W rezydencji Ambasadora Francji w Warszawie 12 grudnia miała miejsce ceremonia wręczenia insygniów Orderu Sztuki i Literatury: dyrektorowi Muzeum Auschwitz dr. Piotrowi M. A. Cywińskiemu w randze oficera oraz Dorocie Kuczyńskiej z Biura Prasowego Muzeum w randze kawalera.
– Wyjątkowa działalność, którą prowadzą państwo w służbie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau oraz pamięci Holokaustu, oraz szczególne osobiste zaangażowanie, jakiego wymaga ta praca na co dzień, są powodami, dla których mam wielki zaszczyt wręczyć dziś Państwu Order Sztuki i Literatury – powiedział ambasador Francji w Polsce Frédéric Billet.
– Proszę mi pozwolić podziękować Państwu w imieniu byłego premiera Francji Jeana Castexa, którego gościliśmy w Polsce w tym roku podczas ceremonii upamiętniającej 77. rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. Wizyta była możliwa dzięki państwu mobilizacji i dostępności, gdy pandemia cały czas komplikowała i ograniczała w dużej mierze możliwości nas wszystkich, zwłaszcza że bezpieczeństwo ludzi, przede wszystkim ocalałych z Auschwitz, było absolutnym priorytetem – podkreślił ambasador.
Dyrektor Muzeum Auschwitz dr Piotr M. A. Cywiński część studiów spędził we Francji. Od 2011 r. jest członkiem zarządu Miejsca Pamięci Maison d’Izieu. Brał udział w wielu konferencjach we Francji, a także jest autorem kilku publikacji opublikowanych w tym kraju.
Wręczając odznaczenie ambasador Billet powiedział:
– Podjął się pan trudnej misji, która w ostatnich latach stała się jeszcze trudniejsza ze względu na burzliwe debaty toczące się wokół kwestii pamięci. Umiał pan z cierpliwością i wielkim profesjonalizmem rozwijać misję Muzeum, kładąc szczególny nacisk na edukację.
– Jest Pan autorem lub współautorem licznych publikacji w języku polskim i francuskim. Myślę tu zwłaszcza o Pana najnowszej książce „Auschwitz. Monografia człowieka”, która mam nadzieję, zostanie przetłumaczona na język francuski. Jako autor przyczynia się Pan w wyjątkowy sposób do utrwalania pamięci o wszystkich tych, którzy byli ofiarami nazistowskiego barbarzyństwa. Swoją twórczością pisarską buduje Pan podstawy zbiorowej pamięci i przyczynia się do rozwoju naszej wspólnej europejskiej historii – dodał ambasador Frédéric Billet.
Dyrektor Cywiński podkreślił podczas ceremonii:
– Można zadawać sobie pytanie o związek Auschwitz ze sztuką i literaturą… Musimy jednak pamiętać, że człowiek jest zarówno zdolny do wielkich dzieł tworzenia, jak i do niszczenia i unicestwienia. Dlatego pamięć jest tak istotną częścią naszej kultury.
W 2019 r. Piotr Cywiński został uhonorowany Orderem Narodowym Legii Honorowej – najwyższym odznaczeniem nadawanym przez państwo francuskie.
Dorota Kuczyńska związana jest z Muzeum Auschwitz od 25 lat. Oprowadza po Miejscu Pamięci w języku francuskim, a w Biurze Prasowym od pięciu lat koordynuje pracę ekip, które na historycznym terenie kręcą filmy dokumentalne.
– Bardzo się cieszę, że pani kariera doprowadziła panią do Muzeum Auschwitz-Birkenau. Delegacje francuskie znają Panią jako wyjątkową francuskojęzyczną przewodniczkę – powiedział ambasador Billet.
– To wyróżnienie, które nagradza moją pracę na polu pamięci, i które otrzymuję od Francji, kraju tak bliskiemu mojemu sercu – powiedziała Dorota Kuczyńska.
Dziękując za wyróżnienie, Dorota Kuczyńska mówiła też o tym, co znaczy dla niej praca nad pamięcią:
– Pamięć jest łącznikiem między przeszłością a teraźniejszością, ale też zachęca nas do spojrzenia w przyszłość, dziś niestety bardzo niepewną. Jest to także pamięć o tych, którzy przelali krew w obronie ojczyzny, o tych, którzy byli zdolni do poświęceń, byśmy mogli być dziś tym, czym jesteśmy. Poprzez pamięć honorujemy ich czyny i sprawiamy, że żyją wśród nas.
Order Sztuki i Literatury (fr. Ordre des Arts et des Lettres) to cywilne odznaczenie francuskie ustanowione 2 maja 1957 r. przez ministra kultury Francji i zatwierdzone w 1963 r. przez prezydenta Charlesa de Gaulle’a po zmianie systemu francuskich odznaczeń państwowych.
Jest to wyróżnienie przyznawane za znaczące osiągnięcia w dziedzinie sztuki i literatury lub popularyzację sztuki i literatury we Francji i na świecie.
Francja jest jednym z krajów-darczyńców Kapitału Wieczystego Fundacji Auschwitz-Birkenau, którego celem jest zachowanie autentyzmu pozostałości po niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz. Francuskie wsparcie wyniosło 5 milionów euro.
