„documenta. Polityka i sztuka” to wystawa, którą będzie można oglądać od 18 czerwca 2021 r. do 9 stycznia 2022 r. w Niemieckim Muzeum Historycznym.
Wystawa documenta, która stała się najznamienitszą wystawą sztuki w Niemczech, zawdzięcza swój sukces nie tylko swojemu wymiarowi politycznemu: zerwaniu z narodowym socjalizmem i powstaniu bloków w czasie zimnej wojny. Z jednej strony charakteryzowała ją próba rzekomego radykalnego zdystansowania się od nazistowskiej polityki kulturalnej, a jednocześnie odrzucenie otwartego poruszania kwestii związanych z narodowosocjalistyczną przeszłością. Z drugiej strony jej politycznie umotywowane ukierunkowanie na Zachód obejmowało zdecydowane zdystansowanie się i dewaluację socjalistycznej sztuki „bloku wschodniego”.
Organizując „documenta. Polityka i sztuka”, Niemieckie Muzeum Historyczne prezentuje pierwszą wystawę, która wykorzystuje słynną wystawę główną w Kassel do dokonania analizy różnorodnych interakcji pomiędzy polityką i sztuką w społeczeństwie niemieckim po 1945 roku. Równocześnie wystawa „Lista obdarzonych łaską Bożą. Artyści narodowego socjalizmu w Republice Federalnej Niemiec” (27.08.2021 r. – 06.02.2022 r.) po raz pierwszy skupia się na powojennych karierach tak zwanych „obdarzonych łaską Bożą” artystów sztuk wizualnych, którzy od 1944 r. byli uznani za „niezbędnych” i zostali zwolnieni ze służby na froncie i pracy przymusowej.
Dzięki tym wystawom chcemy przedstawić nowe spojrzenie na historię Republiki Federalnej Niemiec w międzynarodowym kontekście. Obie korygują przedstawienie radykalnego estetycznego nowego początku, który często kojarzony jest zwłaszcza z documenta i którego usilnie trzymali się organizatorzy wystaw documenta na wczesnym etapie ich realizacji. Występowały tam powiązania z narodowym socjalizmem. Na wczesnych wystawach documenta nie było miejsca dla prac zamordowanych artystów żydowskich. Na wystawie poświęconej dotychczas praktycznie niezbadanej twórczości artystów „obdarzonych łaską Bożą” pokazujemy, jak znacząco mimo to ta grupa artystów wizualnych z nazistowskiego establishmentu artystycznego zdominowała przestrzeń publiczną po 1945 roku i robi to do dziś
mówi prof. dr Raphael Gross, przewodniczący Fundacji Niemieckiego Muzeum Historycznego.
