W marcu postanowiliśmy… odlecieć. Krótszego komentarza na temat naszej propozycji wydarzeń nie potrafiliśmy wymyślić;-)
Żeby jednak tradycji stało się zadość, a i muzealne sprawy stały się bardziej klarowne, wyjaśnimy. Otóż marzec… poświęcimy wystawie czasowej „O tych, co upomnieli się o Gdańsk”, chociaż – z naszego punktu widzenia – najciekawszą propozycją będzie wernisaż projektu „Czuła biżuteria”. Poświęcimy mu, macie nasze słowo, więcej czasu w kwietniu.
Wracając jednak do lotnictwa… Zgromadzone w Ratuszu Głównego Miasta eksponaty przybliżają dzieje 318. Dywizjonu Myśliwsko – Rozpoznawczego, zwanego „Gdańskim”. W pakiecie czterech wydarzeń poznamy kulisy polskiego lotnictwa z czasów II wojny światowej, tj. czemu nazywano lotników Dywizjonu wymiennie „stadem jełopów” lub „latającą kancelarią”. Po wykładzie dr. Łukasza Męczykowskiego odbędą się dwa oprowadzania kuratorskie, które poprowadzi dr Leszek Molendowski. Na koniec zaprezentujemy dwutomowe wydawnictwo o Dywizjonie, którego autorem jest prof. Andrzej Olejko. Z naukowcem porozmawia Wojciech Suleciński, dziennikarz i historyk.
Warto też skusić się na którąś z naszych pozostałych propozycji:
- kolejnej odsłony Akademii Bursztynu (która, w telegraficznym skrócie, miast w czwartek, odbędzie się w piątek i nie będzie wykładem, a widowiskowym wernisażem wystawy „Czułej biżuterii”, czyli prac Macieja Rozenberga)
- spotkania z cyklu Wokół odbudowy Gdańska po 1945 roku (ciekawy wykład dr Magdaleny Staręgi o tym jak traktowano po II wojnie światowej pruską architekturę)
- warsztatu Kobieta z bursztynem (specjalnie, dla wszystkich bursztynowych Dam, przenosimy Dzień Kobiet na 9 marca)
- prezentacji portretu dźwiękowego Ireny Wronkowskiej-Konon ps. „Pestka”
- tradycyjnie w każdy piątek o godz. 11.00 i w sobotę o godz. 12.05, z wyjątkiem Wielkiego Tygodnia, odbędą się koncerty carillonowe. Transmisja online, jak zwykle, na profilu Carillonów Gdańskich na Facebooku.
No to zapinajcie pasy! Odlatuuuujemy… 😉
7 marca (czwartek), godz. 17:00-18:00
Czwartki w Muzeum Gdańska: „Stado jełopów?”, „Kancelaria w powietrzu?”. Krótka historia 318. Dywizjonu Myśliwsko – Rozpoznawczego „Gdańskiego”
- Miejsce: Ratusz Głównego Miasta, ul. Długa 46/47
- Ceny biletów: wstęp wolny
Wykład dr. Łukasza Męczykowskiego, historyka wojskowości i publicysty historycznego poświęcony będzie 318. Dywizjonowi Myśliwsko – Rozpoznawczemu „Gdańskiemu”.
Jednostka Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie sformowana 20 marca 1943 r. w bazie lotniczej Detling w Wielkiej Brytanii z myślą wsparcia formowanego na Bliskim Wschodzie II. Korpusu pod dowództwem gen. Władysława Andersa.
Po serii kilkumiesięcznych szkoleń na terytorium Egiptu i Palestyny w pełni sformowany dywizjon od maja 1944 r. do maja 1945 r. brał udział w walkach na froncie włoskim, m.in. o Monte Cassino, o Ankonę, Rimini a w końcu i Bolonię.
7 marca (czwartek), godz. 17:00-18:00
Muzyczne Muzeum Gdańska
- Miejsce: Dom Uphagena, ul. Długa 12
- Ceny biletów: wstęp wolny
Inauguracyjny koncert duetów studentów z Akademii Muzycznej w Gdańsku.
Karolina Zielińska sopran, Piotr Kasiłowski – fortepian
- Władysław Żeleński – Czy aniołek, czy diabełek?
- Franz Schubert – Kennst du das Land?
- Johannes Brahms – Spanisches Lied
- Charles Ives – The things our fathers loved
- przygotowanie duetu: dr hab. Elżbieta Pasierowska
Karol Zbaracki – akordeon, Zuzanna Jargieło – fortepian
- Cesar Franck – Preludium, fuga i wariacje h-moll op. 18
- Richard Galliano – Tango pour Claude
- przygotowanie duetu: dr Izabela Paszkiewicz-Ginter
Krzysztof Lorek – tenor, Katarzyna Bąk – fortepian
- Władysław Żeleński – Zawód
- Johannes Brahms – Verzagen
- Franz Schubert – Erlkönig
- Charles Ives – Hymn
- przygotowanie duetu: prof. Anna Mikolon
9 marca (sobota), godz. 12:00-13:00
Oprowadzanie kuratorskie: „O tych, co upomnieli się o Gdańsk”
- Miejsce: Ratusz Głównego Miasta, sale wystawowe II piętro, ul. Długa 46/47
- Ceny biletów: 25 zł – normalny, 18 zł – ulgowy
- Dostępność: stacjonarnie w kasie oddziału
Kilkadziesiąt eksponatów oraz archiwalne zdjęcia ze zbiorów polskich muzeów to niemalże cała zachowana spuścizna po 318. Dywizjonie Myśliwsko – Rozpoznawczym „Gdańskim”. Jednostka Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie została sformowana 20 marca 1943 roku w Wielkiej Brytanii z myślą wsparcia formowanego na Bliskim Wschodzie II Korpusu pod dowództwem gen. Władysława Andersa.
O niecodziennych historiach pamiątek i ich właścicielach opowie dr Leszek Molendowski z Muzeum Gdańska, kurator wystawy.
9 marca (sobota), godz. 11:00-13:00
„Kobieta z bursztynem”. Warsztaty z okazji Dnia Kobiet
- Miejsce: Sala Edukacyjna w Muzeum Bursztynu
- Limit uczestniczek: 20 osób
- Cena: 50 zł/osoba
- Dostępność: w kasie Muzeum Bursztynu i online
Warsztaty „Kobieta z bursztynem” pozwolą by w damskim gronie odpocząć od codzienności, zrelaksować się i wydobyć z siebie twórczą ekspresję. A wiadomo, nie od dziś, że bursztyn niesie ciepło, radość i dobrą energię.
Pod okiem prowadzącej, Sylwii Czarneckiej, uczestniczki wykonają wisiory i bransoletki z naturalnych materiałów – bursztynu, kamieni, sznurków i roślin. Zaprojektowana i własnoręcznie zrobiona biżuteria będzie piękną pamiątką ze spotkania. Mamy nadzieję, że odkryjecie w sobie twórczy potencjał i miło spędzicie czas. To kobiece spotkanie zakończy wspólny śpiew przy akompaniamencie gitary.
Zapewniamy materiały i narzędzia do stworzenia biżuterii.
14 marca (czwartek), godz. 17.00-18.00
„Świadectwa pruskiego barbarzyństwa” w nowym, polskim Gdańsku. O XIX-wiecznej architekturze miasta w kontekście jego powojennej odbudowy
- Miejsce: Ratusz Głównego Miasta, Wielka Sala Wety, ul. Długa 46/47
- Ceny biletów: wstęp wolny
Do 1945 roku ważny element krajobrazu architektonicznego Gdańska stanowiły obiekty powstałe w czasach jego przynależności do Królestwa Prus bądź Cesarstwa Niemieckiego. Cześć z nich uległa zniszczeniu w marcu 1945 roku, wielu udało się przetrwać w stosunkowo dobrym stanie.
W dyskusji nad powojenną odbudową centrum miasta jego XIX-wieczne dziedzictwo stało w sprzeczności z podnoszonym przez nowe władze postulatem podkreślania polskości Gdańska. Jednoznacznie negatywny stosunek do „poniemieckich” realizacji zaważył na decyzji o ich nie odbudowywaniu.
Celem wykładu jest nakreślenie, w jaki sposób postrzeganie architektury porozbiorowej w Gdańsku przełożyło się na kształt odbudowanego miasta. Czy zniszczone, „poniemieckie” budowle skazane były na rozbiórkę i zastąpienie nową zabudową?
Wykład z cyklu „Wokół odbudowy Gdańska po 1945 roku” poprowadzi dr Magdalena Staręga z Uniwersytetu Gdańskiego.
15 marca (piątek), godz. 17:00
„Niczego nie żałuję…” premiera portretu dźwiękowego Ireny Wronkowskiej-Konon ps. Pestka
- Miejsce: Centrum Dolna Brama, ul. Dolna Brama 8
- Ceny biletów: wstęp wolny
Premiera pierwszego z pięciu reportaży dźwiękowych prezentujących sylwetki żołnierzy Armii Krajowej, którzy swoje życie związali z Gdańskiem. Dziennikarka i reportażystka Magdalena Świerczyńska-Dolot podczas nagrań stworzyła nie tyle encyklopedyczne biogramy bohaterów, co raczej ich emocjonalne i psychologiczne portrety. Dzięki tym rozmowom możemy zajrzeć w głąb wspomnień członków Polskiego Państwa Podziemnego, dojrzeć co było dla nich najważniejsze i co chcieliby przekazać następnym pokoleniom.
Pięć reportaży powstało z inspiracji wystawy „Ostatni. Gdańszczanie – żołnierze Armii Krajowej” prezentowanej w kilkunastu lokalizacjach w Gdańsku, m.in. nieopodal Wartowni nr 1 na Westerplatte – oddział Muzeum Gdańska, w szkołach, czy naprzeciwko Pomnika Polskiego Państwa Podziemnego.
16 marca (sobota), godz. 12:00-13:00
Oprowadzanie kuratorskie: „O tych, co upomnieli się o Gdańsk”
- Miejsce: Ratusz Głównego Miasta, sale wystawowe II piętro, ul. Długa 46/47
- Ceny biletów: 25 zł – normalny, 18 zł – ulgowy
Kilkadziesiąt eksponatów oraz archiwalne zdjęcia ze zbiorów polskich muzeów to niemalże cała zachowana spuścizna po 318. Dywizjonie Myśliwsko – Rozpoznawczym „Gdańskim”. Jednostka Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie została sformowana 20 marca 1943 roku w Wielkiej Brytanii z myślą wsparcia formowanego na Bliskim Wschodzie II Korpusu pod dowództwem gen. Władysława Andersa.
O niecodziennych historiach pamiątek i ich właścicielach opowie dr Leszek Molendowski z Muzeum Gdańska, kurator wystawy.
22 marca (piątek), godz. 19.00-20.30
Czuła biżuteria. Wystawa prac Macieja Rozenberga
- Miejsce: Muzeum Bursztynu, poziom „0”, ul. Wielkie Młyny 16
- Ceny biletów: wolny
Maciej Rozenberg od trzydziestu ponad lat realizuje autorskie kolekcje, dobiera materiały i samodzielnie wykonuje każde dzieło, nadając mu niepowtarzalny charakter. Inspiracje czerpie głównie ze sztuki antycznej oraz natury, łącząc przeszłość z nowoczesnością. Jego styl rozpoznawalny jest nie tylko w Polsce, ale i za granicą. W kolekcji Macieja Rozenberga znajdziemy kolczyki, naszyjniki, czy bransolety. Wszystkie z nich wykonuje ręcznie, przy użyciu dawnych technik. Korzysta wyłącznie z metali szlachetnych – złota i srebra – które łączy z bursztynem bałtyckim lub diamentami.
Pracochłonne, dopracowane stylistycznie i wykonawczo obiekty złotnicze spotykają się nie tylko z uznaniem projektantów i jubilerów. Przede wszystkim mają cieszyć i cieszą się zainteresowaniem najbardziej wymagających kobiet. Subtelność, szlachetna prostota, elegancja, doskonałe połączenie materiałów oraz serce włożone w każdy detal… to właśnie biżuteria wrażliwa.
Wernisaż wystawy, na której zaprezentowanych zostanie kilkadziesiąt prac artysty będzie połączony z widowiskiem audiowizualnym oraz pokazem mody. Wystawę można zobaczyć nieodpłatnie od 23 marca do końca 2024 roku.
Wernisaż odbędzie się w ramach cyklu „Akademia Bursztynu”.
23 marca (sobota), godz. 12:00-13:30
Oprowadzanie po wystawie czasowej poświęconej prof. Gunnarowi Heinsohnowi
- Miejsce: Dom Uphagena, ul. Długa 12
- Ceny biletów: 25 zł normalny, 18 zł ulgowy, 67 zł rodzinny
Los Gunnara Heinsohna jest puentą bardzo trudnej niemiecko-polskiej historii. Jego ojciec we wrześniu 1939 roku ostrzeliwał z pokładu pancernika obrońców polskiego Wybrzeża, potem zginął jako dowódca U-Boota. Profesor Heinsohn był socjologiem i założycielem Instytutu im. Rafała Lemkina. Badał m.in. problematykę ludobójstwa. Ponad ćwierć wieku temu poślubił Polkę, założył rodzinę, zamieszkał w Gdańsku. Zmarł 16 lutego 2023 roku w wieku prawie 80 lat.
Wystawa prezentuje sylwetkę prof. Gunnara Heinsohna, również jako kolekcjonera pamiątek związanych z historią Gdańska. Po wystawie oprowadzi Joanna Sidorczak-Heinsohn.
28 marca (Wielki Czwartek), godz. 17:00-19:00
„Nad Lewantem i Italią. Z historii 318. Dywizjonu Myśliwsko-Rozpoznawczego „Gdańskiego””. Promocja i dyskusja nad książką o historii 318. Dywizjonu Myśliwsko – Rozpoznawczego „Gdańskiego”
- Miejsce: Ratusz Głównego Miasta, ul. Długa 46/47
- Ceny biletów: wstęp wolny
- Uwagi: wydarzenie wstępnie przeniesione na 9 maja 2024
Rozmowa z dr. hab. Andrzejem Olejką, prof. PWSTE w Jarosławiu o historii 318. Dywizjonu Myśliwsko – Rozpoznawczego ”Gdańskiego” połączone z promocją książki o historii polskich lotników walczących w ramach Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie.
Okazją będzie kolejna rocznica powołania tej jednostki Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie do życia 20 marca 1943 r. w bazie lotniczej Detling w Wielkiej Brytanii oraz nowego, dwutomowego wydawnictwa poświęconego historii polskiego lotnictwa w czasie II wojny światowej.
Spotkanie i rozmowę poprowadzi Wojciech Suleciński, dziennikarz oraz historyk.
dr Andrzej Gierszewski
Muzeum Gdańska
