Johannes Vermeer (1632–1675) jest jednym z najwybitniejszych artystów XVII wieku, jednak wiele informacji o życiu i twórczości holenderskiego malarza nadal pozostaje tajemnicą. Wystawa Vermeer’s Secrets, którą będzie można oglądać w waszyngtońskiej National Gallery of Art od 8 października 2022 do 8 stycznia 2023 roku pokaże, jak przebiegała praca kuratorów Galerii Narodowej, konserwatorów i naukowców nad obrazami Vermeera. Będziemy też mieli szansę zrozumieć co sprawia, że ”Vermeer jest Vermeerem”.
Naukowcy z Galerii Narodowej wykorzystali zamknięcie muzeum związane z COVID w latach 2020/2021, aby zbadać te obrazy, które rzadko są wycofywane z ekspozycji. Wykorzystali zaawansowane techniki, które „penetrują” warstwy farby, aby zwizualizować to, co znajduje się pod spodem i mikroskopowe badania powierzchni obrazów.
Na świecie jest około 35 znanych obrazów Vermeera. Zespół badawczy Galerii Narodowej zbadał i porównał cztery prace będące w kolekcji muzeum. Jednym z ich celów była ocena, czy Dziewczyna z fletem (prawdopodobnie 1665/1675 rok), której autorstwo było długo dyskutowane, jest rzeczywiście autorstwa Vermeera.
Już w 2021 roku zespół podzielił się wstępnymi odkryciami, które pogłębiają nasze zrozumienie procesu twórczego Vermeera. Udało im się zwizualizować warstwy pod powierzchnią Woman Holding a Balance (ok. 1664) i ujawnić szybkie, spontaniczne pociągnięcia pędzlem w warstwach spodnich – radykalnie różniące się od precyzyjnej gotowej kompozycji, gdzie pojedyncze pociągnięcia pędzla są ledwo wyczuwalne. Odkrycie to stawia pod znakiem zapytania powszechne przekonanie, że artysta był „pracowitym powolnym perfekcjonistą”.
Sekrety Vermeera będą również ostatnią okazją do obejrzenia obrazów autorstwa Vermeera znajdujących się w zasobach Galerii Narodowej, przed ich podróżą do Amsterdamu. Wystawa w Rijksmuseum odbędzie się w dniach 10 lutego – 4 czerwca 2023 roku.
