Muzeum Historii Żydów Polskich rozpoczęło przyjmowanie zgłoszeń w konkursie Nagroda POLIN 2022. Kandydaci wyłaniani są spośród osób lub organizacji aktywnie działających na rzecz budowania relacji polsko-żydowskich oraz ochrony pamięci o historii polskich Żydów. Pretendenta do nagrody może zgłosić każdy za pośrednictwem elektronicznego formularza zamieszczonego na stronie internetowej muzeum. Kandydaturę należy wysłać do 30 września. Łączna wysokość nagród pieniężnych dla finalistów konkursu wynosi co najmniej 60 tysięcy złotych. Laureatów poznamy 30 listopada.
Celem konkursu jest promocja postaw i działań zgodnych z misją muzeum. Laureatami nagrody są organizacje pozarządowe lub społecznicy pielęgnujący pamięć o historii polskich Żydów oraz przyczyniający się do kształtowania wspólnej przyszłości, wzajemnego zrozumienia i szacunku. Nagrodę POLIN – przyznawaną od 2015 roku – otrzymało dotychczas 7 laureatów, a w finale konkursu znalazło się ponad 45 osób.
Spośród zgłoszonych kandydatur kapituła konkursu nominuje, nagradza i wyróżnia osoby lub organizacje, które w ostatnich latach wykazały się ważnym, niezwykłym działaniem, postawą, dziełem czy wystąpieniem o istotnym wpływie na społeczną świadomość historii polskich Żydów oraz na budowanie relacji polsko-żydowskich.
– Dzięki Nagrodzie POLIN chcemy promować postawy, które staną się inspiracją i impulsem do działania dla innych. Ludzie, którzy utrwalają polsko-żydowskie dziedzictwo, pielęgnują pamięć, odkrywają lokalną historię, a w konsekwencji – szerzą wiedzę o wielokulturowej przeszłości Polski i budują mosty między przeszłością a przyszłością – są godni naszego najwyższego uznania – mówi Radosław Wójcik, kierownik konkursu Nagroda POLIN 2022.
Konkurs składa się z dwóch etapów: w pierwszym zgłoszenia są zbierane i weryfikowane, a w drugim finalistów i laureata konkursu wyłania kapituła. Do 30 września każdy może zgłosić swojego kandydata. Wystarczy wypełnić formularz umieszczony na stronie internetowej www.polin.pl/nagroda. Poza główną nagrodą kapituła konkursu może przyznać wyróżnienia, a dyrektor Muzeum POLIN – Nagrodę Specjalną.
Kapituła konkursu Nagroda POLIN 2022:
- prof. dr. hab. Dariusz Stola, historyk, profesor w Instytucie Studiów Politycznych PAN, były dyrektor Muzeum POLIN – Przewodniczący Sądu Konkursowego,
- Zygmunt Stępiński, Dyrektor Muzeum POLIN,
- Paula Sawicka, Przewodnicząca Rady Programowej Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi
i Ksenofobii „Otwarta Rzeczpospolita”, - Piotr Wiślicki, Przewodniczący Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce,
- Edyta Pawlik, Jankilevitsch Foundation,
- dr hab. Michał Bilewicz, prof. UW, kierownik Centrum Badań nad Uprzedzeniami UW oraz wykładowca na Wydziale Psychologii UW,
- dr Olga Kaczmarek, dyrektorka Forum Dialogu, badaczka zagadnień związanych z pamięcią o stosunkach polsko-żydowskich w czasie wojny,
- Dariusz Popiela, laureat Nagrody POLIN 2021,
- Paweł Kulig, laureat Nagrody POLIN 2020,
- Marcin Kącki, reporter, autor książek, Dziennikarz Roku w konkursie Grand Press 2007
- Łucja Koch, kierowniczka Działu Edukacji Muzeum POLIN.
Finał konkursu odbędzie się 30 listopada o 19:00 w Muzeum POLIN. Wydarzenie będzie transmitowane w mediach społecznościowych instytucji. Podczas uroczystości zostaną ogłoszone wyniki konkursu oraz premierowo zaprezentowane filmowe reportaże z miejsc, w których na co dzień działają finaliści Nagrody POLIN 2022.
Współorganizatorem konkursu jest Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. Mecenasem konkursu jest Jankilevitsch Foundation. Nagrody pieniężne ufundowali Tomek Ulatowski, Znamienity Darczyńca Muzeum POLIN, Odette and Nimrod S. Ariav Foundation, Ewa Masny-Askanas i Wiktor Askanas oraz anonimowy darczyńca. Konkurs realizowany jest w ramach projektu „Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe” i współfinansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszu EOG oraz przez budżet krajowy.
Dotychczasowi laureaci konkursu Nagroda POLIN
Pierwszym laureatem nagrody został Tomasz Pietrasiewicz, twórca i dyrektor Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie, który od 1998 roku realizuje projekty edukacyjno-artystyczne poświęcone dziedzictwu lubelskich Żydów.
Kolejny laur trafił do Jacka Koszczana, założyciela i prezesa Stowarzyszenia Na Rzecz Ochrony Dziedzictwa Żydów Ziemi Dukielskiej – Sztetl Dukla. Wyróżnienie w 2016 roku otrzymali: Robert Augustyniak, inicjator działań związanych z przywracaniem pamięci o społeczności żydowskiej Grodziska Mazowieckiego, oraz Mirosław Skrzypczyk, nauczyciel i animator kultury pracujący na rzecz dziedzictwa żydowskiego w Lelowie i w Szczekocinach. Nagrodą Specjalną został uhonorowany Jan Jagielski z Żydowskiego Instytutu Historycznego za całokształt działalności.
Laureatką trzeciej edycji konkursu została Joanna Podolska, działająca na rzecz zachowania pamięci o historii łódzkiej społeczności żydowskiej, dyrektorka Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Wyróżnienia otrzymali: Dariusz Paczkowski z Żywca i Ireneusz Socha z Dębicy. Nagrodę Specjalną otrzymało Stowarzyszenie „Dzieci Holocaustu” w Polsce.
Laureatem Nagrody POLIN 2018 został Tomasz Wiśniewski, założyciel Społecznego Muzeum Żydów Białegostoku i regionu oraz autor kanału w serwisie YouTube, na którym można znaleźć ponad 2000 filmów prezentujących żydowską historię Podlasia. Wyróżnienia otrzymali: Magdalena Lewkowicz i Dariusz Popiela. Nagrodę Specjalną odebrali Bogdan Białek i Adam Bartosz.
Laureatką Nagrody POLIN 2019 została Natalia Bartczak, która jest społeczną opiekunką cmentarza żydowskiego w Wińsku (woj. dolnośląskie). Kapituła przyznała również dwa wyróżnienia – Adamowi Musiałowi i Katarzynie Winiarskiej. Nagrodę Specjalną otrzymała instytucja pozarządowa – Centrum Żydowskie w Oświęcimiu.
W 2020 roku Nagrodę POLIN otrzymał Paweł Kulig. który opiekuje się Nowym Cmentarzem Żydowskim w Łodzi i jest prezesem Stowarzyszenia Strażnicy Pamięci, działającego na rzecz ochrony żydowskiego dziedzictwa kulturowego i historycznego Łodzi. Wyróżnienia otrzymali: Justyna Biernat z Tomaszowa Mazowieckiego oraz działające w Wielkopolsce Stowarzyszenie Krotochwile.
W konkursie Nagroda POLIN 2021 główną nagrodę otrzymał Dariusz Popiela. Wyróżnienia przyznano Indze Marczyńskiej, Urszuli Rybickiej i Urszuli Antosz-Rekuckiej. Nagrodę Specjalną odebrał Zbigniew Nosowski.