Laureatką konkursu Nagroda POLIN 2022 została Katarzyna Łaziuk, która działa na rzecz pamięci o wielokulturowej przeszłości Mińska Mazowieckiego. Jej społeczne aktywności obejmują m.in. edukację młodzieży, dorosłych i nauczycieli, animację życia lokalnego i utrwalanie materialnego dziedzictwa żydowskiego.
Zwyciężczyni konkursu otrzyma 25 000 złotych. Podczas finału konkursu, który odbył się w Muzeum POLIN i online, w mediach społecznościowych instytucji, przyznano również wyróżnienia. Otrzymali je Stowarzyszenie Sądecki Sztetl i Zespół Szkół w Krzepicach. W trakcie finału konkursu dyrektor Muzeum POLIN Zygmunt Stępiński przyznał Nagrodę Specjalną Fundacji Brama Cukermana.
– Finał konkursu Nagroda POLIN to jeden z najważniejszych dni w naszym kalendarzu, prawdziwe święto Muzeum POLIN. Nie chodzi tylko o coraz większe zainteresowanie konkursem i nagrodami, co z satysfakcją odnotowuję. To przede wszystkim dowód na to, że są wśród nas wspaniali ludzie, którzy nadzwyczaj konsekwentnie i z ogromnym zaangażowaniem oraz poświęceniem realizują misję, która expressis verbis wyrażona jest w statucie Muzeum POLIN – powiedział podczas ceremonii Zygmunt Stępiński, dyrektor Muzeum POLIN.
Nagroda POLIN 2022 dla Katarzyny Łaziuk
Kapituła konkursu doceniła Katarzynę Łaziuk za organizację dni pamięci, wyjazdów edukacyjnych, pobytów młodzieży izraelskiej w szkole, w której do niedawna pracowała, organizację międzynarodowych projektów i pielęgnowanie kontaktów z potomkami mińskich Żydów. Zwyciężczyni konkursu otrzyma nagrodę finansową w wysokości 25 000 złotych. Sylwetkę laureatki, jak i pozostałych finalistów, można poznać na stronie internetowej Muzeum POLIN: www.polin.pl/nagroda.
Wyróżnienia w konkursie przyznano Stowarzyszeniu Sądecki Sztetl i Zespołowi Szkół w Krzepicach.
Sądecki Sztetl od 11 lat propaguje ideę dialogu polsko-żydowskiego i pamięci o ofiarach Holokaustu wśród mieszkańców Nowego Sącza oraz na Sądecczyźnie. Jest jedyną tego typu organizacją w regionie działającą na dużą skalę na rzecz budowy relacji polsko-żydowskich, upamiętnienia miejsc związanych z ludnością żydowską i rocznic oraz popularyzowania wiedzy o historii sądeckich Żydów.
Zespół Szkół w Krzepicach w 2008 roku zainicjował projekt „Krzepice – dwie kultury-wspólna pamięć”, w ramach którego zaadoptował pochodzący z XVIII wieku cmentarz żydowski mieszczący się przy ulicy Nadrzecznej. Od tamtej pory młodzież pod opieką Jolanty Drab, nauczycielki języka polskiego, oraz innych pracowników szkoły corocznie wykonuje prace porządkowe.
Każdy z wyróżnionych otrzyma nagrodę finansową w wysokości 15 000 złotych.
W gronie tegorocznych finalistów konkursu znaleźli się również: Izabela Sekulska, Magdalena Smoczyńska i Michał Szaflarski. Finaliści otrzymają nagrody finansowe w wysokości 6 000 złotych.
Nagroda Specjalna dla Fundacji Brama Cukermana
W trakcie finału konkursu Nagroda POLIN 2022 dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN przyznał Nagrodę Specjalną Fundacji Brama Cukermana, która od wielu aktywnie działa na rzecz przywracania i ochrony pamięci Żydów polskich w Zagłębiu Dąbrowskim (Będzin i okolice) oraz Żydów Górnośląskich (Gliwice i okolice), prowadząc m.in. szeroko pojętą działalność edukacyjną, wydawniczą i związaną z zachowaniem dziedzictwa materialnego i niematerialnego polskich Żydów.
Przed laty pierwszą Nagrodę Specjalną otrzymał Jan Jagielski (2016), w kolejnych latach jej laureatami byli: Stowarzyszenie „Dzieci Holocaustu” w Polsce (2017), Bogdan Białek i Adam Bartosz (2018), Centrum Żydowskie w Oświęcimiu (2019) oraz Zbigniew Nosowski (2021).
O Nagrodzie POLIN
Nagroda POLIN jest przyznawana osobom, organizacjom lub instytucjom aktywnie działającym na rzecz ochrony pamięci o historii polskich Żydów, a jej celem jest promocja postaw zgodnych z misją Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Spośród otrzymywanych przez muzeum zgłoszeń kapituła konkursu każdego roku nominuje, nagradza i wyróżnia osoby lub organizacje, które w ostatnich latach wykazały się ważnym, niekonwencjonalnym, niezwykłym działaniem, postawą, dziełem, wypowiedzią o istotnym wpływie na społeczną świadomość historii polskich Żydów oraz na budowanie relacji polsko-żydowskich.
Mecenasem konkursu Nagroda POLIN 2022 jest Jankilevitsch Foundation. Nagrody pieniężne w tegorocznej edycji konkursu ufundowali: Tomek Ulatowski, Znamienity Darczyńca Muzeum POLIN, Wiktor Askanas i Ewa Masny-Askanas, Odette and Nimrod S. Ariav Foundation oraz anonimowy darczyńca. Współorganizatorem finału konkursu Nagroda POLIN 2022 jest Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. Działanie realizowane jest w ramach projektu „Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe” i finansowane przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszu EOG oraz przez budżet krajowy.
O finale konkursu Nagroda POLIN oraz o pozostałych nominowanych więcej na www.polin.pl/nagroda.
Dotychczasowi laureaci konkursu Nagroda POLIN
Pierwszym laureatem nagrody został Tomasz Pietrasiewicz, twórca i dyrektor Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie, który od 1998 roku realizuje szereg projektów edukacyjno-artystycznych poświęconych dziedzictwu lubelskich Żydów.
Kolejny laur trafił do Jacka Koszczana, założyciela i prezesa Stowarzyszenia Na Rzecz Ochrony Dziedzictwa Żydów Ziemi Dukielskiej – Sztetl Dukla. Kapituła konkursu postanowiła przyznać wyróżnienia także dwóm osobom. Wyróżnienie otrzymali: Robert Augustyniak, inicjator działań związanych z przywracaniem pamięci o społeczności żydowskiej Grodziska Mazowieckiego, oraz Mirosław Skrzypczyk, nauczyciel i animator kultury pracujący na rzecz dziedzictwa żydowskiego w Lelowie i w Szczekocinach. Nagrodę specjalną otrzymał Jan Jagielski z Żydowskiego Instytutu Historycznego za całokształt działalności.
Laureatką trzeciej edycji konkursu została Joanna Podolska, działająca na rzecz zachowania pamięci o historii łódzkiej społeczności żydowskiej, dyrektorka Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Wyróżnienia otrzymali: Dariusz Paczkowski z Żywca i Ireneusz Socha z Dębicy. Nagrodę Specjalną POLIN 2017 otrzymało Stowarzyszenie „Dzieci Holocaustu” w Polsce.
Laureatem Nagrody POLIN 2018 został Tomasz Wiśniewski, założyciel Społecznego Muzeum Żydów Białegostoku i regionu oraz autor kanału w serwisie YouTube, na którym można znaleźć ponad 2000 filmów prezentujących żydowską historię Podlasia. To również autor kilku książek na ten temat. Tomasz Wiśniewski sporządził dokumentację siedmiu cmentarzy żydowskich, prowadzi też stronę bagnowka.pl, która gromadzi dane o prawie 40 tys. nagrobków, głównie żydowskich. Wyróżnienia otrzymali: Magdalena Lewkowicz i Dariusz Popiela. Nagrodę Specjalną odebrali Bogdan Białek i Adam Bartosz.
W 2019 laur zwycięstwa w konkursie Nagroda POLIN przypadł Natalii Bartczak z Wińska (woj. dolnośląskie), która jest społeczną opiekunką cmentarza żydowskiego w Wińsku. Kapituła przyznała również dwa wyróżnienia – Adamowi Musiałowi i Katarzynie Winiarskiej. Nagrodę Specjalną, przyznaną przez p.o. dyrektora Muzeum POLIN, otrzymała instytucja pozarządowa – Centrum Żydowskie w Oświęcimiu.
W 2020 roku laureatem konkursu został Paweł Kulig, który opiekuje się Nowym Cmentarzem Żydowskim w Łodzi, a od 3 lat jest prezesem Stowarzyszenia Strażnicy Pamięci, powołanego i działającego na rzecz ochrony żydowskiego dziedzictwa kulturowego i historycznego Łodzi.
Laureatem konkursu Nagroda POLIN 2021 został Dariusz Popiela, działacz Sądeckiego Sztetla, założyciel Fundacji Rodziny Popielów „Centrum”, autor projektu „Ludzie, nie liczby”, w ramach którego na cmentarzach upamiętniane są z imienia i nazwiska ofiary Holokaustu. Pełne biogramy nominowanych, regulamin konkursu, skład kapituły oraz sylwetki dotychczasowych laureatów znajdują się na stronie www.polin.pl/nagroda.
