Od 6 do 8 grudnia 2024 roku w Muzeum Emigracji w Gdyni świętujemy 91. rocznicę symbolicznych urodzin Dworca Morskiego. Wspomnienie linii przewozowej łączącej niegdyś Gdynię z Palestyną będzie punktem wyjścia do refleksji nad źródłami i konsekwencjami migracji, nad trwającym od dekad konfliktem. Przede wszystkim będzie jednak próbą ożywienia politycznej wyobraźni oraz szukaniem nadziei i siły w relacji człowieka z ziemią.
Latem 1933, w tym samym roku, w którym otwarty został Dworzec Morski w Gdyni, utworzono linię przewozową Gdynia – Palestyna. Pierwszy etap podróży odbywał się koleją i prowadził z Gdyni do położonej nad Morzem Czarnym Konstancy w Rumunii. Tam rozpoczynał się trwający 3,5 dnia rejs, który kończył się w portach Jaffa i Hajfa.
Aż do 1938 rejsy cieszyły się ogromną popularnością wśród turystów i pielgrzymów udających się do “Ziemi Świętej”. Przede wszystkim jednak pasażerami byli uciekający przed koszmarem antysemityzmu europejscy Żydzi, którzy wsiadali na pokład z marzeniem o bezpieczeństwie i o własnym państwie. Nie trafiali jednak na “ziemię niczyją”. Chcemy na historię tych migracji spojrzeć nie tyle z perspektywy Gdyni, co Palestyny i Palestyńczyków.
Masowe przemieszczenia ludności między jednym a drugim wybrzeżem miały swoje skutki: nierozwiązane i nieustannie trwające wykorzenienia, wysiedlenia, wywłaszczenia. W jaki sposób możemy rozpoznać i uznać te rany, krzywdy i pęknięcia? Jak wspólnie zaangażować się w wyobrażanie nowego sposobu koegzystencji? Być może musimy sięgnąć po inne mądrości i skupić się na tym, co wydostaje się przez pęknięcia, co nie dało się wymazać, ciągle i wytrwale się przekształcając. Nasiona, pieśni, przepisy, smaki, języki, wiedza rdzennej ludności. W jaki sposób mogą one ożywiać wyobraźnię polityczną i wpływać na naszą wspólną przyszłość?
Człowiek, ziemia i tożsamość
W grudniowy weekend przestrzeń Dworca Morskiego wypełnią różnorodne działania: warsztaty kulinarne, sesje medytacyjne, pokazy filmowe, dyskusje, występ chóralny oraz charytatywny brunch organizowany wspólnie z Polską Akcją Humanitarną. Do współpracy zaprosiliśmy artystki m.in. z Palestyny, Polski, Izraela/USA, Niemiec i Ukrainy. Zorka Wollny razem z Akademią Głosów Tradycji, Jumana Manna, Mirna Bamieh, Shelley Etkin, Anna Nowicka, Inna Datsiuk, Sabina Francuz – stworzą opowieści o relacji człowieka z ziemią, z naturą, jako formie określania i pielęgnowania swojej tożsamości, ale też jako strategii oporu i walki.
Muzeum Emigracji w Gdyni
