.06.2022 – nowa część galerii stałej
Galeria rzeźby w MNK zgromadzi prace najsłynniejszych polskich rzeźbiarzy XX wieku (Xawerego Dunikowskiego, Katarzyny Kobro, Jerzego Beresia, Wandy Czełkowskiej), jak również rzeźby mniej znanych twórców (Mariana Kruczka, Stanisława Rzeckiego, Piotra Bożyka).
Unikatowość rzeźby jako formy sztuki wymyka się definicjom, próbującym zamknąć ją w ryzach terminologii czy typologii. Zmiany w tej dyscyplinie sztuki, zachodzące w trakcie XX i XXI wieku, miały charakter rewolucyjny, wychodząc od akademickiej figury ku różnym przestrzennym formom kompozycji. Zwiedzających wystawę prowadzić będą przemiany w formie prac.
Kuratorka: Agata Małodobry
Dom odziany
Kamienica Szołayskich, pl. Szczepański 9
29.04. 2022 – 28.08.2022
Wystawa „Dom odziany. Dostrajanie się do sezonowej wyobraźni” to prezentacja tkanin użytkowych i inspirowanych nimi form przestrzennych. Nawiązuje do trendów bazujących na wzorach sprzed ery elektryczności, ukazując związek między zmianami pór roku a wnętrzem domu. Jest krakowską odsłoną prezentacji z Polskiego Pawilonu podczas London Design Days 2021.
Prace zostały wykonane przez polskich rzemieślników według projektów artystek: Alicji Bielawskiej, Małgorzaty Kuciewicz i Simone De Iacobis. Wystawa unaocznia znaczenie oraz urok tekstyliów, towarzyszącym ludziom dziesiątki lat temu.
Muzeum Narodowe w Krakowie zaprasza na spotkanie ze współczesnym wzornictwem do Kamienicy Szołayskich, w której mieści się obecnie Muzeum Architektury i Designu, wraz ze stałymi wystawami “Przedmioty” i “Przekroje”.
Kuratorzy: Aleksandra Kędziorek, Grupa projektowa Centrala