79-ta rocznica Marszu Śmierci. Związane z nią upamiętnienie odbyło się dziś o godzinie 10.00 w Brzeszczach na cmentarzu komunalnym, gdzie znajduje się pierwsza zbiorowa mogiła ofiar tego marszu. Jest to pierwszy pomnik na długiej sięgającej, aż po Wodzisław trasie ewakuacji więźniów.
Podczas dzisiejszego upamiętnienia złożyli wieńce, wiązanki i zapalili znicze: w imieniu Ministra Spraw Zagranicznych Pana Radosława Sikorskiego Pan Piotr Kruze, Poseł na Sejm Rzeczpospolitej Polskiej Pan Łukasz Kmita, w imieniu Wojewody Małopolskiego Pana Krzysztofa Jan Klęczara Pani Monika Kolasa Zastępca Dyrektora Biura Wojewody, w imieniu Zarządu Województwa Małopolskiego Pan Jakub Przewoźnik Kierownika Agendy Zamiejscowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w Oświęcimiu, Pani Teresa Jankowska w imieniu Zarządu Powiatu Oświęcimskiego, Pan Radosław Szot Burmistrz Brzeszcz, Pan Marek Gancarczyk Wiceprzewodniczący Rady Miejskiej w Brzeszczach wraz z Radnymi Panem Jackiem Wawro i Panem Aleksandrem Zontek, Pan Holger Mahnicke Konsul Generalny Niemiec w Krakowie, Pan dr Tibor Gerencser Konsul Generalny Węgier w Krakowie, Pan Wiaczesław Wojnarowski Konsul Generalny Ukrainy w Krakowie, Pan Martin Gärtner Konsul Generalny Austrii w Krakowie. Zastępca Dyrektora Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie Pani Cecylia Radoń, Wicedyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau Pani Anna Skrzypińska, Sekretarz Gminy Oświęcim Pan Robert Dziuba wraz z wiceprzewodniczącym Rady Gminy Oświęcim Panem Sławomirem Domżałem, w imieniu Wojskowego Centrum Rekrutacji w Oświęcimiu Pani kapitan Agnieszka Kierepka-Hoła, Pan Maciej Zawadzki Dyrektor Ośrodka Kultury w Brzeszczach, Pani Wioletta Oleś Dyrektor Muzeum Zamek w Oświęcimiu, Pani Dorota Mleczko Dyrektor Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej, imieniu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Katowicach Pan Sławomir Pastuszka, Pani Helena Moś ze Wspólnoty Samorządowej, przedstawiciele organizacji społecznych, mieszkańcy oraz przedstawiciele Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięć Auschwitz-Birkenau.
Organizatorem upamiętnienia była Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau z Brzeszcz z Panią Prezes Agnieszką Molendą-Kopijasz oraz Burmistrz Brzeszcz Pan Radosław Szot.
Siedemdziesiąt dziewięć lat temu – wieczorem 17 stycznia 1945 r. po ostatnim obozowym apelu rozpoczęła się ewakuacja więźniów i więźniarek kompleksu obozów KL Auschwitz. 67 012 więźniów stanęło do ostatniego apelu wieczornego. Tak rozpoczął się więźniarski exodus trudnej a wielu wypadkach tragicznej trasy Marszu Śmierci z obozu głównego i okolicznych podobozów.
SS-mani różnymi drogami ewakuacji pędzili pieszo więźniarki i więźniów w kierunku Gliwic i Wodzisławia. Stamtąd dalej byli wywożeni pociągami do obozów koncentracyjnych w głąb Rzeszy.
W dniach od 17 – 21 stycznia główna drogą przez Brzeszcze przeszło około 25 tysięcy więźniów. W tej kolumnie znajdowali się również więźniowie z podobozów z naszej miejscowości KL Auschwitz-Bor/Budy i KL Auschwitz-Jawischowitz. Wielu z tej kilkudziesięciotysięcznej grupy więźniarskiej nie wytrzymało już na początku tej długiej morderczej i trudnej pieszej trasy. Zginęli oni z wycieczenia bądź kul SS-manów.
19 stycznia 1945 roku niemiecki Burmistrz Brzeszcz nakazał mieszkańcom pochowanie zwłok zmarłych więźniów leżących na trasie ewakuacji począwszy od Rajska przez Brzeszcze aż po koniec Jawiszowic – zebrali 18 ciał kobiet i mężczyzn. Brzeszcze stały się miejscem pochówki i pierwszej zbiorowej mogiły ofiar ewakuacyjnego Marszu Śmierci. Następna mogiła/upamiętnienie znajduje się w miejscowości Miedzna.
Na cmentarzu w Brzeszczach są pochowani następujący więźniowie byłego kompleksu niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady KL Auschwitz:
174315 KOHN ALFRED więzień żydowski
190325 SAUER BALTHASAR więzień katolik
190851 WERNER RICHARD więzień żydowski
69959 GERST (brak danych) więzień żydowski
16149 (mężczyzna brak danych)
……… WEISS ANNA więźniarka żydowska
A22322 ( kobieta brak danych) więźniarka żydowska
A26059 ( kobieta brak danych) więźniarka żydowska
A27174 ( kobieta brak danych) więźniarka żydowska
DWÓCH NIEZIDENTYFIKOWANYCH WIĘŹNIÓW
SIEDEM NIEZIDENTYFIKOWANYCH WIĘZNIAREK
CZEŚĆ ICH PAMIECI !!!
*cytat w tytule zamieszczony w trzech językach (po polsku, hebrajsku i angielsku) na mogile ofiar Marszu Śmierci na cmentarzu w Brzeszczach pochodzi z Biblii z Księgi Psalmów
Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau
