17 czerwca o godz. 18.30 w Poznaniu, w Sali Spotkań Muzeum Sztuk Użytkowych w Zamku Królewskim (Góra Przemysła 1) odbędzie się Sympozjum pt. „W poszukiwaniu dziedzictwa polskiej kultury etycznej. Psalm polski”. Wydarzenie odbywa się w związku z promocją tworzonego z inicjatywy Muzeum Polaków Ratujących Żydów programu edukacyjnego Szkoła Etyki Muzeum Ulmów.
Współorganizatorami Sympozjum są; Muzeum Narodowe w Poznaniu, Fundacja F.O.R.T.E, Wielkopolska Resursa Kultury Pamięci oraz Muzeum Polaków Ratujących Żydów.
W pierwszej części Sympozjum dr Leopold Zgoda, filozof, etyk, Honorowy Prezes Instytutu Przestrzeni Obywatelskiej Pro Publico Bono oraz współtwórca Szkoły Etyki Muzeum Ulmów, wygłosi wykład p.t. „Dlaczego etyka?” Będzie to jednocześnie prezentacja przesłania ideowego powstającego przedsięwzięcia edukacyjnego.
Drugą część Sympozjum stanowić będzie koncert zatytułowany „Cyprian Bazylik – O Niebezpieczeństwie Żywota Człowieczego”.
Psalm jest już trwale związany programowo z Muzeum Polaków Ratujących Żydów. Ten związek wynika przede wszystkim z zawartych w psalmach treściach etycznych. Ich przesłanie rezonuje z tragiczną historią błogosławionej Rodziny Ulmów oraz z historią innych Sprawiedliwych – Polaków, którzy podczas II wojny światowej nieśli pomoc skazanym przez Niemców na Holokaust Żydom. Wartości utrwalone w poezji psalmicznej stanowią istotny klucz do zrozumienia heroicznych postaw, które dokumentuje Muzeum Polaków Ratujących Żydów. Koncert w Poznaniu stanowi kolejny etap prezentacji działań edukacyjno-muzykologicznych realizowanych w ramach ścieżki programowej „Psalm polski”. Stanowi ona obecnie jeden z najważniejszych segmentów działań kulturotwórczych składających się na program Szkoła Etyki Muzeum Ulmów, który obejmuje wykłady, warsztaty i seminaria edukacyjne oraz rozmaite prezentacje artystyczne – w tym często wydarzenia muzyczne.
Program koncertu, który ma charakter swoistego spektaklu muzycznego, jest poświęcony twórczości Cypriana Bazylika (1535-1591), polskiego kompozytora, poety i tłumacza epoki renesansu, zwanego również Cyprianem z Sieradza. Był on związany z dworem Mikołaja Radziwiłła Czarnego, gdzie wraz z Wacławem z Szamotuł, pełnił funkcję nadwornego muzyka i rymotwórcy. Ważne jest, że zachowane utwory Bazylika pochodzą jedynie z jego młodzieńczych lat. Są to przede wszystkim pieśni i hymny czterogłosowe oraz cztery pieśni jednogłosowe. Podczas koncertu będzie można usłyszeć m.in. Psalm 128 „Wszytcy są błogosławieni”, pieśń „W Tobie Panie nadzieję mam” oraz tytułową „Pieśń o niebezpieczeństwie żywota człowieczego” Cypriana Bazylika, jak również kompozycje innych jemu współczesnych twórców. Program ten został opracowany muzykologicznie przez Bartosza Izbickiego na potrzeby warsztatów wokalno-instrumentalnych pod jego kierunkiem (i z udziałem zespołów: JERYCHO i Kapeli Jazdowskiej), które odbyły się poprzednio w Krakowie (kościół Bożego Miłosierdzia) i w Warszawie (Muzeum Niepodległości) w grudniu 2024 roku w ramach projektu „Szkoła Etyki Muzeum Ulmów”. Ci sami wykonawcy wystąpią tym razem w gościnnych murach Muzeum Narodowego w Poznaniu.
„JERYCHO” to zespół wokalny, który kultywuje tradycyjny idiom śpiewu sakralnego. Grupa wykonuje historyczne śpiewy polskie i łacińskie, wykorzystując przy tym improwizowaną polifonię, zaadaptowaną przez swego założyciela i kierownika Bartosza Izbickiego. Dzięki temu, „JERYCHO” tworzy nową przestrzeń muzyczną wokół dawnego repertuaru, urzeczywistniając wizję żywej tradycji polskiego śpiewu, praktykowanego aż do XIX wieku. W skład zespołu wchodzą m.in.: Małgorzata Izbicka, Mateusz Grzyb, Paweł Szczyciński, Łukasz Kalisz, Alicja Sułkowska oraz Bartosz Izbicki – założyciel i dyrygent, odpowiedzialny również za opracowanie repertuaru i opiekę muzykologiczną. Kierownictwo nad zespołem instrumentalnym sprawuje Justyna Rekść-Raubo, wiolonczelistka, gambistka, pedagog, propagatorka wiedzy i kultury muzycznej. „Kapela Jazdowska” to zespół wykreowany przez Justynę Rekść-Raubo, skupiający osoby specjalizujące się w wykonawstwie muzyki renesansowej, barokowej, ale w kontekście kultury i sztuki najnowszej. Dlatego w zależności od kontekstu i tematu, muzycy grają zarówno na oryginalnych instrumentach z epoki (bądź ich kopiach), ale także na instrumentach współczesnych. Pośród szerokiego instrumentarium Kapeli pojawią się: viole da gamba (Agata Sanchez-Martos, Paulina Garlińska), chalumeau i portatyw (Bartosz Izbicki) oraz lutnie (Henryk Kasperczak, Jan Kiernicki).
Sympozjum odbywa się w ramach II Dni Kultury Pamięci Pro Publico Bono – dorocznego przeglądu najważniejszych przedsięwzięć polskiej kultury pamięci, tworzonych w oparciu o założenia ideowo-programowe i w ramach organizacyjnych Karty Solidarności.
Koordynatorem II Dni Kultury Pamięci Pro Publico Bono jest Muzeum Polaków Ratujących Żydów.
Organizatorami Sympozjum są:
Muzeum Narodowe w Poznaniu, Wielkopolska Resursa Kultury Pamięci, Fundacja F.O.R.T.E. (organizator koncertu) oraz Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej.
