Wybrano wykonawcę, który przeprowadzi kwerendę archiwaliów dotyczących Parku Oliwskiego. Jej efekty pozwolą na stworzenie kompleksowego opracowania historyczno-archiwalnego parku, które z kolei umożliwi określenie kierunku jego planowanej rewaloryzacji. Kwerenda powstanie do końca października.
Okres 200 lat poszukiwań
Historia Parku Oliwskiego sięga XII wieku, kiedy w dolinie Potoku Oliwskiego osiadł zakon cystersów. Wybudowali oni klasztor, przy którym powstał pierwszy ogród, początkowo o charakterze typowo użytkowym. Wraz z upływem stuleci ogród rozrastał się, zmieniając swoją pierwotną funkcję. Z czasem stał się obszernym ogrodem ozdobnym, a po kasacie zakonu cystersów parkiem publicznym.
Kwerenda obejmie okres ostatnich 200 lat istnienia parku – od początków XVIII wieku, kiedy pod okiem opata Jacka Rybińskiego (dziś patrona sąsiadującej z parkiem ulicy) klasztorny ogród przechodził największe przemiany. Wówczas m.in. powstał praktycznie niezmieniony po dziś dzień ogród w stylu francuskim, a także część parku założona w stylu angielskim. Wiek XIX to z kolei pierwsza poważna rewaloryzacja parku, który nabiera cech kolekcji dendrologicznej. Kolejne stulecie to m.in. powstanie alpinarium oraz rozbudowa kompleksu palmiarni. Okresem kończącym ponad 200-letni zakres kwerendy będą lata powojenne XX wieku, kiedy Park Oliwski stał się ogólnodostępnym parkiem miejskim w obecnym kształcie.
Źródła historyczne różnych form i pochodzenia
W ramach kwerendy zbadane zostaną źródła i materiały pisane, ikonograficzne i kartograficzne dotyczące historii Parku Oliwskiego. Zgromadzone są one w archiwach i zbiorach bibliotecznych instytucji naukowych oraz muzealnych. Wśród nich znajdują się gdańskie archiwa miejskie i państwowe, publikacje zgromadzone w bibliotekach w Gdańsku i innych miastach, m.in. w bibliotece Polskiej Akademii Nauk w Warszawie i Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. Materiały na temat Parku Oliwskiego i jego historii poszukiwane będą także w archiwalnych zbiorach uniwersyteckich, a także kościelnych, jak również w gabinetach rycin.
Zebrane dzieła literackie, pamiętnikarskie, dokumenty urzędowe i kościelne, artykuły prasowe, a także rysunki, grafiki, zdjęcia, pocztówki wraz z mapami i planami posłużą do stworzenia analizy przemian historyczno-kompozycyjnych układu parkowego. Kwerenda wskaże, jak kształtowały się granice parku na przestrzeni lat oraz jak ewoluowała jego kompozycja ogrodowa.
Kwerenda źródeł, badania archeologiczne, rewaloryzacja
Kwerenda źródeł pomoże odwzorować historyczny wygląd Parku Oliwskiego i wytyczy kierunek i zakres planowanej w kolejnych latach rewaloryzacji. Na podstawie zgromadzonych źródeł oraz ich analizy będzie można określić, które z elementów zabudowy parku faktycznie istniały i czy możliwe jest ich ewentualne odtworzenie. A jeśli tak to w jakiej formie i funkcji. Do tego konieczne będzie również wykonanie w parku badań archeologicznych, które zlecone zostaną przez Gdański Zarząd Dróg i Zieleni w 2022 roku. Z kolei na 2023 rok planowane jest zlecenie opracowania projektu rewaloryzacji parku wraz z kosztorysem umożliwiającym oszacowanie wartości inwestycji i jej etapowania. Jednym z nich będzie m.in. wykonanie w Parku Oliwskim nowych nasadzeń zieleni – uzupełnienia drzew w szpalerach i bindażach oraz nasadzeń zieleni niskiej w postaci krzewów i rabat kwiatowych
