CZWARTEK 6.02.2025 – godz. 17:00-18:30 – Sala konferencyjna im. Jana Olszewskiego na poziomie -3, MIIWŚ – Wykład prof. Elizabeth Harvey pt. „German Women in Occupied Poland: Comrades, Wives, Adventurers” w ramach cyklu „1944/45: Końce wojny w Europie Środkowo-Wschodniej”, organizowany we współpracy z Niemieckim Instytutem Historycznym w Warszawie. Wykład w języku angielskim z tłumaczeniem symultanicznym
Druga wojna światowa zakończyła się 80 lat temu. Z tej okazji Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie organizuje serię publicznych wykładów we współpracy z Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Międzynarodowi naukowcy zaprezentują swoje badania zarówno w Warszawie, jak i w Gdańsku. Skupią się nie tylko na wydarzeniach historycznych, ale także na pytaniu, w jaki sposób bolesne doświadczenia wojenne nadal kształtują dzisiejsze społeczeństwo.
Badania nad nazistowską okupacją w Europie Wschodniej zidentyfikowały zarówno kolonialistyczny, jak i genderowy wymiar niemieckiego projektu podporządkowania i eksploatacji okupowanych terytoriów „Wschodu”. Tworzenie „niemieckich domów”, zadanie przypisane przede wszystkim niemieckim kobietom, wskazywało na chęć pozostania i zasiedlenia podbitych ziem. Niniejszy wykład poświęcony będzie temu dążeniu do przejmowania domów i własności okupowanej ludności w celu stworzenia przestrzeni domowej i przyjaznego środowiska dla okupantów, a także konsekwencjom dla osób poddanych wypędzeniu i wysiedleniu. Opierając się na prywatnych listach i pamiętnikach z tamtego okresu, badaczka przeanalizuje przykłady tego, jak niemieckie kobiety zaangażowane w „projekt kolonizacyjny” w okupowanej przez nazistów Polsce i na okupowanych terytoriach sowieckich – czy to jako gospodynie domowe, pielęgniarki, nauczycielki czy nazistowskie funkcjonariuszki – rejestrowały lub zastanawiały się nad zbrodniami popełnionymi na ludności nieżydowskiej i żydowskiej oraz jak zareagowały na klęskę i upadek nazistowskiego „nowego porządku” w Europie Wschodniej.
Profesor Elizabeth Harvey specjalizuje się w historii Niemiec i Europy XX w. ze szczególnym uwzględnieniem historii płci i II wojny światowej. Od 2005 r. wykłada historię na Uniwersytecie Nottingham, a wcześniej zajmowała stanowiska akademickie na uniwersytetach w Liverpoolu, Salford i Dundee. Międzynarodowe doświadczenie naukowe zbierała m.in. współpracując z Uniwersytetem Wiedeńskim w 2004 i 2008 r. W latach 2014–2017 była przewodniczącą Niemieckiego Towarzystwa Historycznego.
W badaniach zajmuje się kwestiami płci, wojny i społeczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem pracy przymusowej w czasach narodowego socjalizmu. Początkowo badania te prowadziła jako członek Historikerkommission, a następnie otrzymała stypendium Leverhulme Major Research Fellowship. Ponadto współpracowała przy innych projektach, w tym tych dotyczących życia prywatnego w nazistowskich Niemczech czy historii fotografii tamtego okresu.
Prof. Harvey, zaangażowana w nauczanie i mentoring, prowadzi wykłady dotyczące faszyzmu w Europie oraz relacji między płciami w okresie nazistowskim i powojennym, a także nadzoruje studentów i doktorantów. Współprowadzi badania nad dokumentacją fotograficzną przesiedleń w okresie wojny. W 2020 r. podjęła się wiodącej roli przy tworzeniu serii Persecution and Murder of the European Jews by Nazi Germany (Prześladowania i zagłada europejskich Żydów przez nazistowskie Niemcy). Jej badania naukowe kształtują zrozumienie złożonej historii płci, nacjonalizmu i kultury wizualnej tego najbardziej burzliwego okresu w Europie.
Aleksandra Trawińska
