19-21 listopada w fińskim Lahti odbyła się konferencja „and… ACTION! Museums in climate crisis”. Obecnych było około 300 muzealników z całej Europy, od Portugalii po Gruzję i od Islandii po Maltę. Przez trzy dni głównym tematem wykładów, prezentacji, warsztatów i kuluarowych rozmów był zrównoważony rozwój oraz rola muzeów wobec klimatycznego kryzysu.
Konferencję rozpoczęły słowa wsparcia i zachęty do działania od Roberty Metsoli, Przewodniczącej Parlamentu Europejskiego oraz Sari Multali, fińskiej Minister Kultury i Nauki.
Wśród najważniejszych było wezwanie do działania. Do działania już, rozpoczęcia od nawet drobnych kroków, zanim wypracujemy kompleksowe i skomplikowane strategie.
Wielokrotnie zwracano uwagę, że większość śladu węglowego muzeów związane jest z ruchem turystycznym – generują go nasi goście podróżując. Stąd powtarzane wezwanie do większego skupienia na lokalnej publiczności oraz coraz częstszej współpracy muzeów z transportem publicznym.
Łukasz Bratasz z Instytutu Katalizy i Fizykochemii Powierzchni im. Jerzego Habera Polskiej Akademii Nauk przedstawiał wyniki badań pokazujące, że często obiekty nie są tak wrażliwe na warunki przechowywania jak nam się wydawało, a wyśrubowywanie parametrów klimatycznych jest bardzo mało efektywne jak chodzi o nakłady wobec korzyści.
Ważną rolą muzeów, oprócz wprowadzania zmian u siebie jest edukacja oraz udostępnianie miejsca do dyskusji. Dlatego jedną z prelegentek była aktywistka Rebekka Eschauzier z Extinction Rebellion Belgiia a prof. Stefan Simon (Rathgen Research Laboratory, National Museums Berlin) wezwał by muzea były „przyjemnym miejscem, nieprzyjemnych dyskusji”. Do spotkań i dyskusji z aktywistami, nawet gdy podejmują działania, które wzbudzają nasz sprzeciw, wezwała również Vera Carasso, Prezydentka Holenderskiego Stowarzyszenia Muzeów.
Podsumowaniem konferencji było wspólne oświadczenie przedstawicieli organizacji będących pełnymi członkami NEMO (czyli stowarzyszeń z krajów europejskich). Poniżej tekst oryginalny oświadczenia:
“Our ethical and professional priority is to work with our communities for the future sustainability of the planet. Museums have a critical role to play in environmental sustainability and imagining our possible futures. Our commitment is that we will use our diverse collections and the stories that they hold to inspire people and facilitate change. We realise that it is no longer possible to preserve all heritage and collections in their current conditions. We are committed to re-evaluating our collections in terms of their social, historical, environmental, and educational impact.”
Na stronie NEMO można przesyłać przykłady dobrych praktyk w zakresie działań na rzecz klimatu, które będą umieszczone na interaktywnej mapie (link w komentarzu).
W kolejnych dniach i tygodniach w postach będziemy umieszczać więcej informacji o konkretnych fragmentach wykładów.
Stowarzyszenie Muzealników Polskich