4-16 czerwca w Gdańsku odbędzie się najważniejsze, ogólnopolskie spotkanie osób zajmujących się animacją kultury w swoich regionach – NieKongres animatorów i animatorek kultury. Weźmie w nim udział ok. 400 osób, które szukają przestrzeni do dyskusji i refleksji na temat animacji kultury oraz chcą podjąć współpracę na rzecz jej rozwoju w Polsce. Pełen program dyskusji, warsztatów, wizyt studyjnych i działań dodatkowych dostępny jest na niekongres.pl. Organizatorami NieKongresu w 2023 roku są Forum Kraków i Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku. Partnerzy to Gdański Archipelag Kultury i Fundacja RC.
Motywem przewodnim programu tegorocznego NieKongresu jest kultura wrażliwa społecznie. Tworzona z myślą o konkretnych społecznościach słucha, obserwuje i odpowiada na ich potrzeby, adresuje aktualne problemy. Kultura społecznie wrażliwa to kultura uważna na otaczający świat.
14 czerwca NieKongres otworzy rozmowa o animacji kultury w przyszłości z udziałem Zofii Dworakowskiej, Marty Białek-Graczyk, Aleksandry Zając i Wojciecha Sańko – dyskusję moderować będzie Joanna Grandzicka. Następnie wykład „Praktykowanie wolności, czyli o animacji w (nie)demokratycznym świecie” wygłosi prof. Cezary Obracht-Prondzyński.
Sesje plenarne 15 czerwca poświęcone będą animacji kultury w kontekście nowych technologii, sztucznej inteligencji, wykorzystywania gier do pracy animatorów i animatorek oraz współdziałania ze społecznościami zgromadzonymi wokół Hackerspace’ów. Agata Siwiak, kuratorka działająca z młodzieżą, poprowadzi rozmowę na temat włączania osób nastoletnich do praktyk kulturowych, w tym artystycznych.
16 czerwca Bartosz Lis i Jakub Walczyk moderować będą dyskusję o otwartości i nowych/starych wyzwaniach dla animatorów i animatorek kultury. Emilia Orzechowska i Sylwia Bruna dokonają ewaluacji warsztatów poświęconych prawom człowieka, a Piotr Knaś podsumuje cykl debat online i warsztatów stacjonarnych pt. „Ratownicy wspólnot lokalnych, naprawiacze świata i pracownicy kultury – kim jesteśmy?”.
Oprócz sesji planarnych organizatorzy przygotowali 12 spotkań warsztatowych oraz 9 bloków wizyt studyjnych, podczas których uczestnicy i uczestniczki zapoznają się z lokalnymi działaniami kulturalnymi, artystycznymi i oddolnymi inicjatywami społecznymi. Odwiedzą m.in. przestrzeń Solidarności Codziennie (ECS), Galerię eSKaeM, Dom Zdrojowy Hevelianum, Stację Orunia i Projektornię Gdańskiego Archipelagu Kultury, Stowarzyszenie 180 Stopni i MEWKĘ. Galerię Społecznie Zaangażowaną w Nowym Porcie, zapoznają się z programem „Edukacja do Kultury. Gdańsk” w Miejskim Teatrze Miniatura. Wezmą także udział w tematycznych spacerach: po Parku Jaśkowej Doliny z Fundacją Palma, po terenach byłej Stoczni Gdańskiej w poszukiwaniu aktywności społecznej, kulturalnej i artystycznej na tych terenach czy z Lokalnymi Przewodniczkami po Oruni i Nowym Porcie.
NieKongresowi towarzyszą również projekty i działania artystyczne. W hali PLENUM, gdzie odbędzie się część plenarna, zaprezentowana zostanie wystawa prac z papieru czerpanego Zofii Bisiak-Bystram „…całe stado dmuchawców oczekuje wiatru”. W WL4 Mlecznym Piotrze pokażemy wystawę przygotowaną przez Ewę Kokot pt. „Pokój do odbioru osobistego sztuki. Notacje o absolucie”. Kuratorka do udziału w niej zaprosiła artystów i artystki: Irenę Imańską, Małgorzatę Jabłońską, Mark Kusia, Waldemara Rudyka, Piotra Szewczyka.
Wieczorem 15 czerwca odbędzie się performatywne czytanie „Wyjścia z Ur” – dokumentalnego poematu osnutego na osobistej historii uchodźczyni z Czeczenii, Khedi Alievy. Jego autorką oraz pomysłodawczynią przedsięwzięcia jest Rita Jankowska, która zaprosiła uczestników i uczestniczki NieKongresu do udziału w specjalnej odsłonie projektu. Czytanie przeciw stracie podczas wydarzenia w Gdańsku będzie odwołaniem do „czułej kultury” – bliskiej, otwartej, tworzącej więzi kultury znajdującej się poza tożsamościami, językami i religiami.
Podczas NieKongresu usłyszymy także Chór Narzekań z muzyką Pawła Szamburskiego. Artysta zebrał od uczestników i uczestniczek narzekania, które zostaną wykorzystane w utworze i odśpiewane przez zgłoszone wcześniej osoby.
Pełen program NieKongresu znajduje się na: niekongres.pl. Na wszystkie wydarzenia obowiązywały zapisy. Rejestracja jest zakończona.
Organizatorem NieKongresu w 2023 roku są Forum Kraków i Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku. Partnerzy to Gdański Archipelag Kultury i Fundacja RC.
Marta Bańka
Instytut Kultury Miejski
