Działdowo to miasto położone na dawnym pograniczu Prus i polskiego Mazowsza. O prawie 700 – letniej historii i najistotniejszych wydarzeniach regionu opowiadają dwie wystawy stałe mieszczące się w Muzeum Pogranicza.
Zlokalizowana w odrestaurowanej gotyckiej części działdowskiego zamku wystawa Działdowo – miasto i ludzie dawnego pogranicza poświęcona jest długiej i bogatej historii Działdowa. Chronologicznie uporządkowana ekspozycja stała obejmuje dzieje działdowszczyzny od starożytności do połowy XX wieku. Zwiedzającym udostępnione są również krużganki oraz dwie najbardziej reprezentacyjne sale zamkowe: kaplica i refektarz. Treści przy każdym stanowisku ekspozycyjnym opracowane są w dwóch językach: polskim i angielskim.
Sala nr 1 – Działdowo od pradziejów do XIV w.
W pierwszym pomieszczeniu obejrzymy krótki film poświęcony historii Działdowa. Przy jednym ze stanowisk znajduje się imitacja ciałopalnego grobu wraz z wyposażeniem. Zobaczymy też makietę przedstawiającą przekrój gotyckiego skrzydła zamku – jedynego budynku zamkowego, który zachował się z czasów krzyżackich.
Sala nr 2 – Zamek jako centrum administracyjne
Po prawej stronie sali możemy zobaczyć mapę Działdowa autorstwa Schrȍttera z przełomu XVIII i XIX wieku. W pomieszczeniu dominuje wielka makieta miasta z najważniejszymi budynkami oraz osadami. Jedno ze stanowisk traktuje o działdowskich starostach i wójtach, którzy zapisali się w historii. W sali znajduje się także zrekonstruowane miejsce pracy wójta.
Sala nr 3 – Sala numizmatyczna
W pomieszczeniu możemy oglądać kolekcję monet krzyżackich oraz monet z okresu XVI-XX w., które umieszczone są w dwóch dużych gablotach.
Sala nr 4 – Życie codzienne w średniowiecznym zamku
W czwartej sali dostępna jest kilkuminutowa wideoprezentacja (wyświetlana na specjalnym stole) przybliżająca średniowieczne obyczaje kulinarne. Przy jednym ze stanowisk możemy dowiedzieć się o dawnej medycynie i higienie. Warto też zwrócić uwagę na średniowieczną zabawkę oraz kamionkowy pucharek znaleziony na działdowskim zamku.
Sala nr 5 – Uzbrojenie rycerskie
W sali znajduje się replika bombardy oraz dwóch zbroi: rycerza polskiego i krzyżackiego. Na jednej ze ścian zamontowany jest duży multimedialny ekran dotyczący średniowiecznego uzbrojenia.
Sala nr 6 – Wojny i bitwy
W szóstym pomieszczeniu możemy obejrzeć rekonstrukcję okopu z bitwy pod Tannenbergiem oraz wiernie odtworzone postaci rosyjskiego i niemieckiego żołnierza z okresu I wojny światowej, polskiego żołnierza z września 1939 r., żołnierza błękitnej armii gen. Józefa Hallera oraz umundurowanie francuskiego żołnierza z czasów wojen napoleońskich. Ponadto w sali znajdują się dwie duże gabloty: pierwsza poświęcona jest I wojnie światowej, w drugiej znaleźć możemy ekspozycję z czasów II wojny światowej.
Sala nr 7 – Życie społeczno-polityczne w Działdowie od XIX-XX w.
W tej sali znajduje się duży ekran, na którym wyświetlane są zdjęcia i pocztówki XIX i XX-wiecznego Działdowa. W gablotach możemy obejrzeć eksponaty z okresu XX-lecia międzywojennego, jak też artefakty z Niemieckiego Nazistowskiego Obozu Zagłady Soldau.
Sala nr 8 – Cmentarze wojenne i pomniki
W ostatniej sali muzealnej obejrzymy film przedstawiający historię cmentarzy i pomników z okresu I wojny światowej. W pomieszczeniu zamontowane są także infokioski dotyczące historii Komisariatu Straży Granicznej w Działdowie oraz historii miasta w okresie II wojny światowej.
Lokalizacja:
Zamek w Działdowie
ul. Zamkowa 12
13-200 Działdowo
Godziny otwarcia:
Poniedziałek: nieczynne
Wtorek: 10:00 – 17:00
Środa: 10:00 – 17:00
Czwartek: 9:00 – 17:00
Piątek: 9:00 – 17:00
Sobota: 10:00 – 17:00
Niedziela: 10:00-15:00
Cennik:
Wstęp: bezpłatny
Usługa przewodnicka (1 godzina) tylko dla zorganizowanych grup – usługa bezpłatna
Interaktywna wystawa państwa zakonu krzyżackiego zlokalizowana jest w Ratuszu. Sale zaplanowano w porządku chronologicznym. Podczas zwiedzania w pomieszczeniach towarzyszyć nam będą skomponowane specjalnie dla potrzeb muzeum pieśni chóralne oraz odgłosy średniowiecznej codzienności. Wystawa łączy w sobie interaktywne prezentacje multimedialne z ekspozycją stałą, znajdującą się w gablotach. Treści przy każdym stanowisku ekspozycyjnym opracowane są w trzech językach: polskim, niemieckim i angielskim.
Sala nr 1 – Powstanie i ekspansja państwa krzyżackiego
Pierwsza sala poświęcona jest początkom zakonu krzyżackiego. Znajdują się w niej trzy ekrany, na których wyświetlane są filmowe prezentacje. Przy pierwszym stanowisku możemy obejrzeć film z lektorem poświęcony początkom zakonu krzyżackiego. Dowiemy się, jakie były główne przyczyny powstania bractwa pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, w którym miejscu je założono oraz jak to się stało, że zakonnicy spod znaku czarnego krzyża trafili w końcu na ziemię chełmińską i michałowską. Druga prezentacja obrazuje interaktywną mapę, na której obserwujemy ekspansję terytorialną państwa krzyżackiego. Stanowisko trzecie poświęcone jest historii miasta Działdowa oraz roli, jaką odegrał w nim zakon krzyżacki.
Sala nr 2 – Codzienność w czasach zakonu krzyżackiego
W sali dominują podwieszone nad przeszkoloną podłogą ekrany dotykowe. Na każdym z nich prezentowane są treści poruszające różnorodną tematykę średniowiecza: codzienne życie ówczesnego człowieka, organizację i hierarchię zakonną, średniowieczne osiągnięcia inżynieryjne, sylwetki wielkich mistrzów krzyżackich czy tajniki ówczesnej kuchni (wybrane przepisy średniowieczne można wysłać na dowolny adres internetowy). Pod szklaną podłogą znajduje się wielka mapa obrazująca zasięg terytorialny państwa krzyżackiego w poszczególnych okresach swego istnienia.
Sala nr 3 – Technika wojskowa zakonu
W pomieszczeniu znajduje się ekspozycja poświęcona rodzajom i typom średniowiecznej broni, jak też taktyce i strategii prowadzenia wojen. Na końcu sali umieszczona jest makieta odwzorowująca kształt działdowskiego zamku z drugiej połowy XIV wieku.
Sala nr 4 – Bitwa pod Grunwaldem. Schyłek państwa krzyżackiego
Tematyka w czwartej sali skupiona jest wokół schyłku i upadku państwa krzyżackiego. W pomieszczeniu dominuje duży „stół” pełniący funkcję ekranu projekcyjnego. Z wyświetlanych na nim treści dowiemy się o przyczynach konfliktu z Polską, w efekcie którego doszło do wielkiej wojny w latach 1409-1411. Poznamy genezę i przebieg bitwy pod Grunwaldem oraz liczebność wojsk biorących w niej udział. Na jednym ze stanowisk poznamy też współczesne losy zakonu krzyżackiego.
Sala nr 5 – Sala kinowa
W sali kinowej na dużym ekranie prezentowane są trzy filmy dokumentalne tematycznie związane z zakonem krzyżackim.
Poddasze
Na poddaszu umieszczone są stanowiska przeznaczone głównie dla dzieci i młodzieży. Znajdują się tu między innymi: atrapa średniowiecznego pręgierza z możliwością przywiązania, kopia średniowiecznego uzbrojenia czy imitacja zamkowej celi. Przy jednym ze stanowisk mamy możliwość zrobienia sobie zdjęcia, wyboru stroju średniowiecznego i wysłania go na adres e-mailowy. W multimedialnych goglach obejrzymy sceny batalistyczne oraz zwiedzimy w formacie 3D działdowski zamek z czasów krzyżackich.
Lokalizacja:
Ratusz
Plac Mickiewicza 43
13-200 Działdowo
Godziny otwarcia:
Poniedziałek: nieczynne
Wtorek: 11:00 – 16:00
Środa: 11:00 – 16:00
Czwartek: 11:00 – 16:00
Piątek: 11:00 – 16:00
Sobota: 11-00 – 16:00
Niedziela: nieczynne
Cennik:
7 zł – bilet ulgowy
10 zł – bilet normalny
Usługa przewodnicka (50 minut) – grupa do 25 osób: 60 zł
Usługa przewodnicka (50 minut) – grupa powyżej 25 osób: 120 zł
Grupy z przewodnikiem wpuszczane są o pełnych godzinach.
