ZACHĘTA – NARODOWA GALERIA SZTUKI zaprasza:
Pejzaż malarstwa polskiego to szeroka i różnorodna prezentacja twórczości polskich współczesnych artystów, którzy przedstawią swoje najnowsze prace. Ekspozycja obejmie ponad 200. dzieł autorstwa 140. malarzy reprezentujących wszystkie aktualne nurty od realizmu i figuracji po abstrakcyjną sztukę bezprzedmiotową oraz obiekty.
Na wystawie Pejzaż malarstwa polskiego obok siebie znajdą się prace uznanych klasyków współczesności, malarzy średniego pokolenia oraz najciekawszych młodych artystów i debiutantów. Malarze, którzy biorą udział w tym projekcie, reprezentują wszystkie najważniejsze w naszym kraju artystyczne uczelnie, ośrodki sztuki oraz kulturalne środowiska.
Po prawie dwóch dekadach od pamiętnej wystawy Malarstwo polskie XXI wieku, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki zaprasza do obejrzenia ekspozycji Pejzaż malarstwa polskiego, która ponawia pytanie o rangę i miejsce w kulturze oraz przyszłość tej niezmiennie wiodącej dziedziny sztuk plastycznych.
PEJZAŻ MALARSTWA POLSKIEGO
17.11.2023 – 04.02.2024
W związku z ustanowieniem przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej roku 2023 Rokiem Jerzego Nowosielskiego, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki przygotowała, w setną rocznicę jego urodzin, wyjątkową indywidualną wystawę 60. dzieł wybitnego malarza, teoretyka sztuki i profesora Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Uroczyste otwarcie ekspozycji obrazów Jerzego Nowosielskiego odbędzie się wraz z wernisażem wystawy Pejzaż malarstwa polskiego.
Jerzy Nowosielski (1923–2011) swą artystyczną podróż rozpoczął w 1940 roku, kiedy podjął studia w okupacyjnej Staatliche Kunstgewerbeschule w Krakowie w pracowni Stanisława Kamockiego. Po wojnie w latach 1945–1947 kontynuował naukę w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych u prof. Eugeniusza Eibischa, jednak dyplom uzyskał dopiero w 1961 roku. W latach 1945–1949 należał do Grupy Młodych Plastyków, w latach 1957–1958 był związany z łódzką grupą Piąte Koło, a jednocześnie, w 1957 roku, został członkiem założycielem II Grupy Krakowskiej (nawiązującej do tradycji przedwojennej Grupy Krakowskiej). Od 1957 roku wykładał w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi, a latach 1962–1993 — w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Swoją twórczość miał okazję zaprezentować podczas ważnych wydarzeń artystycznych, jak np. Biennale w Wenecji w 1956 roku oraz Biennale w São Paulo w 1959 roku. Wyrazem uznania dla jego talentu stały się liczne nagrody, m.in. Nagroda im. Jana Cybisa (1985), Nagroda Fundacji Kultury Polskiej (1995), Nagroda im. Witolda Wojtkiewicza (1999).
Wystawa przygotowana z okazji setnej rocznicy urodzin artysty prezentuje cztery wątki z jego twórczości: pejzaż, ciało, abstrakcję i ikonę. Pejzaże komponowane z płaskich, geometrycznych form, malowane z różnych perspektyw, przywodzą na myśl ujęcia filmowe. Drugi temat, ciało, nie jest tu obiektem estetycznej kontemplacji, ale staje się niemal geometryczną formą, jest uproszczone, zrytmizowane i anonimowe — artysta dążył do ukazania ciała uświęconego, wyabstrahowanego z ziemskiej rzeczywistości. Trzeci wątek, abstrakcja, w twórczości tego malarza odnosi się przede wszystkim do bytu najwyższego, do transcendencji, której emanację stanowi światło, także światło wiedzy i olśnienie. I wreszcie ikona — Jerzy Nowosielski poprzez nowoczesne „ikonowe” postrzeganie rzeczywistości wprowadził jedną uniwersalną normę, zarówno dla wczesnych przedstawień motywów świeckich, jak i późniejszych — religijnych. Nowatorskie spojrzenie na kanoniczność tematów religijnych dało możliwość przywrócenia tej tematyce jej pierwotnego znaczenia.
Cztery typy obrazowania zestawione ze sobą stanowią niejako definicję twórczości Nowosielskiego. W każdym z motywów można dostrzec fascynację geometrią, w której zamyka się opisywanie doznań duchowych i doświadczeń jak najbardziej realnych, oraz mistyczną, pełną symboli wizję rzeczywistości. Patrząc na te obrazy, widz otrzymuje rzadką dzisiaj możliwość doświadczenia świata, w którym rzeczywistość jest emanacją absolutu.
