„Sport i sportowcy w KL Auschwitz” to nowa wystawa objazdowa, którą można bezpłatnie wypożyczyć z Muzeum Auschwitz. Ekspozycja, na którą składa się 25 plansz, opowiada o historii sportu w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz oraz o losach sportowców deportowanych do obozu.
Wystawa dostępna jest w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej. Istnieje możliwość przetłumaczenia ekspozycji na inne języki.
Pojęcie „sportu” w niemieckim nazistowskim obozie Auschwitz zostało wypaczone poprzez używanie tego określenia do stosowanych na masową skalę wycieńczających ćwiczeń połączonych z musztrą i śpiewem. Ta forma sportu, określana po wojnie jako pseudosport lub quazi-sport, była zwykle sposobem wymuszenia dyscypliny i karania więźniów.
Jednakże wśród deportowanych do Auschwitz byli ludzie sportu – również ci najwybitniejsi – wszelkich dyscyplin pochodzących z wielu krajów. Poprzez prezentację sylwetek wybranych sportowców wystawa naświetla powody deportacji oraz ich obozowe losy.
– Sport w obozie nie był traktowany jako współzawodnictwo, ale bardziej jako sposób spędzenia wolnego od pracy czasu. Sport ten istniał pomimo zagłady, która się tutaj dokonywała – powiedziała kurator wystawy Renata Koszyk.
W KL Auschwitz tylko nieliczni więźniowie mieli szansę na uprawianie sportu, który nie był zjawiskiem powszechnym i ogólnodostępnym. Na wystawie prezentowane są dyscypliny, które były na terenie obozu uprawiane, opisy zawodów, walk bokserskich, zapaśniczych, czy meczów piłkarskich, zaczerpnięte z powojennych relacji, uzupełnione wizerunkami zachowanych artefaktów jak np. rękawica bokserska, figury i piony szachowe, rysunki, rzeźby, listy i grypsy – zarówno wykonane przez więźniów w czasie funkcjonowanie obozu, jak i powojenne.
– Sport więźniarski to boks i zapasy, ale również gry zespołowe, przede wszystkim piłka nożna, siatkówka, koszykówka. Sport więźniarski to również lekkoatletyka. Popularne wśród więźniów były również sporty umysłowe, przede wszystkim szachy, ale również gry karciane – dodała Renata Koszyk.
Ekspozycja opowiada także o roli sportu obozowego i jego jego wpływu na społeczność więźniarską.
Wystawy czasowe Muzeum udostępniane są bezpłatnie. Wypożyczający pokrywa jedynie koszty transportu, montażu/demontażu wystawy, czy ewentualne koszty związane z prezentacją czy opłatami celnymi. Ubezpieczenie wystawy na czas transportu i prezentacji nie jest obowiązkowe.
„Sport i sportowcy KL Auschwitz”
- Scenariusz i wybór materiałów: Renata Koszyk
- Projekt i opracowanie graficzne: Aleksandra Mausolff
- Opracowanie w języku angielskim: Aleksandra Mausolf
- Konsultacja: dr Wanda Witek-Malicka
Ekspozycja objazdowa to planszowa wersja wystawy czasowej, którą oglądać można w Miejscu Pamięci Auschwitz.
