Memory 4.0 to zestaw scenariuszy zajęć oraz materiałów edukacyjnych online przygotowany w języku angielskim przez Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. Jest on poświęcony losom i prześladowaniom różnych grup deportowanych do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz.
Całość jest skierowana przede wszystkim do nauczycieli i edukatorów, którzy odwiedzili wraz z uczniami Miejsce Pamięci. Przygotowane dla nich scenariusze zajęć oparte są na połączeniu różnych rodzajów źródeł. Ich analiza stanowi podstawę do refleksji o człowieku w obliczu prześladowania i dyskryminacji.
– Nasz pakiet może służyć zarówno uzupełnieniu wizyty na terenie byłego obozu, jak i stanowić podstawę samodzielnej lekcji na temat prześladowań w nazistowskich Niemczech oraz historii obozu Auschwitz. Ponadto formuła materiałów sprawia, że mogą być one z powodzeniem wykorzystane w pracy z innymi grupami, a ich dostępność online daje także możliwość samodzielnej edukacji – powiedział Andrzej Kacorzyk, dyrektor MCEAH.
Pakiet składa się z sześciu powiązanych ze sobą lekcji. Są to: wprowadzenie, prześladowania Polaków i osób innych narodowości jako więźniów politycznych, rasistowskie prześladowania Żydów, rasistowskie prześladowania Romów i Sinti, inne rodzaje prześladowań i podsumowanie.
– Lekcje zawierają zestaw scenariuszy i ćwiczeń wykorzystujących takie metody pracy, jak: burza mózgów, praca w grupach, analiza materiału źródłowego, praca metodą projektową. Każdej z lekcji towarzyszy przewodnik dla edukatora, zawierający: założenia, cele, przebieg pracy oraz merytoryczne i dydaktyczne rekomendacje. Struktura pakietu pozwala realizować go w całości lub też wykorzystać pojedyncze lekcje jako uzupełnienie innych zajęć – powiedziała powiedziała Nataliia Tkachenko. MCEAH, współautorka pakietu.
W każdej z lekcji dokumenty personalne więźniów wytworzone przez obozową administrację zestawione są z fragmentami relacji Ocalałych, którzy opowiadają o swoich osobistych doświadczeniach. Historie dobrano w taki sposób, aby ukazać możliwie jak najszerszą różnorodność obozowego doświadczenia. Źródła są uzupełnione poprzez popularnonaukowe teksty przygotowane na podstawie opracowań historyków Miejsca Pamięci Auschwitz oraz innych badaczy.
– Zastosowane przez nas interdyscyplinarne podejście pozwala spojrzeć na fakty historyczne i metody pracy edukatora z nieco innej perspektywy. W naszych działaniach edukacyjnych niezwykle ważne jest to, by przywracać osobom naznaczonym koszmarnym doświadczeniem Auschwitz ich podmiotowość, by opowiadać ich historie poprzez pryzmat tożsamości i osobistego doświadczenia. Ta filozofia znajduje też swoje odbicie w projekcie Memory 4.0 – podkreśliła Nataliia Tkachenko z MCEAH, współautorka pakietu.
Ostatnia część pakietu – podsumowanie – stawia także ważne pytania dotyczące roli i znaczenia historii we współczesnym świecie. Ma być dla uczestników inspiracją do realizacji własnych działań służących odkrywaniu i zachowywaniu pamięci o różnych dyskryminowanych grupach społecznych, a także przeciwdziałaniu dyskryminacji współcześnie.
Projekt Memory 4.0 jest dostępny bezpłatnie w formie cyfrowej. Projekt powstał we współpracy z Arolsen Archives i został sfinansowany ze środków Fundacji EVZ oraz niemieckiego MSZ w ramach programu YOUNG PEOPLE remember.