Bursztynowy krzyżyk z XI wieku i liczący 9000 lat paciorek przekazało dwoje poławiaczy do zbiorów Muzeum Bursztynu, oddziału Muzeum Gdańska. Julia Hladiy z Gdańska oraz Grzegorz Gadomski z Kołobrzegu zostali Darczyńcami Muzeum Gdańska. Pierwszy z eksponatów można zobaczyć na wystawie stałej. Drugi trafi tam niebawem.
– Jesteśmy niezwykle wdzięczni za wolę przekazania tych dwóch cennych eksponatów do kolekcji Muzeum Bursztynu – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. – Każdy może zostać Darczyńcą naszego Muzeum. Wystarczy podarować pamiątkę związaną z historią Gdańska i Pomorza. Niekiedy tak jak, dziś, eksponaty trafiają wprost na wystawę stałą.
Kolekcja Muzeum Bursztynu wzbogaciła się z dniem 11 lipca 2022 roku o dwa wyjątkowe eksponaty. Darczyńcami są gdańszczanka Julia Hladiy, która przekazała średniowieczny krzyżyk wyłowiony z wody w okolicy Sobieszewa oraz kołobrzeżanin Grzegorz Gadomski, który bursztynowy paciorek odnalazł podczas połowu w Krynicy Morskiej.
Odnalezione dzięki Nadii
Artefakty zostały znalezione na początku lutego 2022 roku, tuż po przejściu orkanu „Nadia”. Tradycyjnie, po silnych wichurach i sztormach poławiacze bursztynu, wyruszają na połów. Na brzeg wyrzucane są kawałki bursztynu. Niektóre można znaleźć też w wodzie. Tak właśnie odnaleziono dwa eksponaty, które zostały podarowane Muzeum Bursztynu.
– Łowiąc bursztyn w okolicach Krynicy Morskiej kasiorem po południu nie zwróciłem na ten paciorek większej uwagi. Dopiero po powrocie do domu przemyłem go i zobaczyłem, że jest to dość specyficzny koralik. Domyśliłem się, że jest to wytwór rąk ludzkich- mówi Grzegorz Gadomski. – Skontaktowałem się z archeologiem Erykiem Popkiewiczem, który ocenił jego wiek na ok. 9000 lat.
Co zrobić, gdy znajdziemy cenny bursztyn na plaży?
O poradę Eryka Popkiewicza poprosiła również Julia Hladiy. Porównał on znalezisko i jego cechy z analogicznymi znaleziskami. Krzyżyk miał charakterystyczne pąkle, które świadczą, że długo leżał w wodzie. Przedmioty tego typu znajdowane są niezwykle rzadko.
– Krzyżyk znaleziony na wyspie Sobieszewskiej 1 lutego 2022 roku od początku wydał mi się podejrzany, ale nie byłam pewna, czy ktoś nie wrzucił go do wody zeszłego lata. Skontaktowałam się z archeologiem, który potwierdził, że pochodzi ze średniowiecza – mówili Julia Hladiy. – Samo przekazanie krzyżyka było niezwykle proste, pomagają w tym muzealnicy. Zajęło to jednak kilka miesięcy. Takie znalezisko, jak moje, które ma wartość historyczną, musi zostać obowiązkowo zgłoszone do odpowiednich służb konserwatorskich. W moim wypadku Urząd Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wydał, po zapoznaniu się ze sprawą, decyzję pozytywną.
Krzyżyk przekazany przez Julię Hladiy można zobaczyć na II poziomie wystawy stałej w Muzeum Bursztynu w gdańskim Wielkim Młynie. Paciorek odnaleziony przez Grzegorza Gadomskiego trafi na wystawę stałą po otrzymaniu pozytywnej decyzji służb konserwatorskich.
Grono Darczyńców Muzeum Gdańska liczy obecnie 398 osób i instytucji, które wsparły budowę kolekcji muzealnej poprzez przekazanie pamiątki związanej z historią Gdańska. Nowy eksponat trafia w ten sposób średnio co tydzień. Na wystawy stałe w poszczególnych oddziałach trafiają te najcenniejsze. Chęć przekazania znaleziska można zgłosić drogą mailową, na adres historia@muzeumgdansk.pl.
Opis eksponatów
- Średniowieczny krzyżyk z bursztynu przeświecającego w kolorze żółtym. Na awersie ślady pąkli. Krzyżyk znaleziony przez Julię Hladiy podczas połowu bursztynu 1. 02. 2022 r. w Sobieszewie.
- Miejsce odnalezienia: Gdańsk
- Data powstania: XI-XII w.
- Materiał: bursztyn
- Waga: 2,6 gram
- Paciorek z epoki kamienia. Otwór paciorka wiercony wiertłem krzemiennym. Przedmiot pochodzi z epoki kamienia, neolitu lub mezolitu. Mógł służyć jako aplikacja stroju, hetka lub element naszyjnika. Dar Grzegorza Gadomskiego. Odnaleziony 3 lutego 2022 roku.
- Miejsce odnalezienia: Krynica Morska
- Data powstania: ok. 7 tys. lat p.n.e.
- Materiał: bursztyn
- Waga: 1,1 gram
