Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie serdecznie zaprasza do zwiedzania nowej wystawy czasowej pn. „Księżyc i Tarcza Sobieskiego. Heveliana dawne i sztuka współczesna”. Wystawa będzie czynna od 22 kwietnia do 15 sierpnia.
Wystawa prezentuje Jana Heweliusza jako uczonego i artystę, a także dzieła współczesnych twórców związanych z Akademią Sztuk Pięknych w Warszawie, inspirowane działalnością słynnego astronoma. Na ekspozycję składać się będą dzieła Heweliusza (wpisane w 2021 r. na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO) oraz sobiesciana z Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej, wybrane obiekty z kolekcji Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz współczesne rzeźby, grafiki i instalacje. W ten sposób sztuka i nauka czasów baroku łączy się z różnymi formami ekspresji artystycznej XXI wieku.
Ludzie od wieków patrzą w niebo, obserwując fascynujący spektakl natury, dostarczający informacji o czasie, będący kalendarzem i kompasem, a niekiedy zapowiedzią przyszłości. Niebo było też inspiracją dla artystów – jako wielka niewiadoma jednych fascynowało a innych przerażało. Obserwacja astronomiczna także dziś może być doznaniem mistycznym, kiedy uczestnicząc w nocnym spektaklu nie tylko rozpoznajemy gwiazdy i planety, ale również definiujemy siebie i swoje miejsce we wszechświecie.
Król Jan III, założyciel wilanowskiej rezydencji, był żywo zainteresowany astronomią. Miał własny zestaw przyrządów pozwalających mu dokonywać obserwacji oraz grono uczonych, których zapraszał do pałacu. Podczas pobytów w Gdańsku wizytował obserwatorium Heweliusza, którego był patronem. W zamian król otrzymał od astronoma coś prawdziwie wyjątkowego: swoje imię i herb utrwalone na nieboskłonie.
Na wystawie prezentowane będą m. in. „Prodromus astronomiae”, „Machinae coelestis pars posteriori” czy jeden z najwspanialszych atlasów nieba epoki nowożytnej – „Firmamentum Sobiescianum”. Szczególne miejsce zajmuje „Scutum Sobiescianum” – przedstawienie fragmentu północnej półkuli nieba z siedmioma gwiazdami odkrytymi przez Heweliusza w pobliżu gwiazdozbiorów Węża, Orła, Antinousa i Strzelca. Nowo odkryte gwiazdy miały upamiętnić króla Jana III wraz z żoną oraz dziećmi. Zestawione w nową konstelację tworzą kształt herbu Sobieskich, gładkiej tarczy – Janiny. Na wystawie będzie można podziwiać także rytowaną i trawioną przez samego Heweliusza mapę powierzchni Księżyca wchodzącą w skład dzieła „Selenographia, sive Lunae descriptio”. Jakość artystyczna tej pracy zadziwia do dziś perfekcją i uzyskanymi przez astronoma (i zarazem rytownika) kontrastami.
Współczesne prace graficzne, malarskie oraz instalacje artystów z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, zaprezentowane na terenie Oranżerii oraz parku, odnoszą się do działalności gdańskiego astronoma. Inspirowane są prowadzonymi przez Heweliusza badaniami oraz warstwą wizualną jego prac. Artyści stworzyli innowacyjną i fascynującą ścieżkę prowadzącą do nieograniczonej niczym przestrzeni nad naszymi głowami.
Wystawie towarzyszy także bogaty program wydarzeń: spacery tematyczne, obserwacje astronomiczne, warsztaty przyrodnicze plastyczne i kulinarne, a także koncerty.
