6 CZERWCA 2024 | CZWARTEK
19.00 | TRAFO Trafostacja Sztuki | wstęp wolny
Wernisaż | Richard Onyango „Kangalika”
Zespół kuratorski: Marlena Chybowska-Butler (MNS), Łukasz Jastrubczak (AS),
Stanisław Ruksza (TRAFO)
7 CZERWCA 2024 | PIĄTEK
18.00 | Centrum Dialogu Przełomy MNS | wstęp wolny
„Wieczór przyjaciół” | 99. rocznica urodzin Danuty Szyksznian-Ossowskiej
8 CZERWCA 2024 | SOBOTA
10.00–18.00 | wszystkie gmachy MNS | wstęp wolny
BEZPŁATNA SOBOTA W MUZEUM
10.00 | Muzeum Narodowe w Szczecinie | wstęp: 15 zł + obowiązkowe (!) zapisy
„Kręć się, kręć wrzeciono…” | Warsztaty plastyczne dla dzieci w wieku 7–10 lat
Prowadzenie: Dorota Baumgarten-Szczyrska
Wydarzenie towarzyszące wystawie „Else Mögelin. Bauhaus i duchowość na Pomorzu”
9 CZERWCA 2024 | NIEDZIELA
9.00–16.00 | Wystawa Zachodniopomorskich Kolei Dojazdowych w Gryficach | wstęp wolny
Bezpłatne zwiedzanie plenerowego skansenu kolejowego
10.00 – 16.00 | Muzeum Sztuki Współczesnej | wg cennika
Ostatni dzień prezentacji wystawy „Emilia Łapko. Sztuczne raje. Hybrydowość w fotografii
mody”
11.00 | Muzeum Narodowe w Szczecinie | wstęp: 15 zł + obowiązkowe (!) zapisy
Etno dizajn | „Malowana moda”
Prowadzące: Agnieszka Słowińska (Dział Etnografii Pomorza), Agata Kamińska (Dział Edukacji)
12.00 | Muzeum Narodowe w Szczecinie | wstęp: 5 zł (bilet edukacyjny)
„Koty i inne stworzenia. Zwierzęta w międzywojennym Szczecinie” | Spacer tematyczny po
wystawie „Else Mögelin. Bauhaus i duchowość na Pomorzu”
Prowadzenie: Małgorzata Peszko
ZAPOWIEDZI:
13 CZERWCA 2024 | CZWARTEK
13.00 | Centrum Dialogu Przełomy MNS | wstęp wolny
Wernisaż | „Wolność na wyciągnięcie ręki. Serbołużyczanie, a kwestia mniejszości
narodowych” | Wystawa przygotowana przez Instytut Serbołużycki w Budziszynie
18.00 | Muzeum Historii Szczecina MNS | wstęp wolny
Wernisaż: „Ze starej skrzyni. Dawne stroje pomorskie” | Kuratorka: Iwona Karwowska
ADRESY GMACHÓW:
Muzeum Narodowe w Szczecinie | ul. Wały Chrobrego 3
Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych | ul. Staromłyńska 27
Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Sztuki Współczesnej | ul. Staromłyńska 1
Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Historii Szczecina | ul. Księcia Mściowja II 8
Muzeum Narodowe w Szczecinie –Centrum Dialogu Przełomy | pl. Solidarności 1
Muzeum Narodowe w Szczecinie – Wystawa Zachodniopomorskich Kolei Dojazdowych
Gryfice, ul. Błonie 2
GODZINY OTWARCIA
poniedziałek: nieczynne
wtorek, środa, czwartek, sobota: 10.00–18.00
piątek, niedziela: 10.00–16.00
www.muzeum.szczecin.pl
facebook & instagram: @muzeum.szczecin
AKTUALNE WYSTAWY
wystawy stałe / wystawy czasowe / wystawy plenerowe
MUZEUM NARODOWE W SZCZECINIE
Misterium Światła. Sztuka średniowieczna na Pomorzu
Ukryte znaczenia. Sztuka na Pomorzu w XVI i XVII wieku
Else Mögelin. Bauhaus i duchowość na Pomorzu
MUZEUM NARODOWE W SZCZECINIE — MUZEUM TRADYCJI REGIONALNYCH
Świt Pomorza. Kolekcja starożytności pomorskich
Złoty wiek Pomorza. Sztuka na dworze książąt pomorskich w XVI i XVII wieku
Gabinet Pomorski. W zwierciadle monet, banknotów i pieczęci
Stare srebra. Piękno w przedmiocie zaklęte
MUZEUM NARODOWE W SZCZECINIE — MUZEUM SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ
Leonia Chmielnik. Mój świat – nasz świat
Emilia Łapko. Sztuczne raje. Hybrydowość w fotografii mody
MUZEUM NARODOWE W SZCZECINIE — MUZEUM HISTORII SZCZECINA
Najstarsze karty z dziejów Szczecina
Historia i kultura Szczecina w czasach szwedzkich i pruskich
Hans Stettiner i Jan Szczeciński. Życie codzienne w Szczecinie w XX wieku
Hans Hartig. Wirtuoz pomorskiego krajobrazu
Paweł Bałakirew. Kolory Melancholii
Od 13 czerwca 2024: Ze starej skrzyni. Dawne stroje pomorskie
MUZEUM NARODOWE W SZCZECINIE — CENTRUM DIALOGU PRZEŁOMY
Miasto sprzeciwu – miasto protestu
Powstanie warszawskie – lustro pokoleń
Od 13 czerwca 2024: Wolność na wyciągnięcie ręki. Serbołużyczanie, a kwestia mniejszości narodowych
Wieża Babel. Pomorze Zachodnie po 1945 r.
Ta wojna trwa oraz Zamrożone. Życie dzieci na linii frontu. Fotografie Andriya Dubchaka
MUZEUM NARODOWE W SZCZECINIE — WYSTAWA ZACHODNIOPOMORSKIEJ KOLEI DOJAZDOWEJ
Plenerowy skansen kolejowy
RICHARD ONYANGO
KANGALIKA
Kangalika oznacza cierpienie, ale i wytrwałość, a ostatecznie przybycie
Kangalika to wystawa jednego z najważniejszych artystów wschodniego wybrzeża Afryki – Richarda Onyango z Kenii. Artysta od ponad trzech dekad jest wystawiany na ważnych przeglądach sztuki na świecie i obecny w prestiżowych kolekcjach.
Szczecińska wystawa prezentuje obrazy z różnych okresów twórczości artysty, ukazując szczególny charakter i przemiany jego sztuki. Część prac została przemalowana przez Onyango specjalnie na pokaz w Polsce, ukazując jego dzisiejszy afrofuturystyczny punkt widzenia. Jak pisze Ytasha L. Womack, w afrofuturystycznej narracji „spotykają się wyobraźnia, technologia, przyszłość i wolność”.
Onyango dość wcześnie zafascynował się oznakami rozwoju przemysłowego w kenijskim krajobrazie: ciężarówkami, motorami, samolotami, autobusami matatu, a także popkulturowymi zmianami. „Aby zachować wszystko w pamięci, musiałem je narysować, ponieważ nie miałem aparatu, żeby zarejestrować to, co chciałbym zapisać w pamięci” – mówi. W jego wizji samolot czy samochód to nie tylko synonim przemian, ale też kruchości. Wypadki ukazują świat stale zagrożony katastrofą i tym, co nieprzewidywalne, analogicznie do żywego ciała, które jest źródłem przyjemności i bólu.
Na obrazach Onyango odnajdziemy też postaci celebrytów, muzyków, polityków, jak i zwierząt.
Tematem licznych prac Onyango jest też przyszłość zabytkowego kenijskiego miasta Lamu, pozbawionego ruchu zmotoryzowanego, które transformuje on w ruchliwe, pełne zatłoczonych wielopasmowych dróg, nowych monumentalnych mostów i pasów startowych.
Najbardziej znana część prac artysty poświęcona jest jego związkowi z Drosie – przedwcześnie zmarłą, białą kobietą o krągłych kształtach. Onyango przedstawia ją z zaskakującym realizmem w wyimaginowanych lub rzeczywistych, ale pełnych napięcia psychicznego sytuacjach, odzwierciedlając wiele fantazji, jakimi się karmią nawzajem Afryka i Zachód. Modna Drosie, dama z wyższych sfer w swoim Mercedesie Benz i kowbojkach znalazła szczęście u biednego Richarda, którego kariera malarska rozpoczęła się od tych voyerystycznych obrazów. Niezależnie od tego, czy przedstawia naprzemienną dominację i uległość, czy też fascynację stylem życia będącym synonimem luksusu i bogactwa, Onyango odwraca stereotypy i potępia związaną z nimi przemoc.
Wystawę w TRAFO dopełnia film Łukasza Jastrubczaka Kangalika – short story of Richard Onyango oraz muzyka artysty. Całość domyka autobiograficzny esej The Rise & Fall Of Richard Onyango, wydany przez Binyavangę Wainainę w kultowym wydawnictwie Kwani?, w którym twórca opowiada swoją historię od początków jako muzyk na kenijskim Wybrzeżu, przez kochanka Drosie, aż do osiągnięcia statusu znanego artysty.
Richard Onyango (ur. 1960 w Kisii, Kenia) – artysta wizualny używający przede wszystkim medium malarstwa, ale tworzący również rzeźby – modele. Pisze i snuje opowieści ze swojego życia, tworzy muzykę. Jest samoukiem. Zanim został znanym artystą wykonywał niezwykłą gamę zawodów: malarz szyldów, kierowca autobusu, stolarz, projektant mody, muzyk, producent mebli, rolnik czy treser zwierząt.
Prace Onyango były wystawiane m.in. na Międzynarodowym Biennale Sztuki w Wenecji (2003), a także kluczowych dla recepcji sztuki współczesnej Afryki wystawach, m.in. : When We See Us. A Century of Black Figuration in Painting w Kunstmuseum Basel i Zeitz MOCAa Cape Town (2023-24), 100% Africa w Guggenheim Museum Bilbao (2006), African Art Now w Museum of Fine Art Houston (2005), Africa Remix w Hayward Gallery London, Mori Art Museum Tokyo, Centre Georges Pompidou Paris czy Kunstpalast Düsseldorf (2004-06). Miał indywidualne wystawy m.in. w MAMCO Geneva, Salvatore Ala Gallery New York City, czy Fabbrica Eos Milan. Wiele jego dzieł znajduje się w prestiżowej Contemporary African Art Collection (CAAC) w Genewie ufundowanej przez Jeana Pigozziego.
Richard Onyango kolekcjonuje stare unikatowe samochody, które przerabia i wraz ze swoją kolekcją sztuki planuje przekształcić w przyszłe muzeum w Malindi.
________________________________________
Wernisaż: 6 czerwca 2024, godzina 19.00, TRAFO Trafostacja Sztuki, ul. Świętego Ducha 4
Wystawa czynna do 8 września 2024
Zespół kuratorski: Marlena Chybowska-Butler, Łukasz Jastrubczak, Stanisław Ruksza
Koordynacja: Anna Sienkiewicz-Rogaś, Marta Walaszek
Partner wystawy: Muzeum Narodowe w Szczecinie
Wystawa Richarda Onyango stanowi jednocześnie zapowiedź przyszłej transdyscyplinarnej wystawy o afrofuturyzmie na świecie, współorganizowanej przez TRAFO Trafostację Sztuki w Szczecinie i Muzeum Narodowe w Szczecinie.
WIECZÓR PRZYJACIÓŁ
99. ROCZNICA URODZIN DANUTY SZYKSZNIAN-OSSOWSKIEJ
Zapraszamy w piątek, 7 czerwca 2024 roku, o godzinie 18.00, do Muzeum Narodowego w Szczecinie – Centrum Dialogu Przełomy na wieczór wspomnień poświęcony Danucie Szyksznian-Ossowskiej w 99. rocznicę urodzin. Spotkaniu towarzyszyć będzie miniwystawa prac Ewy Siudowskiej, córki p. Danuty Szyksznian-Ossowskiej.
Tematem spotkania będą niezwykłe kobiety – szczecinianki, które swoim zaangażowaniem i działalnością wpłynęły na rozwój kulturalny i społeczny Szczecina. Podczas spotkania bliskie osoby zaprezentują sylwetki tych wyjątkowych kobiet w formie prezentacji, opowiadając o ich życiu, osiągnięciach oraz wpływie, jaki miały na społeczność lokalną.
Pani Danuta zostanie przedstawiona przez córkę, Ewę Siudowską, przybliży ona niezwykłe życie mamy i jej wkład w rozwój miasta. O pani Krystynie Łyczywek opowie Ewa Łyczywek (córka), dzieląc się inspirującymi historiami z życia swojej matki. O pani Amelii Koryckiej opowie natomiast jej krewny, Michał Kotwica, uczeń 13. Liceum Ogólnokształcącego w Szczecinie i przedstawi znaczenie jej działań z perspektywy młodego pokolenia.
Będzie to niepowtarzalna okazja, aby poznać historie kobiet, które swoją pracą i pasją przyczyniły się do kształtowania tożsamości Szczecina.
Danuta Szyksznian, urodzona 7 czerwca 1925 roku w Krakowie, spędziła dzieciństwo i młodość w Wilnie, gdzie podczas wojny służyła jako łączniczka Armii Krajowej, a w 1944 roku została aresztowana przez NKWD i skazana na 10 lat łagrów.
Krystyna Łyczywek, urodzona w Poznaniu w patriotycznej rodzinie, podczas drugiej wojny światowej działała w Szarych Szeregach i Armii Krajowej, uczestniczyła w powstaniu warszawskim jako współredaktorka pisma „W walce” oraz łączniczka, a w 1945 roku przeniosła się do Szczecina.
Amelia Korycka, strzelczyni i sanitariuszka w powstaniu warszawskim, służyła w harcerstwie, a po wojnie przeniosła się do Szczecina, gdzie ukończyła studia medyczne i pracowała jako nauczycielka akademicka w klinice pediatrycznej od 1953 do 1994 roku.
KRĘĆ SIĘ, KRĘĆ WRZECIONO…
Zapraszamy w sobotę, 8 czerwca 2024 roku o godzinie 10.00 na warsztaty plastyczne dla dzieci w
wieku 7–10 lat zatytułowane „Kręć się, kręć wrzeciono…” czyli opowieść o lnie, motaniu nici, skrzypiącym kołowrotku i warsztacie tkackim, co połączył wątek z osnową.
Wydarzenie towarzyszące wystawie czasowej „Else Mögelin. Bauhaus i duchowość na Pomorzu”
Osoby uczestniczące w zajęciach wyruszą w podróż w dawne czasy do „królestwa wszelkiego dobra i bogactwa pełnego” (M. Konopnicka, Jak to ze lnem było, Warszawa 1906). Dowiedzą się, która pora roku najbardziej sprzyjała wiciu i motaniu nici, jak obrabiano len, wełnę, z jakich narzędzi korzystano, co wytwarzano z włókien lnianych i wełnianych. W czasie spotkania zaprezentowane zostaną wybrane elementy garderoby z szaf naszych przodków. Będzie można poznać sposoby ich barwienia, ozdabiania, prania i prasowania. Podczas zajęć plastycznych powstaną projekty dywanów, chust i szali. Jako inspiracja posłużą prezentowane na wystawie tkaniny autorstwa Else Mögelin.
Wstęp: 15 zł
Oferta nie dotyczy grup zorganizowanych.
Liczba miejsc jest ograniczona, obowiązują wcześniejsze zapisy
Prowadząca: Dorota Baumgarten-Szczyrska
tel. (+48) 797 705 270, d.baumgarten@muzeum.szczecin.pl
ZWIERZĘTA W MIĘDZYWOJENNYM SZCZECINIE
„Koty i inne stworzenia. Zwierzęta w międzywojennym Szczecinie” to tytuł tematycznego spaceru po wystawie czasowej „Else Mögelin. Bauhaus i duchowość na Pomorzu”.
Oprowadzać będzie Małgorzata Peszko, kierowniczka Muzeum Narodowego w Szczecinie – Muzeum Historii Szcecina.
Zapraszamy do Muzeum przy Wałach Chrobrego w niedzielę, 9 czerwca 2024 roku o godzinie 12.00.
Wstęp: 5 zł (bilet edukacyjny), do nabycia w kasie MNS bezpośrednio przed wydarzeniem.
ETNO DIZAJN
MALOWANA MODA
Dział Edukacji i Dział Etnografii Pomorza Muzeum Narodowego w Szczecinie zapraszają na kolejne, ostatnie już w tym roku szkolnym spotkanie z cyklu Etno dizajn, zatytułowane „Malowana moda”.
Warsztaty odbędą się 9 czerwca 2024 roku w godz. 11.00–13.00, a tym razem będziemy ręcznie malować torby, ubrania, trampki… Za inspirację posłużą nam motywy zdobnicze znajdujące się na obiektach należących do zbiorów Działu Etnografii Pomorza naszego muzeum. Porozmawiamy o tym, że w kulturze ludowej niektóre wzory (np. drzewa życia, serca, znaki solarne, kwiaty) miały nie tylko wartość estetyczną, lecz niosły także za sobą głębsze, symboliczne przesłanie. Zastanowimy się również nad znaczeniem kolorów.
Każdej osobie uczestniczącej w zajęciach zapewniamy torbę, która – pięknie ozdobiona – będzie bardzo dobrym uzupełnieniem letnich stylizacji. Zachęcamy też do przyniesienia t-shirtów, bawełnianych ubrań czy trampek. Jeśli lubisz folkową modę, zapraszamy do udziału w warsztatach. Muzeum zapewnia specjalistyczne farby do malowania tkanin.
Prowadzące: Agnieszka Słowińska (Dział Etnografii Pomorza) oraz Agata Kamińska (Dział Edukacji)
Miejsce: Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3
Obowiązują wcześniejsze zapisy: a.kaminska@muzeum.szczecin.pl
Wstęp: 15 zł
WOLNOŚĆ NA WYCIĄGNIĘCIE RĘKI.
SERBOŁUŻYCZANIE, A KWESTIA MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH
Zapraszamy w czwartek, 13 czerwca 2024 r., o godz. 13.00, do Muzeum Narodowego w Szczecinie – Centrum Dialogu Przełomy na otwarcie wystawy „Wolność na wyciągnięcie ręki. Serbołużyczanie, a kwestia mniejszości narodowych” po 1918 r.
Wystawę przygotował Instytut Serbołużycki w Budziszynie. Jej podstawę stanowią materiały pochodzące z Serbołużyckiego Archiwum Kultury.
Celem popularnonaukowej ekspozycji jest zaprezentowanie szerokiemu gronu odbiorców kompleksowego obrazu burzliwych dziejów Serbołużyczan w międzynarodowym kontekście oraz ich miejsce we współczesnym świecie. Na wystawie dostępny jest przewodnik w trzech językach: polskim, niemieckim i górnołużyckim. Wydarzeniem towarzyszącym ekspozycji będzie krótkie sympozjum pt. Z Budziszyna do Szczecina, w którym udział wezmą dr hab. Piotr Pałys, dr Małgorzata Mieczkowska i Michał Dłużak.
Wystawę będzie można oglądać do 19 lipca 2024 r.
dr hab. Piotr Pałys, prof. IŚ (Instytut Śląski), historyk zajmujący się dziejami najnowszymi. Autor m.in. Od inkorporacji do autonomii kulturalnej. Kontakty polsko-serbołużyckie w latach 1945–1950 (2005), Państwa słowiańskie wobec Łużyc w latach 1945–1948 (2014), Kwestia żytawska 1945–1949. Na skrzyżowaniu interesów czeskich, niemieckich, rosyjskich, serbołużyckich i polskich (2016), Wojciech Kóčka w serbołużyckim ruchu narodowym 1945–1950. Wybór dokumentów (2019), Jugosławia wobec Serbołużyczan i Łużyc w latach 1946–1949. Wybór źródeł (2020). Podczas sympozjum wygłosi wykład pt. Swoboda kiwa. Serbołużyczanie w dwudziestowiecznej Europie.
dr Małgorzata Mieczkowska (Uniwersytet Szczeciński), badaczka kwestii mniejszościowych i etnicznych i dziejów najnowszych, sorabistka. Autorka m.in. Pomiędzy koncepcją, a praktyką. Polska wobec Łużyc w latach 1945–1990 (2002), Polska wobec Łużyc w drugiej połowie XX wieku. Wybrane problemy (2006). Podczas sympozjum wygłosi wykład pt. Związki Pomorza Zachodniego z Łużycami i Serbołużyczanami.
Michał Dłużak (Muzeum Narodowe w Szczecinie), twórca i administrator strony internetowej Stowarzyszenia Polsko-Serbołużyckiego Pro Lusatia. Podczas sympozjum wygłosi wykład pt. Stowarzyszenie Polsko-Serbołużyckie Pro Lusatia w przestrzeni internetowej.
ZE STAREJ SKRZYNI
DAWNE STROJE POMORSKIE
Ubiór ludowy był jednym z podstawowych elementów wyróżniających grupę regionalną. Jego geneza i forma zależały przede wszystkim od warunków geograficznych, gospodarczych, społecznych, a także od wydarzeń historycznych.
Strój – odświętny ubiór – stanowił swoistą legitymację informującą o pochodzeniu i pozycji społecznej właściciela. Określał jego sytuacje majątkową, stan cywilny, profesję. Był jednym z nielicznych przejawów ludowej kultury, w którym zaznaczał się zbytek i luksus. Zanik strojów ludowych, który na terenie Pomorza rozpoczął się już w drugiej połowie XIX wieku, w dużej mierze związany był z rozwojem przemysłu i odchodzeniem od tradycyjnego stylu życia, a proces ten przebiegał często szybko.
Do czasów współczesnych zachowały się nieliczne świadectwa odzieży noszonej niegdyś przez mieszkańców pomorskich wsi (po obu stronach obecnej granicy). Muzeum Narodowe w Szczecinie na wystawie „Ze starej skrzyni. Dawne stroje pomorskie” na archiwalnych fotografiach, przedstawieniach ikonograficznych oraz poprzez oryginalne, zachowane do dziś, elementy ubiorów przedstawia odzież mieszkańców: bogatego, rolniczego południa -– Ziemi Pyrzyckiej, oraz z nadmorskiej, rybackiej północy – z Jamna, okolic Trzebiatowa i półwyspu Mönschgut na Rugii/Niemcy. Wiele obiektów i fotografii jest publiczne prezentowanych po raz pierwszy.
Kolorowa różnorodność dawnych ubiorów, którą możemy podziwiać na ekspozycji, jest doskonałą odskocznia od zunifikowanej i jednorodnej odzieży XXI wieku.
Wystawa „Ze starej skrzyni. Dawne stroje pomorskie”
Kuratorka: Iwona Karwowska
Wernisaż: – 13.06. 2024, godz. 18.00
Wystawa czynna: 14.06 – 8.09. 2024
Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Historii Szczecina
ul. Księcia Mściwoja 8
Daniel Źródlewski