Od czerwca br. w Gabinecie Fotografii w Galerii Sztuki XIX Wieku można oglądać cykliczne pokazy zdjęć z kolekcji MNW. Grudniowa odsłona Gabinetu opowiada o dawnych wystawach sztuki w Europie. To blisko 50 oryginalnych fotografii – od dagerotypii po odbitki na papierach solnych lub albuminowych.
W Muzeum znajduje się wyjątkowa w skali kraju kolekcja fotografii. Znaczną część zbioru tworzą zdjęcia z 2 połowy XIX wieku. Do tej pory jedyną szansą na ich prezentację były wystawy czasowe, na których występowały w roli głównej
lub były tłem dla opowiadanej historii. Rok 2022 przyniósł nową inicjatywę – w Galerii Sztuki XIX Wieku wydzielono Gabinet Fotografii. W kameralnej, nowocześnie urządzonej przestrzeni, fotografie z kolekcji MNW prezentowane
są rotacyjnie, w odsłonach trzymiesięcznych. Każda z kolejnych wystaw, opartych na autorskich scenariuszach, pozwala prześledzić związki między fotografią a innymi dziedzinami sztuki XIX wieku.
Wystawy 150 lat temu
Obecna odsłona Gabinetu Fotografii opowiada o wystawach sztuki w Europie w drugiej połowie XIX wieku. Poza tym, że prezentuje ona jedne z najstarszych fotograficznych zabytków i prace wybitnych twórców, wystawa ta jest ciekawa
także z innego względu. Zdjęcia pozwalają zajrzeć w przeszłość sprzed ponad 150 lat i prześledzić sposób prezentacji wystaw w ówczesnym czasie.
Fotografie w Gabinecie ukazują ekspozycje starożytności w Warszawie (1856/1857) i w Krakowie (1858/1859), Powszechną Wystawę Krajową we Lwowie (1894) oraz wystawy warszawskie: wyrobów rękodzielniczych i płodów
rolniczych (1857), przemysłowo-rolniczą (1874), dzieł sztuki stosowanej do przemysłu (1881) i umeblowań stylowych (1896). Na zdjęciach uwieczniono zarówno sale wystawowe, jak i pojedyncze eksponaty. W Gabinecie Fotografii prezentowane są również fotografie poświęcone paryskim salonom sztuki i wielkim ekspozycjom światowym, zorganizowanym w Wiedniu i Paryżu w ostatnim trzydziestoleciu XIX wieku.
Pierwsze albumy wystawowe
Wystawy szybko stały się tematami albumów fotograficznych. W Gabinecie Fotografii MNW pokazujemy dwa takie albumy, dokumentujące monumentalne wystawy sztuki zorganizowane w Warszawie i Krakowie w latach pięćdziesiątych XIX wieku. Autorem tych prekursorskich wydawnictw jest pionier polskiej fotografii Karol Beyer.
Ze względu na koszty przygotowania nakład obu wersji albumowych nie był wysoki. Do dziś znanych jest niewiele ich egzemplarzy, z których każdy nosi indywidualne cechy. Oba albumy z kolekcji MNW prezentujemy w znajdującej się pośrodku Gabinetu gablocie, eksponowane są na kartach tytułowych.
Fotografia stereoskopowa święci triumfy
W 1851 roku na Wystawie Światowej w Londynie zaprezentowano m.in. rewolucyjną technikę mokrego kolodionu, która zdominowała fotografię na kolejne dziesięciolecia. Tu także pojawiła się fotografia stereoskopowa. Do oglądania pary odbitek (stereopara) służył stereoskop, czyli specjalne okulary z soczewkami, które, ustawione w konkretnej odległości, dawały zamierzony, trójwymiarowy efekt. Stereoskopy idealnie przyjęły się w prezentacjach wystaw i salonów sztuki. Począwszy od Great Exhibition of the Works of Industry of All Nations w formacie stereoskopowym uwieczniono niemal wszystkie wystawy światowe, które odbywały się w Europie w drugiej połowie XIX wieku.
Prezentowane obecnie w Gabinecie stereoskopie zostały wykonane na Wystawie Powszechnej w Wiedniu w 1873 roku i pokazują fragmenty ekspozycji sztuki francuskiej, niemieckiej i włoskiej.
Mecenasem Galerii Sztuki XIX Wieku MNW jest PGE Polska Grupa Energetyczna.
