Festiwal Kultury Lasowiackiej to niebywałe, wielodniowe wydarzenie, które po raz czwarty zostanie zainaugurowane w Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. To czas, kiedy będzie można zanurzyć się w strumieniu lasowiackiego piękna płynącego przez północne połacie podkarpackiej krainy.
Festiwal Kultury Lasowiackiej to organizowane i finansowane przez Województwo Podkarpackie wielotematyczne święto kultury ludowej Lasowiaków, czyli grupy etnograficznej żyjącej na terenach dawnej Puszczy Sandomierskiej, obecnie niemal w całości znajdujących się na terenie województwa podkarpackiego. Podczas kilkunastu dni tego święta kultury lasowiackiej turyści poznają historię, zwyczaje, rzemiosło i sztukę mieszkańców Puszczy Sandomierskiej. Wydarzenia będą odbywać się w wielu miejscach: w Kolbuszowej, Tarnobrzegu, Nowej Dębie, Gorzycach, Grodzisku Dolnym, Baranowie Sandomierskim, Rudniku nad Sanem, Leżajsku, Ulanowie, Medyni Głogowskiej i Stalowej Woli. Celem Festiwalu jest popularyzacja i promocja dziedzictwa kultury naszych przodków zamieszkujących niegdyś te tereny.
Tegoroczna inauguracja IV Festiwalu Kultury Lasowiackiej pn. „Las – ojciec nasz…” przypada 6 lipca, w sobotę. W okolicach tej daty wypadają dwa święta, ważne w kulturze ludowej. To święto Matki Boskiej Jagodnej (2 lipca), mające ścisły związek z bogactwami lasu, puszczy, które stanowiły od wieków podstawę życia i gospodarowania Lasowiaków oraz wspomnienie świętego Jana Gwalberta (12 lipca), patrona leśników. Dla uhonorowania tych świąt w przebieg festiwalu zostały włączone liczne akcenty związane z lasem, będącym w ścisłym związku z gospodarką i obrzędowością Lasowiaków. Inauguracja odbywa się przy współpracy z Nadleśnictwami z RDLP w Krośnie, Zarządem Okręgowym Polskiego Związku Łowieckiego w Rzeszowie.
***
Wydarzenia odbywają się w sektorze wstępnym, lasowiackim oraz w leśnictwie na terenie parku etnograficznego w godz. 10.00 – 21.30. Na warsztaty obowiązują zapisy:
recepcja@muzeumkolbuszowa.pl, tel. 669 001 223.
Oto szczegółowy program podzielony według miejsc:
Pokazy w leśnictwie (godz. 12.00-16.00)
- godz. 12.00, 13.00 i 14.00 – żywicowanie, Władysław Stanowski z Woli Raniżowskiej
- godz. 12.00-15.00 – cięcie drewna, Krzysztof Kowal z Wilczej Woli
- godz. 12.00 i 13.30 – załadunek drewna ladą na wóz konny (wyładunek – trak koło zagrody z Kopci), Andrzej Wilk z Porąb Dymarskich
- godz. 12.00-16.00 – siew, zbiór i obieranie nasion roślin leśnych, Nadleśnictwo Kolbuszowa
- godz. 12.00-16.00 – wytop dziegciu, Krzysztof Wasilczyk z Lublina
- godz. 12.00-16.00 – łucznictwo, Polski Związek Łowiecki, Zarząd Okręgowy w Rzeszowie
Łąka przy wiatrakach (godz. 12.00-17.00)
- stoiska leśne, Nadleśnictwo Kolbuszowa
- stoiska dotyczące łowiectwa, Polski Związek Łowiecki, Zarząd Okręgowy w Rzeszowie
- stoiska „Dobre z lasu”
- stoisko o grzybach, Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kolbuszowej
- wystawa znalezisk leśnych i broni rabsiców, Stowarzyszenie Eksploracyjno-Historyczne V2 team, Kamionka
- konkurs rozpoznawania drewna (2 etapy)
- konkurs składania drewnianych stołków na czas (godz. 12.00-16.00)
- konkurs rodzinnego składania domku na czas
- zabawy: pomiar klupą, cięcie piłą moja-twoja talerza drewna i pamiątkowe oznakowanie oraz wbijanie gwoździ, rzut łańcuchem do kołka
godz. 13.00-14.30
- pokaz psów myśliwskich, Polski Związek Łowiecki, Zarząd Okręgowy w Rzeszowie
Dwór z Brzezin (10.30-14.30)
- godz. 10.30- 12.30 – warsztaty kulinarne, Danuta Olszowy z Kolbuszowej Górnej
- godz. 12.00-14.30 – pokaz sokolnictwa, Polski Związek Łowiecki, Zarząd Okręgowy w Rzeszowie
Pokazy w sektorze lasowiackim (godz. 11.30-17.00)
- cięcie drewna, Krzysztof Kowal z Wilczej Woli (trak koło zagrody z Kopci)
- wyrób dranek, Andrzej Mazur z Domatkowa (zagroda z Jeziórka)
- zabawkarstwo, Ryszard Marciniec z Brzózy Stadnickiej (zagroda z Jeziórka)
- bibułkarstwa (pokaz, warsztaty), Barbara Sroczyńska z Baranowa Sandomierskiego (zagroda z Huty Przedborskiej)
- wycinanka, Zofia Wydro z Baranowa Sandomierskiego (zagroda z Huty Przedborskiej)
- lepienie garnków, Marta Wasilczyk z Lublina (obok szkoły z Trzebosi)
- piszczelnictwo, Marek Tomala z Leżajska (chałupa z Żołyni)
- malowanki (pokaz, warsztaty), Elżbieta i Jadwiga Czachor z Kolbuszowej Górnej (chałupa z Woli Zarczyckiej)
- kowalstwo, Piotr Piszczek z Chmielowa (kuźnia ze Staniszewskiego)
Pokazy w sektorze wstępnym (godz. 12.00-17.30)
- dzianie barci i lanie świec, Mateusz Piecuch z Przedborza
- lanie świec, Antoni Jagustyn z Żołyni
- plecionka z wikliny, Paweł Kida z Łętowni
- rzeźba w drewnie, Marian Sochacki z Dzikowca
- rzeźba w drewnie, Józef Maliborski z Osiej Góry
- zabawki w drewnie, Jan Puk z Trześni
- garncarstwo, Andrzej Plizga z Pogwizdowa
- rzeźba w glinie, Barbara Plizga z Pogwizdowa
- hafciarstwo (pokaz szycia strojów, warsztaty), Anita Ryba ze Bojanowa
- pszczelarstwo (pokaz, warsztaty), Pasieka Maciejka
- plecionka z korzenia, Wiktor Szwanenfeld z Nowej Wsi
Występy na scenie (cz. 1)
- godz. 14.00-14.20 – Kapela „Lasowiackie Baby” z Kolbuszowej Górnej
- godz. 14.20-14.45 –Sławomir Pawlikowski, Polski Związek Łowiecki, Zarząd Okręgowy w Rzeszowie – pokaz wabienia zwierzyny
Korowód
- godz. 14.45-15.00 – wymarsz orszaku widzów spod sceny pod dwór i następnie do kościoła (prowadzi Kapela „Lasowiackie Baby”, od dworu kapela „Cmolaskie Chłopoki”)
- godz. 15.00-16.00 – msza święta z oprawą lasowiacką – Kapela „Lasowiackie Baby”, „Cmolaskie Chłopoki”, Zespół „Echo Karpat”, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie , Kapela Kazimierza Marcinka z Kolbuszowej oraz Zespół „Górniacy” z Kolbuszowej Górnej, asysta honorowa straży grobowej z Dzikowca (dla wszystkich uczestników mszy św. piernik lasowiacki)
- godz. 16.00-16.15 – korowód z kościoła pod scenę
Występy na scenie (cz. 2)
- godz. 16.15-16.30 – Zespół „Echo Karpat” Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie – koncert muzyki leśnej
- godz. 16.30-17.15 – uroczyste otwarcie IV Festiwalu Kultury Lasowiackiej (w przerwach gawęda z legendami o lesie i wręczenie nagród w konkursie na składanie stołka)
- godz. 17.15-17.30 – Dziecięcy Zespół Pieśni i Tańca „Kamień” z Kamienia – dziecięce zabawy lasowiackie
- godz. 17.30-17.45 – Zespół Obrzędowy „Lasowiaczki” z Baranowa Sandomierskiego, widowisko „Las ojciec nas”
- godz. 17.45-18.00 – Zespół Pieśni i Tańca „Kamień” z Kamienia, tańce lasowiackie
- godz. 18.00-18.15 – Zespół „Górniacy” z Kolbuszowej Górnej – widowisko „Górnieńskie rabsice”,
- godz. 18.15-18.30 – Kapela „Cmolaskie Chłopoki” z Kolbuszowej
- godz. 18.30-19.30 – Jadwiga Kula-Romanek, Artur Szlachetka – warsztaty tańców lasowiackich,
- godz. 19.30-21.30 – Kapela „Łola” i Kapela „Cmolaskie Chłopoki” – potańcówka (prowadzą Jadwiga Kula-Romanek, Artur Szlachetka)
Prowadzenie występów: Jolanta Dragan, Elżbieta Czachor
Ponadto…
- godz. 12.00-17.00 – wystawa o dziedzictwie kulturowym Lasowiaków pt. „Magierka na głowie, kalyta u pasa” w domu parafialnym z Książnic oraz wystawa rzeźbiarska „Recykling kulturowy” Krzysztofa Brzuzana w spichlerzu z Bidzin.
Program całego IV Festiwalu Kultury Lasowiackiej odbywającego się w dniach 6-28 lipca 2024 r. można znaleźć na stronie www.lasowiacki.pl. Muzeum gorąco zachęca do uczestnictwa w Festiwalu we wszystkich ośrodkach, w których upowszechniane jest dziedzictwo Lasowiaków.
Tego dnia wstęp do skansenu jest bezpłatny. Do zobaczenia!
***
Organizatorami IV Festiwalu Kultury Lasowiackiej są Województwo Podkarpackie oraz Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie, który to przedsięwzięcie koordynuje.
Zadanie finansowane ze środków budżetu Województwa Podkarpackiego. Szczegółowy program wszystkich wydarzeń można sprawdzić na lasowiacki.pl.
***
Festiwal Kultury Lasowiackiej po raz pierwszy odbył się w 2021 r., wpisując się w działania Samorządu Województwa Podkarpackiego związane z ochroną i popularyzacją kultury lasowiackiej jako ważnego elementu dziedzictwa i tożsamości regionu. Jego kontynuacja oparta jest na aktywności lokalnych podmiotów, które na co dzień podejmują szereg działań i inicjują przedsięwzięcia wychodzące naprzeciw potrzebie ocalenia i promowania dziedzictwa kulturowego Lasowiaków.
Szczegóły: www.muzeumkolbuszowa.pl
Agata Front
