15 sierpnia 2024 minęły 82 lata od przybycia pierwszego transportu 150-ciu więźniów z niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady KL Auschwitz-Birkenau do podobozu KL Auschwitz-Jawischowitz. Byli to Żydzi deportowani do KL Auschwitz z Francji. To pierwszy przypadek w niemieckim nazistowskim systemie obozowym wykorzystania więźniów do przymusowej niewolniczej pracy pod ziemią.
Uroczystości odbyły się dziś o godzinie 10:00 tej, wszyscy, którzy chcieli upamiętnić to wydarzenie mogli oddać część i poświęcić chwile na zadumę. W imieniu Zarządu Województwa Małopolskiego Pani Iwona Gibas Członek Zarządu Województwa Małopolskiego wraz z Panem Jakubem Przewoźnikiem Kierownikiem Agendy Zamiejscowej Urzędu Marszałkowskiego Wojewodztwa Małopolskiego w Oświęcimiu, Pani Teresa Jankowska Wicestarosta Powiatu Oświęcimskiego, w imieniu Gminy Brzeszcze Zastępca Burmistrza Pan Łukasz Kobielusz, w imieniu Rady Miejskiej w Brzeszczach Przewodnicząca Rady Miejskiej w Brzeszczach Pani Danuta Socha wraz z Radnymi Panem Krzysztofem Bielenin, Panem Zdzisławem Noworyta i Panem Stanisławem Pastuszka, w imieniu Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie Pan Dominik Guzik, Komendant komisariatu Policji w Brzeszczach Pan nadkomisarz Łukasz Piątek, delegacja Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, delegacja Forum Bezpartyjnych “Brzeszczot”, delegacja Stowarzyszenia Pokolenia koło w Brzeszczach, pozostałe delegacje stowarzyszeń oraz mieszkańców.
Utworzony w 1942 roku podobóz KL Auschwitz-Jawischowitz w 1944 roku osiągnął stan maksymalny tj. ponad 2500 osadzonych. Byli to więźniowie pochodzący z krajów całej ówczesnej okupowanej Europy – Polski, Francji, Holandii, Czech, Słowacji, Włoch, Belgii, Węgier, Jugosławii, Rosji, Austrii, Ukrainy, Niemiec. W 95% więźniami byli Żydzi, pozostałą część stanowiły osoby pochodzenia nieżydowskiego. Warunki pracy więźniów i życia w podobozie były bardzo ciężkie, panowała w nim wysoka śmiertelność, odbywały się też częste selekcje więźniów. Nie jest dokładnie ustalona liczba ofiar niemieckiego nazistowskiego podobozu KL Auschwitz-Jawischowitz, ale pochłonął on życie kilku tysięcy więźniów, z czego co najmniej około 2 tysięcy ludzi zginęło tylko w następstwie samych przeprowadzanych w obozie selekcji. 15 sierpnia 2024 roku po 82 latach – upamiętniliśmy to wydarzenie w Miejscu Pamięci pod pomnikiem ofiar podobozu KL Auschwitz-Jawischowitz symbolicznym złożeniem kwiatów.
Organizatorami dzisiejszych uroczystości byli: Burmistrz Brzeszcz Pan Radosław Szot i Prezes Fundacji Pobliskiej Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau Agnieszka Molenda-Kopijasz.
Burmistrz Gminy Brzeszcze
Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau.