Uczniowie z International Baccalaureat Diploma Programme z krakowskiej British International School of Cracow podjęli się przetłumaczenia na język angielski „Ksiąg Pamięci” poświęconych transportom Polaków do Auschwitz z Krakowa i innych miejscowości Polski południowej. To aspekt edukacyjny projektu „Wspólna Pamięć” prowadzonego przez Biuro ds. Byłych Więźniów w Archiwum Muzeum.
– Uczniowie zwiedzili Miejsce Pamięci, a dodatkowo wydawnictwo Muzeum przekazało im pięciotomową monografię KL Auschwitz oraz wersję książkową Ksiąg Pamięci. Dzięki temu dużo łatwiej jest zrozumieć kontekst historyczny. Studenci podjęli inicjatywę utworzenia grup internetowych, wyznaczyli lidera projektu i z niecierpliwością oczekują pracy nad swoim pierwszym tłumaczeniem. Gotowe teksty trafią do korekty naszych nauczycieli, a następnie zostaną przesłane do Muzeum – powiedział Patrick Lagendijk, koordynator praktyk w British International School of Cracow.
„Księgi Pamięci” wydawane były wspólnie przez Muzeum i Towarzystwo Opieki nad Oświęcimiem w latach 2000-2013. Były one poświęcone polskim obywatelom deportowanym do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz z dystryktów: warszawskiego, krakowskiego, radomskiego, lubelskiego Generalnego Gubernatorstwa oraz z Kraju Warty utworzonego na terenach wcielonych do Trzeciej Rzeszy.
Księgi zawierają wykazy więźniów, opracowania historyczne oraz bogaty materiał ikonograficzny. Od 2006 r. nazwiska są udostępnianie na stronie internetowej Muzeum. Baza danych jest aktualizowana dzięki dokumentom pozyskanym w ramach wspólnego projektu Biura ds. Byłych Więźniów i Arolsen Archives, a także informacjom od rodzin.
Obecnie prowadzone są prace, które usprawnią wyszukiwanie zarówno nazwisk, jak i informacji o transportach więźniów do Auschwitz. W internetowej bazie danych znajdzie się również interaktywna mapa ilustrująca deportacje do obozu, a w niej opracowania z Ksiąg Pamięci i tłumaczenia wykonane przez studentów krakowskiej IBS.
– Wersja w języku polskim jest już przygotowana. Brakuje natomiast wersji angielskiej, która powstawać będzie dzięki pomocy wolontariuszy. Na razie przystępujemy do tłumaczenia księgi krakowskiej. Mamy jednak nadzieję, że projekt ten się rozszerzy. Zachęcamy szkoły o podobnym profilu z innych regionów Polski do włączenia się w to przedsięwzięcie – powiedziała Anna Jawień z Biura ds. Byłych Więźniów koordynująca pracę z wolontariuszami.
– Nasi uczniowie zdają sobie sprawę, że poprzez swoje zaangażowanie stają się częścią czegoś większego, że swoją pracą przyczyniają się do zachowania pamięci o przeszłości. W naszym projekcie chodzi również o to, by odkrywać konkretne historie, która kryją się za wielką historią, by lepiej zrozumieć doświadczenie innych ludzi i wyciągać z nich wnioski – podkreślił Patrick Lagendijk.
– Liczymy na to, że w trakcie prac uczniowie zainteresują się losami konkretnych więźniów, a historie te wpłyną na ich życiowe postawy i zachęcą do walki z nietolerancją, rasizmem, antysemityzmem i ksenofobią – dodała Ewa Bazan.
W ramach projektu Wspólna Pamięć Biuro współpracuje także z kilkudziesięcioosobową grupą uczniów z liceów ogólnokształcących w Tychach i w Oświęcimiu, a także z Małopolską Uczelnią Państwową im. Rotmistrza Pileckiego.
Nauczycieli i szkoły zainteresowane tłumaczeniem pozostałych opracowań z Ksiąg Pamięci: warszawskich, lubelskich, radomskich i kraju Warty proszone są o kontakt z Biurem ds. Byłych Więźniów.