25 czerwca br. upłynęła 81-sza rocznica utworzenia Karnej Kompanii Kobiet KL Auschwitz – Bor/Budy. W tym dniu przed historycznym budynkiem, Miejscem Pamięci, w którym zakwaterowano kobiety – więźniarki przybyłe z obozu KL Auschwitz, odbyły się główne uroczystości, organizowane przez Fundację Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau.
Poprzez symboliczne złożenie kwiatów i zapalenie zniczy, jak co roku, w tym miejscu, uczczono pamięć o tych wydarzeniach, mówiących o powstaniu podobozu KL Auschwitz Frauenstrafkompanie Bor/Budy.
Podczas uroczystości zostały złożone kwiaty i zapalone znicze przez : Wojewodę Małopolski Pan Łukasz Kmita, w imieniu Posła na Sejm Pana Krzysztofa Kozika Pani Izabela Miłkowska Dyrektor Biura Poselskiego, w imieniu Zarządu Województwa Małopolskiego wieniec złożył Pan Jakub Przewoźnik Kierownik Agendy Zamiejscowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w Oświęcimiu, w imieniu Powiatu Oświęcimskiego Pani Teresa Jankowska Członek Zarządu Powiatu, Burmistrz Brzeszcz Pan Radosław Szot, w imieniu Rady Miejskiej w Brzeszczach Pan Marek Gancarczyk Wiceprzewodniczący Rady oraz Pan Jacek Wawro, Konsul Niemiec Pani Dagmar Hillebrand, Dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie Pan dr.hab Filip Musiał, w imieniu Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau Pan dr. Jacek Lachendro, Wojskowe Centrum Rekrutacji w Oświecimiu Pani Porucznik Agnieszka Kierepka-Hoła, delegacja Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej, delegacja Wspólnoty Samorządowej Pani Danuta Socha i Pani Helena Moś, gość specjalny dr. Robert Sommer z Miejsca Pamięci Muzeum KL Ravensbruck. Organizator dzisiejszych uroczystości Prezes Fundacji Agnieszka Molenda-Kopijasz oraz Radosław Szot Burmistrz Brzeszcz. Zabezpieczenie techniczno – medyczne dzięki OSP Brzeszcze Bór.
Jak podają materiały źródłowe powstanie Karnej Kompanii Kobiet wiązało się bezpośrednio z ucieczką 24 czerwca 1942 roku z komanda kobiecego KL Auschwitz polskiej więźniarki Janiny Nowak. Niemcy, by zaostrzyć dyscyplinę, zastosowali odpowiedzialność zbiorową. Wszystkim 200-tu kobietom z jej komanda ogolono głowy, a samo komando przekształcono w karną kompanię i 25 czerwca wraz z 200-stoma Żydówkami różnych narodowości wśród których były, Słowaczki, Rosjanki, Ukrainki, Jugosłowianki, Czeszki oraz Niemki odesłano do nowo utworzonego karnego podobozu w Borze/Budach.
Więźniarki karnego komanda bez względu na pogodę czy porę roku pracowały przy pogłębianiu oraz oczyszczaniu brzegów pobliskich stawów z sitowia oraz tataraku, pracowały w lesie przy wyrębie drzew. Wykonywały także większość prac rolniczych na okolicznych polach. Ciężkie warunki pracy oraz okrutne traktowanie przez więźniarki funkcyjne dla wielu kończyło się śmiercią. W drugiej połowie sierpnia 1942 r. część komanda kobiet przeniesiono do obozu żeńskiego w KL Birkenau. Po niespełna dwóch miesiącach od utworzenia karnego podobozu było to 137 polskich więźniarek – tyle zdołało przeżyć z 200 skierowanych kobiet z pierwszego transportu do karnej kompani w czerwcu.
Ostatecznie w marcu 1943 r. karne komando kobiece zostało przeniesione do obozu kobiecego w KL Birkenau, a w miejscu Karnej Kompanii Kobiet utworzono podobóz kobiecy KL Auschwitz Frauenlager Bor/Budy.
Budynek kwaterowania więźniarek Karnej Kompani jest w trakcie remontu elewacji, podczas prac pod wtórnymi warstwami farby natrafiono na resztki oryginalnej numeracji budynków z początków istnienia rozbudowy kompleksu obozu KL Auschwitz Birkenau. To dwie litery i dwie cyfry BL 35 (Block 35). Dziś po raz pierwszy została ona zaprezentowana uczestnikom uroczystości.
…. JEŚLI AUSCHWITZ UZNAĆ ZA PIEKŁO, TO BOR/BUDY
BYŁY JEGO NAJNIŻSZYM KRĘGIEM ….
Źródło: Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau
