Już w najbliższy piątek 7 marca zapraszamy na otwarcie wystawy „Okna w przeszłość. Wyniki 10 lat badań archeologicznych w Kornicach”. Gościem specjalnym będzie dr Mirosław Furmanek, kierownik prowadzonych na tym terenie badań archeologicznych, który wygłosi wykład. Zapraszamy na 17.00. Wstęp wolny.
Kornice, niewielka wieś położona w gminie Pietrowice Wielkie, to prawdziwe „Eldorado” dla archeologów. Różnorodne odkrycia dokonywane tu były od XIX wieku. Dużego tempa badania nabrały w ostatnich latach. Od 2013 r. realizowane są duże prace budowlane związane z rozbudową zakładu produkcji okien firmy Eko-Okna z Kornic. Fabryka to przede wszystkim nowe miejsca pracy w regionie, ale jak się okazało to również okazja to przeprowadzenia jednych z największych na Górnym Śląsku badań wykopaliskowych. Badań, które nie tylko ze względu na odkrycie dużej przestrzeni, ale również bogactwo i różnorodność znalezisk, można uznać za unikatowe w skali Polski i Europy. W wielu przypadkach nie tylko uzupełniają naszą dotychczasową wiedzę na temat przeszłości, ale ją również znacząco zmieniają.
Odkrycia w Kornicach
Na dotąd przebadanych dziesiątkach hektarach powierzchni odkryte zostały pozostałości obozowisk, osad, wiosek, fortyfikacji, cmentarzysk, grobów oraz miejsc obrzędów i rytuałów, które reprezentują prawie cały przekrój dziejów człowieka. Cząstka odkrytych zabytków będzie eksponowana na wystawie w Muzeum w Wodzisławiu Śląskim.
Badania wykopaliskowe umożliwiły rozpoznanie 30 000 lat historii tego miejsca. Te najstarsze śladu pobytu w formie skupiska odpadów krzemiennych porzuconych na brzegu niewielkiego potoku pozostawił jeden z wędrujących przez ten teren myśliwych. Znacznie później, bo około 7350 lat temu, swoje wsie wznieśli tu pierwsi rolnicy. Ewenementem na skalę Europy ze względu na wielkość oraz obecność licznych domów słupowych są relikty wsi sprzed blisko 5000 lat. W otoczeniu domów zlokalizowane były różnorodne obiekty gospodarcze, ale zarejestrowano również ślady obrzędów, w tym pochówki składanych w ofierze zwierząt.
Pierwsi ludzie
Około 4300 lat temu pojawiły się w okolicach Kornic nowe grupy ludzi. Ludność ta założyła tu, jak dotąd, jedyną w Polsce rozpoznaną osadę z tego czasu. Jej zmarli mieszkańcy chowani byli na pobliskim cmentarzysku. Ich groby były bogato wyposażone w naczynia, broń oraz ozdoby, w tym wykonane z kości i bursztynu. Dzięki badaniom genetycznym udało się zidentyfikować powiązania rodzinne pomiędzy zmarłymi pochowanymi w odkrytych tu grobach.
Kolejne stulecia były czasem wielu gwałtownych wydarzeń i konfliktów. Świadczą o tym liczne urazy, będące często przyczyną śmierci, czytelne na szkieletach zmarłych pochowanych na kolejnym cmentarzysku sprzed ponad około 4000 lat. Około 3000 lat temu w miejscu kórnickiej fabryki powstała ogromna, jedna z największych w Polsce, osada obronna otoczony systemem rowów. Jej mieszkańcy po wcześniejszym spaleniu zwłok chowani byli na pobliskim cmentarzysku liczącym kilkaset pochówków. Najmłodszym osiedlem jest średniowieczna wieś, będąca zapewne pierwszą lokacją Kornic. W XIV wieku przeniosła się ona w miejsce, w którym istnieje do dzisiaj.
Z cała pewnością te unikatowe i wyjątkowe odkrycia znajdą swoje miejsce w nowych rozdziałach podręczników o historii i pradziejach Europy. Są one również przykładem możliwości współpracy pomiędzy naukowcami, inwestorem (firmą Eko-Okna z Kornic) finansującym wykopaliska, gminą sprawującą pieczę nad ochroną dziedzictwa kulturowego oraz wieloma innymi instytucjami muzealnymi i badawczymi
Wykład badacza
Dr Mirosław Furmanek, archeolog, adiunkt i zastępca Dyrektora d.s. badań naukowych w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Intryguje go życie społeczności młodszej epoki kamienia i epoki brązu. To fascynujący okres w dziejach, kiedy ludzie zmieniają swoje wierzenia, zakładają pierwsze wsie, rozpoczynają uprawiać rośliny i hodować zwierzęta, tworzą coraz bardziej skomplikowane relacje społeczne, a konsekwencje zachodzących wtedy procesów obserwujemy do dzisiaj. W badaniach wykorzystuje nieniszczące metody prospekcji archeologicznej, dzięki którym bez użycia łopaty można rozpoznać dawne osady czy cmentarzyska. Autor, współautor i redaktor ponad 150 publikacji, w tym również związanych z Wodzisławiem. Od prawie 30 lat współpracuje z wodzisławskim Muzeum.
