Budziszyn, Sønderborg, Chociebuż, Opole – te i wiele innych europejskich miejscowości łączy obecność mniejszości narodowych i etnicznych oraz instytucji mieszczących archiwa, placówki kultury czy muzea im poświęcone. W dniach 19-21 października 2023 naukowcy, eksperci muzealni i badacze spotkają się w Opolu, by dyskutować o tym, jak mniejszości: Łemkowie, Serbołużyczanie, Fryzyjczycy czy Niemcy karpaccy prezentują na wystawach muzealnych swoją historię, dziedzictwo kulturowe i językowe.
Wydarzenie organizują Centrum Badań Mniejszości Niemieckiej (CBMN), Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. E. Smołki w Opolu / Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze Niemców w Polsce, Instytut Serbołużycki oraz Muzeum Serbołużyckie w Budziszynie. Międzynarodowa konferencja odbędzie się pod hasłem: „(Auto)prezentacje. Kultura i pamięć mniejszości w projektach wystawienniczych”.
Poruszane zagadnienia zebrane będą w trzy bloki tematyczne. W formie wykładów i dyskusji przybliżone zostaną słuchaczom zagadnienia dotyczące nie tylko niemieckiej, ale i innych żyjących w Europie mniejszości narodowych i etnicznych. Konferencja ma na celu pogłębienie naukowej i publicznej dyskusji o mniejszościach; samo wydarzenie skierowane jest zarówno do osób zajmujących się wskazaną tematyką jak i do wszystkich zainteresowanych.
Program konferencji:
19 października 2023 (czwartek)
10:00 Otwarcie konferencji i powitania
11:00 Blok tematyczny 1. (Auto)prezentacja i (auto)refleksja
- dr Christoph Schmidt: Wiedza, narracja i oczekiwania. O zagadnieniu autoprezentacji na przykładzie wystawy „Nordfriisk Futuur” w Muzeum Północnych Fryzyjczyków w Bredstedt
- dr Robert Lorenz: Refleksje nad przygotowaniami wystawy „Mniejszość – co to znaczy?”
- Christina Boguszowa: Muzeum Serbołużyckie w Budziszynie. Pomost między generacjami i kulturami. Refleksje nad utworzeniem instytucji na przykładzie wybranych projektów wystaw i kooperacji
- Joanna Hołda: Sektor Kolonistów Józefińskich w Sądeckim Parku Etnograficznym w Nowym Sączu jako opowieść o przeszłości
Moderacja: prof. dr hab. Jarosław Syrnyk
15:00 Dyskusja panelowa o roli archiwów i muzeów w ochronie dziedzictwa kulturowego mniejszości
- Ewa Czeczor, kierownik archiwum Centrum Badań Mniejszości Niemieckiej
- Rastislav Fiľo, dyrektor Muzeum Niemców Karpackich w Bratysławie
- Nina Jebsen, kierownik archiwum Niemieckiego Muzeum w Szlezwiku Północnym
- Jędrzej Soliński, wolontariusz naukowy w Muzeum Serbołużyckim w Budziszynie
Moderacja: Steffen Krestin
20 października 2023 (piątek)
10:00 Blok tematyczny 2. Tożsamość i jej ochrona
- dr Ondrej Pöss, Rastislav Fiľo: Muzealna dokumentacja Niemców karpackich w przeszłości i teraźniejszości
- Magdalena Sudoł: Kaszubi – przedmiot i podmiot muzealnych narracji
- Steffen Krestin: Muzeum Wendyjskie w Chociebużu
- Bohdan Gocz: Muzeum Kultury Łemkowskiej w Tylawie
Moderacja: dr hab. Adriana Dawid, prof. UO
21 października 2023 (sobota)
10:00 Blok tematyczny 3. Historia, teraźniejszość i przyszłość
- Renata Trischler: Uwagi do wystawy objazdowej „W dwóch światach – mniejszości niemieckie opowiadają o sobie”
- Hauke Grella: Historia Niemców w Danii w Muzeum Szlezwiku Północnego
- dr Stefan Planker: Historia Ladynów i Niemców Sudeckich w prezentacjach muzealnych
- Winfried Ziegler: Wystawa objazdowa „Mniejszość niemiecka w Rumunii – historia i teraźniejszość w zjednoczonej Europie”
Moderacja: dr Robert Lorenz
12:15 Dyskusja końcowa
Konferencja „(Auto)prezentacje. Kultura i pamięć mniejszości w projektach wystawienniczych” odbędzie się w dniach 19-21 października 2023 w Sali Orła Białego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego (ul. Piastowska 14 w Opolu). Udział w wydarzeniu jest bezpłatny. Wystąpienia tłumaczone będą symultanicznie na język polski / niemiecki. Zainteresowani proszeni są o wcześniejsze zgłoszenia drogą mailową na adres: cdwbp@cdwbp.opole.pl lub telefonicznie: +48 77 407 50 12. Więcej informacji: www.fzentrum.pl
——————————–
Projekt wspierany przez Polsko-Niemiecką Fundację na rzecz Nauki. Wydarzenie współfinansowane przez Instytut Stosunków Kulturalnych z Zagranicą z budżetu Urzędu Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec za pośrednictwem Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce. Patronatem honorowym wydarzenie objęli: Ambasada Republiki Federalnej Niemiec w Polsce, Marszałek Województwa Opolskiego Andrzej Buła, Federalistyczna Unia Europejskich Grup Narodowościowych (FUEN) oraz Grupa Robocza Mniejszości Niemieckich (AGDM).
tekst: Bogna Piter