Muzeum Archeologiczne w Wiślicy, pod którego opieką znajduje się najbogatszy zespół zabytków Ponidzia, po czterech latach prac modernizacyjnych jest na nowo dostępne do zwiedzania. Na turystów czeka unikatowy podziemny szlak łączący najważniejsze wiślickie artefakty.
Wiślica jako jedna z niewielu miejscowości w Polsce objęta jest całkowitą ochroną konserwatorską. To wyjątkowo atrakcyjne turystycznie miejsce, wyróżnione prestiżowym tytułem Pomnika Historii, gdzie dziedzictwo kultury harmonizuje z bogactwami naturalnymi. Dzięki modernizacji Muzeum powstała jedna ścieżka turystyczna, która objęła, dotychczas odrębne, elementy ekspozycji muzealnej ‒ pawilon archeologiczny oraz rezerwat archeologiczny w podziemiach bazyliki mniejszej. Powstała całkowicie nowa wystawa, na którą składają się najważniejsze zabytki Wiślicy, dotychczas nieeksponowane obiekty oraz interaktywne widowisko prezentujące relikty najstarszej romańskiej architektury na tle najdawniejszych dziejów Wiślicy.
Turyści mogą podziwiać pozostałości kościółka św. Mikołaja [?] – jednej z najwcześniejszych świątyń z tzw. serii kupieckiej, niegdyś ulokowanej bezpośrednio przy ważnym szlaku handlowym, biegnącym od Pragi aż na Ruś Kijowską. Podziemia bazyliki mniejszej skrywają natomiast relikty dwóch świątyń romańskich. Pierwszy z kościołów został ufundowany przez księcia Henryka Sandomierskiego około połowy XII w. W jego krypcie znajduje się jeden z najcenniejszych na świecie przykładów sztuki romańskiej – ornamentowana posadzka, tzw. płyta orantów fundacji Kazimierza Sprawiedliwego.
Druga kolegiata romańska fundacji biskupów krakowskich powstała w XIII w. Z tej potężnej, trójnawowej świątyni przetrwały do współczesności jedynie posadzka wykonana z emaliowanych płytek ceramicznych bogato zdobionych przedstawieniami rozet i fragmentarycznie zachowane mury.
Dzięki pracom modernizacyjnym wyodrębniono miejsce dla zabytków specjalnie sprowadzonych do Wiślicy, a przede wszystkim wydobytych podczas prac archeologicznych. W rezultacie możliwe stało się pokazanie historycznych poziomów budowlanych, wątków kamiennych i reliktów odsłoniętych obiektów, drobnych artefaktów archeologicznych w postaci ceramiki, sprzętów i narzędzi metalowych, numizmatyki, pochodzących z prac badawczych wokół kolegiaty. W muzeum wykorzystano najnowsze techniki wizualizacji obiektów, cyfrowe rekonstrukcje 3D, laserowe hologramy, mapping oraz ruchome lunety z aplikacją VR. Dzięki tym rozwiązaniom zwiedzający mogą zobaczyć m.in. animację budowy bazyliki romańskiej i jej transformację do kolegiaty czy trójwymiarowe modele budowli i przedmiotów używanych przez naszych przodków od IX do XVI wieku. Zadbano także, by rozwiązania techniczne zapewniały nowoczesny i atrakcyjny wygląd ekspozycji – jak ma to miejsce w przypadku transparentnego 19-metrowego ekranu z wizualizacją poszczególnych części kompleksu wiślickiego.
Przeprowadzone w ramach modernizacji prace konserwatorskie i budowlane pozwoliły zabezpieczyć nowo powstały kompleks. Po raz pierwszy pojawiła się również możliwość zachowania pełnej kontroli nad obiektem, dzięki nowoczesnej instalacji zabezpieczającej przed kradzieżą i zniszczeniem. Tymi działaniami zapewniono bezpieczeństwo zarówno zabytkom, jak i zwiedzającym.
Otwarcie Muzeum Archeologicznego w Wiślicy: 26.06.2022, godz. 11.
Dni otwarte: 2–3.07.2022.
Godziny otwarcia:
- wtorek–piątek 10-18,
- sobota–niedziela 11–19,
- poniedziałek – nieczynne,
- niedziela – wstęp wolny.
Projekt Modernizacja Muzeum Archeologicznego w Wiślicy jako Oddziału Muzeum Narodowego w Kielcach wraz z otoczeniem w celu zabezpieczenia i ochrony unikatowych obiektów dziedzictwa narodowego w ramach działania 8.1 Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury oś priorytetowa VIII Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020.
Wartość projektu: 27 847 481,02 zł.
Wkład Funduszy Europejskich: 85% wartości wydatków kwalifikowanych, tj. 19 112 382,55 zł.
Dofinansowanie projektu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego: 7,5% wartości wydatków kwalifikowanych, tj. 1 686 386,70 zł.
Dofinansowanie projektu ze środków Województwa Świętokrzyskiego: 7,5% wartości wydatków kwalifikowanych, tj. 1 686 386,71 zł.
