Gdy 13 grudnia 2021 roku udostępnialiśmy w Galerii Sztuki Nowoczesnej Muzeum Okręgowego ogólnopolską wystawę „CZTERDZIEŚCI. Refleksja 40-lecia wprowadzenia Stanu Wojennego”, mieliśmy świadomość jej złożoności. Skalę trudności podnieśliśmy w finalizowanym właśnie projekcie. Idea organizacji wystawy malarstwa PROWOKACJA BYDGOSKA 1981 narodziła się wiosną 2021 roku, w czterdziestolecie Wydarzeń Bydgoskich z marca 1981 roku; dla jednych Prowokacji Bydgoskiej, dla innych Kryzysu Bydgoskiego. Bydgoski marzec należy do najtrudniejszych tematów sztuki. W jakimś sensie zaistniał w grafice, w malarstwie był marginalny. Wystawy powstają z różnych powodów, z wewnętrznego nakazu przyzwoitości wobec ludzi, czasu i wydarzeń. Do projektu zaproszonych zostało 45 artystek i artystów z propozycją realizacji jednego obrazu malarskiego. Część z nich zrealizowała dzieło, jakaś część po początkowym entuzjazmie do projektu, wycofała się. W związku z powyższym prezentacja może być skromniejsza od zamierzeń. Rezultat artystyczny wystawy, której dzieł nie znamy aż do ich rozpakowania jest nieprzewidywalny. Wystawa była „w procesie” praktycznie do jej udostępnienia. Kuratorzy w całej złożoności nieczytelnej przestrzeni ich konstytuujących nie są cenzorami.
Artyści nie zamierzają wyręczać historyków, dzielą się refleksją o paskudnym czasie, poprzedzającym wprowadzenie Stanu Wojennego – malarstwo jest przecież obszarem nieprzetłumaczalnym. To daleka od rywalizacji wystawa wielopokoleniowa, której nestorem jest Michał Kosma Jędrzejewski, który przyszedł na świat w połowie lat 30. XX wieku, a najmłodsi uczestnicy urodzili się już w tym wieku. Forma zgromadzonych wypowiedzi jest zróżnicowana, od formuł realizmu po wypowiedzi abstrakcyjne. Wystawa wydaje się być klasyczną w aspekcie eksponowanych tu dzieł artystów; w tym sensie można więc mówić o wystawie, jako reprezentatywnej dla jakiejś części sztuki polskiej. Dzieła zaprezentowane właśnie w Bydgoszczy mają sens głębszy. Udostępnienie wystawy w 43. rocznicę wydarzeń jest z pewnością symboliczne.
Wacław Kuczma i Paweł Lewandowski-Palle
PROWOKACJA BYDGOSKA 1981
Wystawa Malarstwa
Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy
Gmach Główny ul. Gdańska 4
otwarcie wystawy, w 43 rocznicę wydarzeń, 19 III 2024 (wtorek) godz. 17.00
——————
idea wystawy: Paweł Lewandowski-Palle
kuratorzy: Wacław Kuczma i Paweł Lewandowski-Palle
układ wystawy: Wacław Kuczma
realizacja techniczna wystawy: Łukasz Maklakiewicz
Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy
