100-lecie przełomowego odkrycia grobowca egipskiego faraona stało się okazją do zaprezentowania w Warszawie wystawy dedykowanej największemu fenomenowi archeologicznemu w historii, który inspiruje wielu badaczy. Wystawa, która cieszy się dużym zainteresowaniem zwiedzających, potrwa do marca 2023 r.
Ponad tysiąc eksponatów można podziwiać w Warszawie, w Muzeum Nowa Praga. Na świecie obejrzało je ponad 6,5 miliona osób, do których dołączyły tysiące zwiedzających w Warszawie.
Na główną ekspozycję wystawy składają się rekonstrukcja komory grobowca egipskiego faraona oraz idealnie odwzorowane repliki jego zdumiewających zabytkowych skarbów, znalezione w Dolinie Królów przez Howarda Cartera – brytyjskiego archeologa, odkrywcę grobu Tutanchamona. Wśród skarbów oglądać można złocone kaplice, które służyły jako osłony dla królewskiego sarkofagu, posągi strażników oraz łodzie, pośmiertny środek transportu dla Tutanchamona w zaświatach. Wystawę „Tutanchamon – Grobowiec i Skarby” zwiedzać można z darmowym audioprzewodnikiem.
Warszawska wystawa poświęcona epokowemu wydarzeniu potrwa do końca kwietnia 2023 r.
Do odkrycia schodów wiodących w głąb ziemi do grobowca Tutanchamona doszło 4 listopada 1922 r., w czasie ostatniego z planowanych przez archeologa Howarda Cartera (1874-1939) wykopalisk w Dolinie Królów, trwających od 1917 r. Dolina Królów jest miejscem spoczynku większości władców Nowego Państwa (ok. 1567 – 1085 lat p.n.e.) – czasów prosperity starożytnego Egiptu. Prace sfinansował angielski arystokrata, amator wykopalisk Lord Carnarvon.
Wnętrze grobowca po raz pierwszy ujrzano 26 listopada 1922 roku, gdyż Howard Carter oczekiwał na przybycie sponsora wykopaliska – Lorda Carnarvona. Wówczas padły słowa wypowiedziane przez archeologa zaglądającego ze święcą do wnętrza grobowca „Widzę rzeczy cudowne!”.
Prace w komorach trwały aż do końca 1930 r., kiedy ostatecznie wyjęto wszystkie zabytki, po skrupulatnych badaniach i odnotowaniu ich położenia.
Jedynym Polakiem, który w tym czasie przewinął się przez grobowiec Tutanchamona, był prawdopodobnie Aleksander Laszenko (1883-1944), artysta malarz – podał prof. Bogdan Żurawski we wstępie do polskiego wydania książki Howarda Cartera i Arthura C. Mace’a „Odkrycie grobowca Tutanchamona”. Dzięki uprzejmości Cartera mógł on ponoć wykonać rysunki wewnątrz grobowca, tuż po jego otwarciu, pod koniec listopada 1922 r.
Losy misji wykopaliskowej były śledzone przez dziennikarzy z całego świata. Historia rzekomej klątwy faraona mającej ciążyć na osobach zaangażowanych w wykopaliska rozpoczęła się wraz ze śmiercią w 1923 roku w Kairze mecenasa wykopalisk – Lorda Carnarvona. Miał 56 lat. W prasie zaczęto rozpisywać się o klątwie zapisanej na ścianach grobowca. Faraon Tutanchamon, aż do momentu odkrycia jego grobowca, był egiptologom prawie nieznany. Wiadomo, że urodził się w Amarnie w Środkowym Egipcie. Jak wykazały badania DNA jego ojcem był Echnaton – faraon-heretyk, który zamierzał wprowadzić w Egipcie monoteizm. Po dojściu do władzy w wieku ośmiu lat otrzymał imię Tutanchamon, które oznacza „Żywy wizerunek Amona”.
Tutanchamon zmarł w wieku ok. 18 lat, a na temat przyczyn jego śmierci wciąż trwają spekulacje wśród naukowców.
autor: Maciej Replewicz