Wydawało się, że współcześni inwentaryzatorzy zabytków nie mają już szans na odnajdywanie w terenie monumentalnych obiektów o kilkusetletniej metryce – dzieł, których publikacja może zmienić nasze wyobrażenia o sztuce dawnych wieków na danych obszarach. Jednakże do takiego odkrycia doszło właśnie w województwie podlaskim. Pracownicy Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk (dr hab. prof. IS PAN Zbigniew Michalczyk, Piotr Jamski, Jan Nowicki z zespołu Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce) odnaleźli na strychu jednej z cerkwi duże fragmenty ikonostasu z XVII w.
Niemal wszystkie obiekty tego rodzaju z XVII i XVIII w. w zaborze rosyjskim zostały zniszczone w XIX w. lub uległy zagładzie w ubiegłym stuleciu. Ikonostas ten jest zatem najstarszy na Podlasiu i nie ma dla niego analogii również na dawnych ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego w granicach dzisiejszej Białorusi i Litwy. Zestawienie odnalezionych fragmentów z archiwaliami pozwoliło na opracowanie rekonstrukcji niemal całej jego struktury. Jak mógł wyglądać ikonostas w cerkwi parafialnej w tej części Rzeczypospolitej w czasach Potopu dowiemy się w najbliższych dniach.
ODKRYCIE ZOSTANIE ZAPREZENTOWANE PRZEZ
Piotra Jamskiego, Zbigniewa Michalczyka i Jana Nowickiego,
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (pałac Branickich), ul. Jana Kilińskiego 1
Aula Magna, 11 października 2023 r., godz. 14.00
Podczas spotkania będzie można nabyć najnowszy numer „Biuletynu Historii Sztuki” zawierający monograficzny artykuł poświęcony temu znalezisku.
SERDECZNIE ZAPRASZAMY
Badania prowadzone w ramach realizacji grantu NPRH Scalanie dziedzictwa. Inwentaryzacja i dokumentacja zabytków zachodniego pogranicza ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, kierownik: dr hab. Zbigniew Michalczyk.
tekst, foto: Piotr Jamski