czwartek, 21 listopada, 2024

Zbroja Zygmunta Augusta – wyjątkowy eksponat już na wawelskim zamku

Do zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu trafiła zbroja należąca ongiś do Zygmunta Au­gusta. Młody król otrzymał ją w 1533 r., w prezencie od króla Czech i Węgier z okazji zaręczyn z jego córką Elżbietą. Do końca lutego zbroję będzie można podziwiać bezpłatnie w Sali Senatorskiej na Wawelu.

Stojący w tym niezwykle kosztownym kos­tiumie młody król miał 156,8 cm wzrostu. Stalowe płyty wykuto na wzór ubioru wykonanego z miękkiej tkaniny, prze­szywanego (naci­nanego?) w deseń ukośnej kra­townicy wy­peł­nionej czworoliściami.

Przekazanie do zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu renesansowej zbroi chłopięcej króla Zygmunta Augusta to wydarzenie dla naszego muzeum wyjątkowe i bez precedensu. Zbroja przeznaczona dla ostatniego Jagiellona na tronie polskim, którego – pamiętając o arrasach –  możemy określić jako najwybitniejszego mecenasa zamku wawelskiego, jest dla Polaków bezcennym regalium

mówi dr hab. Andrzej Betlej, prof. UJ, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.

Bezcenna zbroja młodego króla Zygmunta Augusta trafiła na Wawel z Węgier, gdzie znajdowała się na mocy decyzji sądu arbitrażowego z 1933 roku. Wtedy to została przekazana z cesarskich zbiorów wiedeńskich do Muzeum Narodowego w Budapeszcie jako rzekoma własność króla Węgier Ludwika II Jagiellończyka, poległego w bitwie z Turkami pod Mohaczem w 1526 roku.

W rzeczywistości, jak wykazał w 1939 r. wybitny bronioznawca Bruno Thomas, zbroję zamówił w 1533 r. król Czech i Węgier (późniejszy cesarz) Ferdynand I z okazji zaręczyn swojej córki Elżbiety z synem Zygmunta I, trzynastoletnim Zygmuntem Augustem, wówczas już ukoronowanym za życia ojca królem Polski. Na napierśniku i naramiennikach umieszczono wiązany monogram z liter E i S (Elisabetha, Sigismundus).

Powrót królewskiego atrybutu do Polski zawdzięczamy działaniom Premiera Polski Mateusza Morawieckiego, który zwrócił się do Premiera Węgier Viktora Orbána z prośbą o przekazanie zbroi. W myśl postanowień zawartej między rządami Polski i Węgier umowy o współpracy kulturalnej i naukowej 25 grudnia 2020 r. Viktor Orbán podpisał przekazujący zbroję dekret.

Zbroję młodego króla Zygmunta Augusta, którą do końca lutego będzie można oglądać bezpłatnie w Sali Senatorskiej Zamku Królewskiego na Wawelu, wykonał świetny rzemieślnik z Innsbrucku – Jörg Seusenhofer. Jego dzieła uważane są za szczytowe osiągnięcia płatnerstwa renesansowego. Szczególną sławą cieszy się ozdobiony heraldycznymi orłami, zachowany w Wiedniu komplet uzbrojenia z 1547 roku, prze­znaczony dla arcyksięcia Ferdynanda II. Jak wiadomo z zachowanej korespondencji z płatnerzem, do zbroi Zygmunta Augusta należały dwa siodła. Do dnia dzisiejszego zachowały się tylko okucia łęków jednego z nich.

foto: Zamek Królewski na Wawelu, CC BY 3.0

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Pod naszym patronatem

Barwy holi

W starożytnej Mithili – krainie położonej u podnóży Himalajów, poprzecinanej rz...

Pierwsze z cyklu spotkań – prele...

To wydarzenie w Międzyzdrojach otwiera serię spotkań-prelekcji poświęconych szt...

Dwie dusze twórcy ludowego

Otwarcie wystawy: 4 listopada 2024 (wernisaż) wystawa dostępna dla zwiedzającyc...

Ogień. Opowieść o Janis Joplin

Powieść ukazuje burzliwe życie Janis Joplin. W tej wciągającej historii na...

Regionalne Centra Konserwatorsko-Magaz...

20 listopada 2024 r.  10.00–17.00,  Forty Kleparz w Krakowie, ul. Kam...