Zapraszamy na spotkanie towarzyszące wystawie „Niewielkie resztki z Solnej. Izaaka Celnikier wobec doświadczenia Zagłady”. Rozmowę poprowadzi Marta Perchuć-Burzyńska, a jej gościniami będą Joanna Tomalska-Więcek i Zuzanna Benesz-Goldfinger.
Dr Joanna Tomalska-Więcek zajmuje się badaniem historii pracowni kopistów działającej w białostockim getcie pomiędzy 1941 a 1943 rokiem i zatrudnionymi tam żydowskimi artystami. Jednym tych artystów był Izaak Celniker, który w 2008 roku opowiedział jej o pracy w warsztacie niemieckiego przemysłowca Oskara Steffena, gdzie żydowscy artyści kopiowali znane dzieła malarzy europejskich, otrzymując w ramach wynagrodzenia jedynie niewielkie racje żywnościowe. Celnikier nazwał warsztat „fabryką Tycjanów”. Malowane pod przymusem obrazy były wywożone do Niemiec i tam sprzedawane. Z dziewiętnastu zatrudnionych w warsztacie artystów Zagładę przeżył tylko Izaak Celniker.
O pracowni kopistów w getcie warszawskim i doświadczeniu Izaaka Celnikiera z Joanną Tomalską-Więcek i Zuzanną Benesz-Goldfinger, kuratorką wystawy Niewielkie resztki z Solnej”. Izaaka Celnikier wobec doświadczenia Zagłady, porozmawia Marta Perchuć-Burzyńska.
Spotkanie odbędzie się na żywo w Żydowskim Instytucie Historycznym z transmisją na żywo na Facebooku ŻIH 18 stycznia 2024 o godzinie 18:00.
_____
Dr Joanna Tomalska-Więcek – absolwentka Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego, wieloletnia kierowniczka Działu Sztuki Muzeum Podlaskiego w Białymstoku. Jest autorką i współautorką wielu wystaw muzealnych, m.in. stałych wystaw Galeria Malarstwa Polskiego i Galeria Sztuki Współczesnej oraz m.in. „Ikony” – pierwszej czasowej ekspozycji ikon ze zbiorów Muzeum Podlaskiego. Prowadzone przez nią badania poświęcone sztuce Białegostoku i Podlasia pozwoliły odkryć wiele nieznanych wątków kultury miasta i regionu, m.in. istnienie pracowni kopii artystycznych w białostockim getcie. Tej tematyce poświęciła wiele artykułów. Jest współautorką i współrealizatorką muzealnego programu badawczego „AD FONTES. Wspólne dziedzictwo Podlasia, ziem białoruskich i litewskich”, dzięki czemu w pewnym stopniu poznała zasoby muzeów i archiwów białoruskich i litewskich.
Zuzanna Benesz-Goldfinger – antropolożka kultury i historyczka sztuki, kuratorka wystaw; kierowniczka Działu Sztuki Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma. Interesuje się tradycją obrazowania w sztuce żydowskiej, a także powinowactwami między literaturą, teologią i sztuką. Kuratorka wystawy „Niewielkie resztki z Solnej”. Izaaka Celnikier wobec doświadczenia Zagłady i autorka publikacji jej towarzyszącej.
Marta Perchuć-Burzyńska – dziennikarka radiowa i telewizyjna. Z wykształcenia romanistka. Związana od lat z Radiem TOKFM, gdzie jest wydawczynią i prezenterką informacji, a także prowadzi audycje Kultura Osobista i Godzina Kultury. Współprowadząca audycję Poczytalni. Autorka telewizyjnego cyklu spotkań z ludźmi kultury „Tamte lata, tamte dni”.
_____
Wydarzenie towarzyszy wystawie „Niewielkie resztki z Solnej”. Izaaka Celnikier wobec doświadczenia Zagłady, którą można obejrzeć w Żydowskim Instytucie Historycznym do 16 czerwca 2024 roku.
„Niewielkie resztki z Solnej” to wystawa poświęcona powojennej, młodzieńczej twórczości Izaaka Celnikiera, wielkiego artysty żydowskiego ocalałego z Zagłady. Po raz pierwszy będzie można zobaczyć prace, które powstały zaraz po wojnie – rysunkowe ilustracje do opowiadań Awroma Rejzena i wierszy Dawida Sfarda. Wśród pokazanych na wystawie prac widać inspiracje i nawiązania do dzieł mistrzów Celnikiera: Leonarda da Vinci, Rembrandra, van Gogha, a przede wszystkim Pabla Picassa i Francisca Goi.
Wystawa jest próbą odczytania biografii Celnikiera w ilustracjach do jidyszowych opowiadań i wierszy. Ukazujemy, w jaki sposób te tworzone przed wyjazdem z Polski rysunki można odczytywać jako szkice do wielkoformatowych obrazów tworzonych już we Francji, a odwołujących się do jednego pierwowzoru – obrazów z getta utrwalonych w pamięci artysty.
Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma
