środa, 17 września, 2025

„Samarytanka” trafi do muzeum

Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni wzbogaci się o wyjątkowy eksponat. Chodzi o jednostkę, która jako pierwsza została zaprojektowana i zbudowana w Stoczni Gdyńskiej. Zwodowana w 1931 roku motorówka „Samarytanka” opuści swoje miejsce przy rondzie Czechosłowacka i zostanie przekazana placówce przez Pomorską Specjalną Strefę Ekonomiczną.

To ogromny fragment morskiej historii z bardzo silnym gdyńskim akcentem, który zasługuje na godną ekspozycję. Mowa o motorówce sanitarnej „Samarytanka”, czyli historycznej, pierwszej jednostce, którą zwodowano w nieistniejącej już Stoczni Gdyńskiej (pierwsza nazwa Stoczni Gdynia). Jej historia sięga jeszcze dwudziestolecia międzywojennego i czasów, w których port w Gdyni przeradzał się z ambitnej wizji w tętniący życiem organizm.

Legendarna jednostka w tym tygodniu trafi na zasłużone miejsce na wystawie Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni. To decyzja Pomorskiej Specjalnej Stefy Ekonomicznej, która przejęła motorówkę wraz z biurowcem zarządu byłej Stoczni Gdyńskiej – to tam, przed budynkiem położonym przy rondzie Czechosłowacka można było do tej pory podziwiać wyjątkowy zabytek. W toku rozmów między muzeum a spółką udało się dojść do porozumienia i zawrzeć umowę, dzięki której wkrótce „Samarytanka” znajdzie się na plenerowej ekspozycji MMW w sąsiedztwie innej historycznej jednostki, kutra pościgowego „Batory”.

Motorówka sanitarna „Samarytanka” to jednostka stalowa, pełnopokładowa, o długości całkowitej sięgającej 15 metrów i szerokości 3,8 metra. Była pierwszą jednostką, którą zaprojektowano i zbudowano we wspomnianej Stoczni Gdyńskiej SA. To efekt zlecenia Urzędu Morskiego z 1930 roku, kiedy pojawiła się potrzeba zbudowania motorówki na użytek portowego lekarza, który w ten sposób m.in. transportował chorych ze statków do specjalnego szpitala kwarantannowego na gdyńskich Babich Dołach. Ostatecznie budowa o symbolicznym numerze B-01 kosztowała 90 tysięcy złotych, co – jak na ówczesne czasy – stanowiło pokaźną sumę.

„Samarytanka” została zwodowana dokładnie 17 września 1931 roku, natomiast dopiero w 1933 roku trafiła do zamawiającego – powodem były problemy z silnikiem polskiej konstrukcji (dwucylindrowy silnik polskiej firmy „Perkun” o mocy ok. 65 koni mechanicznych). Jak wskazuje Muzeum Marynarki Wojennej, konstrukcja miała wiele wad, m.in. była powolna i mało zwrotna, a układ pomieszczeń utrudniał pracę sanitariuszom. Z tego względu portowy lekarz stosunkowo szybko zrezygnował z jej użytku, a motorówka trafiła do Kapitanatu Portu, gdzie była jednostką służby pilotowej do wybuchu II wojny światowej w 1939 roku.

Niemcy w czasie wojny przemianowali jednostkę na „Stegen” i używali jej głównie do prac portowych, modernizując ją i wymieniając silnik. U schyłku wojny znaleziono ją jednak porzuconą, bez silnika i dopiero po latach, w 1971 roku „Samarytanka” trafiła z powrotem do Stoczni Gdyńskiej, przechodząc remont i trafiając na dzisiejsze miejsce ekspozycji przed biurowcem należącym w tej chwili do Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Stąd trafi do Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.

ŹródłoUM Gdynia

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Pod naszym patronatem

Wystawa „Podzespoły czyli wnętrze Star...

Muzeum Przyrody i Techniki im. Jana Pazdura w Starachowicach zaprasza na wernis...

XIII Festiwal Blues pod Piecem

30 sierpnia 2025 r. o godz. 19.00 w Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach...

150 LAT MUZEALNICTWA ROLNICZEGO NA ZIE...

W 2025 roku przypada 150. rocznica pojawienia się idei muzealnictwa rolniczego ...

XI.Legenda STARa

11.LegendA STARa, to zlot pojazdów  zabytkowych organizowany przez Powiat ...

XIII Festiwal Blues pod Piecem

30 sierpnia 2025 r. o godz. 19.00 – Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach...