Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza do lektury najnowszego wydawnictwa monograficznego pt. „Ruch turystyczny w Kopalni Soli Wieliczka w okresie zarządu austriackiego (1772–1918)” autorstwa dr Barbary Konwerskiej.
Książka jest podróżą do pełnej uroku, dawnej kopalni, która już od XVIII wieku przyciągała zwiedzających z całego świata. Bo kopalnia soli w Wieliczce to nie tylko autentyczny świadek rozwoju europejskiej i polskiej myśli technicznej, ale także jedna z pierwszych atrakcji turystycznych na ziemiach polskich. Zachowane źródła historyczne potwierdzają, że początki zwiedzania sięgają schyłku XV w., kiedy to odnotowano pierwsze, sporadyczne podróże do Żup Krakowskich wybitnych europejskich humanistów. W kolejnych stuleciach powoli rozwijający się ruch turystyczny miał charakter elitarny. W omawianym okresie tajemnice wielickiej kopalni były zarezerwowane, każdorazowo na wyraźne zezwolenie króla, dla przedstawicieli klas wyższych, dostojników świeckich i kościelnych, uczonych oraz dyplomatów.
Publikacja interesująco i szeroko naświetla najistotniejsze fakty z dziejów wielickiej turystyki, co jest tym bardziej ważne, że problematyka ta nie została wcześniej w pełni przebadana historycznie. Niewątpliwym przełomem dla rozwoju turystyki okazał się okres zaboru austriackiego. Przejęcie w 1772 r. Żup Krakowskich przez cesarzy austriackich stał się jednocześnie momentem wprowadzenia, w 1774 r., ściśle określonych zasad regularnego, zorganizowanego zwiedzania. Decyzje o charakterze organizacyjno-inwestycyjnym, w tym wprowadzenie oficjalnych, bezpłatnych biletów wstępu dla osób zainteresowanych wielicką kopalnią sprawiły, że w przeciągu XIX w. stała się popularnym obiektem turystycznym.
W efekcie dokładnych badań źródłowych, autorce udało się szczegółowo opisać zjawiska i mechanizmy działania, determinujące rozwój wielickiej turystyki oraz wyodrębnić dwa charakterystyczne okresy. Pierwszy (1774-1868) – bazował na systemie biletów bezpłatnych, drugi (1868-1918) wprowadził, w styczniu 1868 r., pierwszy, historyczny taryfikator opłat.
Niewątpliwie ciekawą informacją – nie tylko dla badaczy – zawartą w książce jest imienna lista osób, które w latach 1774-1918 zwiedziły wielicką kopalnię. Tu też można się dowiedzieć w jaki sposób przyjmowano znane osobistości i jakie przygotowywano dla nich atrakcje.
Wydawnictwo obejmuje okres od 1772 do 1918 r. i składa się z czterech części:
I – przedstawia okres od 1774 do 1867 r. kiedy to usługa zwiedzania była oferowana bezpłatnie,
II – obejmuje okres od 1868 do 1918 r., od momentu wprowadzenia zwiedzania płatnego,
III – prezentuje wyrobiska i atrakcje przygotowane dla turystów
IV – zawiera listę osobistości, które ją zwiedziły.
Monografia jest bogato ilustrowana – zawiera 149 zdjęć, rycin, obrazów i map pochodzących z epoki. Niektóre z nich są publikowane po raz pierwszy jak np. cenne sztychy z Austriackiej Biblioteki Narodowej (Österreichisches Nationalbibliothek), czy wiedeńskiej Galerii Sztuki ALBERTINA.
Książka jest dostępna w muzealnym sklepie online oraz w muzealnych punktach sprzedaży.
Jeden z licznych przykładów wykorzystania grafik J.N. i L.E Hrdinów (zbiory MŻKW) 
Komora Michałowice, rys. L.E. Hrdina, 1842 r. (zbiory MŻKW) 
Komora Cesarza Franciszka, rys. L.E. Hrdina, 1842 r. (zbiory MŻKW) 
Komora Łętów – miejsce pokazów tańców narodowych i zabaw tanecznych, R. Assmus, 2 poł. XIX w. (zbiory MŻKW) 
Turyści w komorze Dworzec im. A. Gołuchowskiego, 1916 r. (zbiory MŻKW) 
Kaplica św. Kingi, 1922 r., fot. Wł. Gargul (zbiory MŻKW)
