Muzeum Okręgowe w Toruniu, dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu „Kultura cyfrowa 2021”, zrealizowało projekt „Historia Polski na banknotach – digitalizacja i udostępnienie zbiorów Muzeum Okręgowego w Toruniu”.
Muzeum posiada w swoich zbiorach około 12 000 banknotów, co czyni ją jedną z największych tego typu kolekcji w Polsce i Europie. Ze względu na swoją użytkową naturę, banknoty te są ściśle związane z historią i rozwojem polskiej państwowości. Cechują się wysoką wartością artystyczną i warsztatową. Spośród nich wyselekcjonowano reprezentatywny zbiór 250 eksponatów, będący cennym elementem polskiego dziedzictwa narodowego i kulturowego. Są to między innymi: XVIII- i XIX-wieczne (1794-1866) banknoty zawierające bilety skarbowe, drukowane podczas insurekcji kościuszkowskiej z 1794 roku, bilety kasowe Księstwa Warszawskiego z 1810 roku, banknoty Królestwa Polskiego z lat 1824-1866, banknoty Generalnego Gubernatorstwa (1916-1917), banknoty Rzeczypospolitej Polskiej – waluta markowa i złotowa (1919-1939), banknoty Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1944-1989) oraz banknoty Rzeczypospolitej Polskiej po 1989 roku.
W ramach zadania zdigitalizowany i udostępniony został zbiór 250 banknotów z terenu Polski, znajdujących się w muzealnej kolekcji. Ponadto, dzięki Muzeum Okręgowemu w Bydgoszczy została ona uzupełniona o skany kilku banknotów. Głównym celem projektu jest: „zachowanie i szerokie udostępnienie ważnego zasobu polskiego dziedzictwa kulturowego. W wyniku jego realizacji stworzony został specjalny portal prezentujący zbiory, które będą udostępniane szerszej publiczności, także za pośrednictwem portalu Europeana oraz Federacji Bibliotek Cyfrowych. Ważnym elementem projektu są towarzyszące mu działania edukacyjne, polegające na stworzeniu scenariuszy lekcji, dotyczących kluczowych dla polskiej państwowości momentów, ilustrowanych wybranymi obiektami”. Projekt to pierwsza w tego typu inicjatywa w Polsce i jedna z nielicznych w Europie.
Wirtualny katalog banknotów zamieszczony na stronie https://mot.locloudhosting.net/posiada funkcjonalności, polegające na sortowaniu obiektów z uwzględnieniem ich nazwy, daty powstania, wymiarów, miejsca druku i wykorzystywania. Na pojedynczy wpis składają się co najmniej 2 fotografie obiektu (awers i rewers), zestaw szczegółowo opracowanych metadanych oraz fotografia znaku wodnego zabezpieczającego banknot. Aplikacja dostępna jest w dwóch wersjach językowych (polski, angielski). Na stronie umieszczone są także dwujęzyczne scenariusze lekcji, pokazujące w jaki sposób wykorzystywać aplikację w edukacji szkolnej i pozaszkolnej. W ramach projektu udostępnionych zostało także 5 polskojęzycznych audiodyskrypcji, dotyczących najciekawszych pod względem historycznym obiektów. Dostęp do zbiorów jest bezpłatny, zarówno na terenie Polski, jak i zagranicą.
Realizacja niniejszego projektu pozwoli wyeksponować ciekawą poznawczo kolekcję, co przyczyni się do wsparcia procesu edukacji historycznej i popularyzacji historii Polski oraz problematyki kolekcjonowania i udostępniania zbiorów numizmatycznych. Interaktywny i usieciowiony charakter projektu przyczyni siędo przełamywania barier w dostępie do dóbr kultury.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Pomocy Kultury – państwowego funduszu celowego.
