Ukazał się piąty numer „Biuletynu Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej”, którego tematyka wykracza daleko poza obszar Puszczy Sandomierskiej.
Szeroki zakres tematyczny publikacji wynika z tego, że – tak jak zawsze – Muzeum zaprosiło do współpracy etnografów, historyków, historyków sztuki, antropologów i kulturoznawców – przedstawicieli różnych instytucji naukowych. W swoich artykułach poruszają oni wiele kwestii badawczych, dzięki czemu wydawnictwo ma charakter interdyscyplinarny.
W dziale „Artykuły” znalazły się 4 teksty dotyczące takich zagadnień jak znaczenie afirmacji rodzimej formy architektonicznej w kształtowaniu regionalnej i narodowej tożsamości (s. Anna Tejszerska), zabudowa miejska Kolbuszowej do 1939 r. (Jacek Bardan), przegląd piśmiennictwa poświęconego dawnym miasteczkom (Arkadiusz S. Więch) i urządzenie zdrowego życia w zagrodzie włościańskiej (Izabela Wodzińska).
W „Materiałach” można zapoznać się z opracowaniami powstałymi na podstawie przeprowadzonych przez autorów badań terenowych. Dotyczą one elementów prawosławnej kultury rumuńskiej w życiu religijnym mieszkańców Bulaju (Karina Stempel-Gancarczyk), obrzędów pogrzebowych Rzeszowiaków (Grzegorz Mosiołek), słońca w wierzeniach mieszkańców Wrzaw (Krzysztof Gorczyca), przestrzeni przydomowej współczesnej wsi lasowiackiej (Janusz Radwański) oraz przemian funkcji płotów-ogrodzeń w miejscowościach Domatków i Brzezówka (Anna Hadwiczak i Daria Margiciok).
Na uwagę zasługują też artykuły znajdujące się w „Muzealiach”. Skupiają się one wokół najnowszych nabytków muzealnych (kolbuszowskiej komody z pulpitem i nadstawą – tekst Anny Ozaist-Przybyły), działalności promocyjnej (dialogu jako formy kontaktu ze zwiedzającymi – ilustrowany materiał Katarzyny Dypy i Agaty Front) oraz wystawienniczej (wystawie o przemyśle wiejskim – młynarstwie – opracowanie Jana Święcha i Wojciecha Dragana).
Tom zamykają wspomnienia poświęcone zmarłym: Stanisławowi Stępniowi (Janusz Radwański), Janowi Wozowiczowi (Jacek Tejchma), Władysławowi Pogodzie, Janowi Cebuli, Albinie Kuraś (Jerzy Dynia) oraz Jerzemu Dyni (Jolanta Danak-Gajda).
Niewątpliwym walorem publikacji jest szata graficzna. Projekt okładki, na której wykorzystano rysunek Ignacego Kędzierskiego „Dom i zakład ślusarski” przygotowała niezawodna Izabella Kędzierska. Niemal połowa artykułów jest też wzbogacona o ryciny i fotografie, które dodatkowo podkreślają ich walor poznawczy i popularyzatorski.
Recenzentami naukowymi wydawnictwa byli: prof. dr hab. Jadwiga Hoff (Uniwersytet Rzeszowski), prof. dr hab. Jan Święch (Uniwersytet Jagielloński) i dr hab. Katarzyna Smyk (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie) oraz dr. hab. Lucyna Rotter (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie).
Publikację można nabyć w sklepiku muzealnym oraz sklepiku internetowym.
Spis treści
Artykuły
- s. Anna Tejszerska USJK / Docenić własne… Znaczenie afirmacji rodzimej formy architektonicznej w kształtowaniu regionalnej i narodowej tożsamości
- Jacek Bardan / Zabudowa miejska Kolbuszowej do 1939 r.
- Arkadiusz S. Więch / Galicyjskie miasteczka. Przegląd piśmiennictwa z zakresu badań nad ośrodkami miejskimi na terenie dawnej Galicji
- Izabela Wodzińska / Jak urządzić zdrowe życie w zagrodzie włościańskiej? – między wzniosłym ideałem a chłopską codziennością
Materiały
- Karina Stempel-Gancarczyk / Elementy prawosławnej kultury rumuńskiej w życiu religijnym mieszkańców Bulaju
- Grzegorz Mosiołek / Obrzędy pogrzebowe Rzeszowiaków. Przyczynek do badań etnograficznych
- Krzysztof Gorczyca / Słońce w wierzeniach mieszkańców Wrzaw
- Janusz Radwański / O przestrzeni przydomowej współczesnej wsi lasowiackiej
- Anna Hadwiczak, Daria Margiciok / Kilka uwag na temat płotów – ogrodzeń w miejscowościach Brzezówka i Domatków koło Kolbuszowej (notatka z terenu badawczego)
Muzealia
- Anna Ozaist-Przybyła / Nowy nabytek Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej – komoda z pulpitem i nadstawą jako mebel o cechach roboty kolbuszowskiej
- Katarzyna Dypa, Agata Front / Dialog jako narzędzie promocji Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej
- Jan Święch, Wojciech Dragan / Wystawa: Dawny przemysł wiejski – Młynarstwo. Siła wiatru i wody w Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej
In memoriam
- Janusz Radwański / Ostatni lasowiacki poeta. Stanisław Stępień (1934–2017)
- Jacek Tejchma / Jan Wozowicz (1949–2019). Wspomnienie trochę osobiste…
- Jerzy Dynia / Ostatnie takie pokolenie. Władysław Pogoda (1920–2018), Jan Cebula (1937–2019), Albina Kuraś (1925–2019)
- Jolanta Danak-Gajda / Wspomnienie o Jerzym Dyni (1935–2020)
