W 2022 roku działalność programowa Muzeum Emigracji w Gdyni koncentrować się będzie na zagadnieniu STEREOTYPÓW.
Kryzys migracyjny trwający od września 2021 na polsko – białoruskiej granicy i związany z nim kryzys humanitarny odzwierciedlają obecny stan społecznej i politycznej kondycji, pokazują obraz nastawienia wobec przybywających z zagranicy migrantek i migrantów.
Konieczność opuszczenia własnego kraju, choć dyktowana różnymi przyczynami, jest wspólnym doświadczeniem setek milionów ludzi na całym świecie. Konflikty zbrojne, kryzysy ekonomiczne i polityczne oraz naturalne i ekologiczne katastrofy od wieków zmuszają do masowych przemieszczeń. Dramaty ludzi poszukujących schronienia i odpowiednich warunków życia, nie kończą się z chwilą ucieczki ze strefy zagrożenia czy wraz z przekroczeniem granicy. W nowej rzeczywistości przybyszom towarzyszy inny niepokój; o przyszłość w świecie pełnym stereotypowych wyobrażeń o migrantkach i migrantach.
– Historia ludzkości jest historią migracji; wędrówka była i jest naturalną reakcją człowieka na zmiany zachodzące w jego otoczeniu. Skąd więc tak wiele wokół nas uprzedzeń, uproszczeń dotyczących migrantów, przekonań utrudniających integracje społeczeństw? Jak w głęboko doświadczonej własnymi migracjami wspólnocie pokonać bezwład wzajemnych uprzedzeń i niechęci wobec ludzi poszukujących nowego domu? Są to pytania, nad którymi chcielibyśmy zastanowić się wspólnie z odbiorcami naszych wydarzeń – mówi Karolina Grabowicz – Matyjas, dyrektor Muzeum Emigracji w Gdyni.
W 2022 roku działalność programowa Muzeum Emigracji w Gdyni koncentrować się będzie na zagadnieniu STEREOTYPÓW, ich powstawaniu i oddziaływaniu, metodach rozpowszechniania i strategiach ich wykorzystywania. Tegoroczne badania, publikacje, wystawy i spotkania służyć będą analizie stereotypów nie tylko w procesach migracyjnych, ale również w sposobach ich reprezentacji, w toczących się wokół nich narracjach i perspektywach, z pozycji których te narracje się tworzy.
Stereotypom w procesach migracyjnych poświęcone jest tegoroczne wydanie Polskiego Przeglądu Migracyjnego, który już od lutego będzie dostępny w sieciach Empik. Na jego łamach ekspertki i eksperci z różnych krajów zastanawiają się m. in. jaką rolę odgrywają media w kształtowaniu wizerunku migrantek i migrantów? W jaki sposób polityki państw wykorzystują te obrazy dla własnych celów? Jak kształtują one relacje wewnątrz społeczeństw oraz jakie wyzwania stawiają przed współczesną edukacją? Premierze 7. numeru magazynu towarzyszyć będzie spotkanie i dyskusja o roli współczesnej nauki i kultury w procesach tworzenia i zmieniania zbiorowych wyobrażeń o Innych i Obcych. W nadchodzącym roku Muzeum z partnerami planuje uruchomienie projektu badawczo-edukacyjnego, którego celem będzie zbadanie zjawiska emigracji wysoko wykwalifikowanych Polek oraz wspieranie sprawczości i samorealizacji dziewczynek w ich przyszłym życiu zawodowym. Zidentyfikowanie problemów, z którymi mierzą się kobiety, a także stereotypów, na które są one narażone, pomoże nam dobrać kompleksowe rekomendacje i propozycje rozwiązań znajdujących zastosowanie na poziomie inicjatyw regionalnych i rządowych.
Przeprowadzki i ucieczki, zmiany miejsca pobytu i poszukiwanie nowego domu w dyskursie publicznym to niemal zawsze historie dorosłych. Zaplanowana na maj wystawa czasowa „Przeprowadzki” pokazuje perspektywę dziecka: wachlarz emocji związanych ze zmianą domu, otoczenia i rozstaniem z bliskimi.
Wystawa, której kuratorkami są Anna Posłuszna i Katarzyna Witt przeznaczona będzie do wspólnego odkrywania przez dzieci razem z rodzinami. Niełatwy temat migracji zostanie przedstawiony w sposób czytelny i adekwatny do doświadczeń i percepcji najmłodszych. Co ważne, wystawa dostępna będzie w czterech językach – polskim, angielskim, rosyjskim i ukraińskim. Towarzyszyć jej będzie bogaty program wydarzeń: warsztaty, spotkania i zajęcia edukacyjne.
Już w lutym Muzeum Emigracji rusza z nowym cyklem warsztatów rodzinnych zatytułowanych „Wystawa na warsztat” przeznaczonych dla dzieci w wieku 8-12 lat. Uczestnicy spotkań będą wspólnie badać, testować i projektować ścieżkę dla najmłodszych na wystawie stałej. Dodatkowo, Muzeum wspólnie z Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku rozpoczyna całoroczny program badania przestrzeni Dworca Morskiego. Muzealnicy wraz z ze studentami i zwiedzającymi będą analizować teren i otoczenie budynku oraz prototypować nowe rozwiązania architektoniczne mające ułatwiać korzystanie z niego.
W drugim kwartale odwiedzający Muzeum Emigracji mogą liczyć na chwilę oddechu i zwolnienia w codziennej pogoni podczas Muzeoterapii: zajęć relaksacji z elementami poznawania innych kultur.
Z kolei od czerwca do końca roku w Muzeum Emigracji w Gdyni zagoszczą interwencje artystyczne. стереотипи/سټریوټایپونه/stereotypy to trwający 5 miesięcy projekt kuratorski oparty na prezentacji dzieł artystów i twórców zajmujących się problematyką wykluczeń i uprzedzeń w procesie migracji. Celem projektu jest wypracowanie narzędzi pozwalających obalać stereotypy, zbliżać różne kultury i środowiska i uświadamiać naszą rolę w procesie tworzenia i pokonywania mitów dotyczących nowych mieszkańców. W okresie letnim Muzeum zaprasza też na Koncerty z widokiem na świat: muzealny taras z jedynym takim widokiem na morski port znowu wybrzmi muzyką.
Ważnym punktem w działalności Muzeum Emigracji w roku 2022 będzie również zaproszenie do roli ambasadorów młodych aktywistów i influencerów, którzy na różnych polach przełamują stereotypy, aktywnie walcząc o ich zmianę. Zaproszenie do współpracy przyjęła Ogi Ugonoh, Polka, gdańszczanka nigeryjskiego pochodzenia, artystka i działaczka społeczna. Drugim ambasadorem Muzeum Emigracji został Wojtek Sawicki, autor bloga Life On Wheelz, który obala myślenie na temat osób z niepełnosprawnością. Misją Muzeum jest docieranie do zróżnicowanego grona odbiorców i poszerzanie pola dyskusji. Nawiązując współpracę z aktywnymi medialnie aktywistami pragnie ono nie tylko edukować użytkowników Sieci, ale i przełamywać stereotypy na temat samej instytucji.
Muzeum planuje również kontynuować dotychczasowe działania edukacyjne dla różnych grup wiekowych, takie jak Gdynia Language Swap czyli wymiana językowa, czy warsztaty online dla szkół, zaprojektowane na potrzeby pandemii oraz wiele innych. Konkretnym narzędziem do dyskusji z dziećmi i młodzieżą na temat stereotypów są spotkania pod hasłem „Kronika osobista. Migracyjne historie z pierwszej ręki” będące częścią programu edukacyjnego Muzeum.