„Gdy Chagall maluje, nigdy nie wiadomo, czy robi to we śnie, czy na jawie.
Gdzieś w swojej głowie musi mieć anioła”
Pablo Picasso
9 lutego dobiegła końca wystawa Marca Chagall’a w The Albertina Museum w Wiedniu. Tych, którzy nie zdążyli dotrzeć do stolicy Austrii, zapraszamy Galerii Sztuki „Dwór Karwacjanów” w Gorlicach na wystawę oryginalnych litografii Marca Chagalla, światowej sławy artysty, czołowego przedstawiciela kubizmu i internacjonalizmu w malarstwie. Wystawa w gorlickiej Galerii Sztuki pt. „Marc Chagall. „Biblijne opowieści” prezentuje 61 oryginalnych litografii i heliograwiury z kolekcji Epicentrum Art Gallery. Tematem wystawy jest kompletny cykl „La Bible” z 1956 roku. Są to ilustracje do Biblii wykonane na zlecenie czasopisma „Verte”, uznawanego za najbardziej znaczące wydawnictwo artystyczno – literackie XX wieku. Swoją popularność zyskało dzięki wyjątkowo wysokiej jakości wydawanych w nim oryginalnych grafik. Ilustracje do Biblii autorstwa Marca Chagalla, nazywane Biblią I i Biblią II, z czasem stały się najsłynniejszymi oryginalnymi litografiami wydanymi przez „Verve”. Marc Chagall uznawany jest za mistrza litografii. W ciągu ostatnich trzydziestu lat swojej twórczości pracował najchętniej właśnie w tej technice. W sumie stworzył on ponad 1000 litografii, których spis obejmuje sześć tomów. Wystawę można zwiedzać tylko do 23 lutego!
Marc Chagall, a właściwie Mojsza Zacharowicz Szagałow, urodził się w 1887 roku, jako jedno z dziewięciorga dzieci rodziny żydowskiej, niedaleko Witebska w Imperium Rosyjskim (obecnie Białoruś). Już w wieku 19 lat wyjechał do Petersburga, by rozpocząć naukę w Szkole Carskiego Towarzystwa Upowszechniania Sztuki. Początkujący Chagall otrzymał stypendium umożliwiające wyjazd do Paryża, gdzie związał się z modną wówczas grupą artystów skupionych wokół dzielnicy Montparnasse. Pierwsza wystawa indywidualna młodego artysty odbyła się w popularnej berlińskiej galerii „Der Sturm”. Po kilku latach europejskich podroży Marc Chagall wrócił w rodzinne strony, gdzie założył Akademię Sztuk Pięknych w Witebsku. Niestety wraz z nadejściem czasów sowieckich, artysta został zmuszony opuścić Rosję. Wraz z rodziną przeniósł się do Paryża, jednocześnie tworząc na terenie całej Europy.
W 1935 roku odwiedził Polskę, gdzie zetknął się z antysemityzmem i wizją przyszłej zagłady przez hitlerowskie Niemcy. Wówczas jego twórczość przechodzi okres znacząco „posmutniały”, o czym świadczą ciemniejsze i ponure barwy obrazów. Po opanowaniu Francji przez Niemcy, w 1941 roku artysta decyduje się na wyjazd do Stanów Zjednoczonych. Chagall do 1948 r mieszkał w Nowym Jorku, gdzie rozwijał swoje talenty nie tylko malarskie, ale także tworzył liczne dekoracje i kostiumy do oper i baletów. W 1948 roku artysta wraca do Francji, najpierw do Paryża, a następnie osiada w Vence (południowa Francja), gdzie kupił dom. Malarstwo tego okresu charakteryzuje się żywymi, nasyconymi kolorami, wyczuwalna jest w nim radość i miłość. Chagall zaczyna także tworzyć ceramikę, we wspólnej pracowni z Pablem Picasso. Lata spędzone na Południu Francji to najbardziej płodny okres artysty. Powstają niezliczone dzieła najbardziej charakterystyczne dla stylu Marca Chagalla. Wówczas powstają słynne witraże w Metz, Reims, a także w Jerozolimie, czy w Nowym Jorku. W Operze paryskiej, a także w nowojorskiej, Chagall maluje słynne na całym świecie freski.
W twórczości powojennej Marca Chagalla niezwykle istotne staje się także doświadczenie ocalenia z Holocaustu. Artysta przeżywa „drugie życie”, jednak obarczone długiem wdzięczności, zaciągniętym u Boga i ludzi. Artysta dług ten „spłaca” tworząc de facto do śmierci w 1985 roku. Zmarł w wieku 98 lat, pochowany został w Saint-Paul de Vence, miasteczku artystów na Południu Francji. Jego twórczość stała się jednym z symboli sztuki światowej. Chagall w niezwykły sposób połączył fantazję z realizmem, Wschód z Zachodem, a żydowski folklor z paryską awangardą.
Katarzyna Szepieniec
Dyrektor
Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach
