8 KWIETNIA 2025 – godz. 17:00, Muzeum II Wojny Światowej, Biblioteka, poziom +2 – „Spotkania z historią” – prof. dr hab. Beata Gontarz „Z adresu: Szkocja i Anglia. O niewysłanych listach do żony porucznika Adama Bunscha”
Zapraszamy na kolejną odsłonę cyklu „Spotkania z historią”! Już 8 kwietnia (wtorek) o godz. 17:00 w nowo oddanej przestrzeni Biblioteki i Mediateki (poziom +2 MIIWŚ) gościć będziemy prof. Beatę Gontarz z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, która przedstawi prelekcję na temat listów z II wojny światowej pt. „Z adresu: Szkocja i Anglia. O niewysłanych listach do żony porucznika Adama Bunscha”. Wstęp wolny.
Biografia Adama Bunscha (20 grudnia 1896 – 15 maja 1969) od jego młodości po dojrzałość przebiegała dwoma torami: wojskowym i artystycznym. W 1915 roku zaciągnął się (jako urodzony obywatel Austro-Węgier) do c.k. armii, a posiadana matura dała mu możliwość ukończenia szkoły oficerów rezerwy artylerii i pełnienia służby administracyjnej na tyłach frontu. Jednak w 1918 roku śladem swojego młodszego brata Karola wstąpił do odradzającego się Wojska Polskiego i – jako podchorąży w pułkach artylerii polowej – walczył w Legionach, a później z ogromnym zaangażowaniem brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. Po zakończeniu służby wojskowej ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie w klasie Józefa Mehoffera oraz filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pracował później jako nauczyciel rysunku w Państwowej Szkole Przemysłowej w Bielsku, ale równocześnie malował i tworzył grafiki, systematycznie wystawiał swoje prace w kraju i zagranicą (był artystą docenianym i nagradzanym, m. in. na cyklicznych salonach warszawskiej „Zachęty”), tworzył dramaty (inscenizowane w krakowskim Teatrze im. Juliusza Słowackiego oraz przez warszawski Instytut Reduty), malował polichromie i projektował witraże do kościołów, w tym do katowickiej świątyni pw. Niepokalanego Poczęcia NMP.
Adam Bunsch starał się utrzymać pisemny kontakt z żoną zaraz od powołania go do Komendy Garnizonu Wojska Polskiego w Bielsku w sierpniu 1939 roku. Miał wówczas niespełna 43 lata, wyjechał na wojnę wprost z wakacji w Jaszczurowej, pożegnać musiał ukochaną Ludwikę i czworo dzieci (czternastoletniego Alojzego, młodszego o rok Franciszka, jedenastoletnią Helenę i dziesięcioletniego Adama-juniora, nazywanego Sianeczkiem).
Zachowały się dwa wysłane listy sprzed wybuchu wojny, dwadzieścia z obozu internowania w Lengyeltóti na Węgrzech, sześć z Francji, dokąd uciekł, aby przyłączyć się do formowanych tam Polskich Sił Zbrojnych oraz trzy z Londynu, datowane na sierpień i wrzesień 1945 roku. Pozostałe, niewysłane i stanowiące zdecydowaną większość, obejmują dwa (złączone obecnie) bloki brulionowe, opatrzone na obwolucie tytułem Listy do Żony. Powstawały w Szkocji, gdzie Bunsch po ewakuacji w czerwcu 1940 r. otrzymał przydział do 2 Brygady Strzelców (od listopada zreorganizowanej w 10 Brygadę Kawalerii Pancernej) oraz w Anglii, gdzie przygotowywał polichromie i witraże do kościoła Polskiej Misji Katolickiej w Londynie. Do kraju wrócił pod koniec 1945 roku. Listy – razem z dokumentami, zapisami diarystycznymi, kalendarzykami i rysunkami z czasów II wojny światowej – stanowią obecnie część archiwum domowego rodziny Bunschów.
Dołącz do wydarzenia na Facebooku
Aleksandra Trawińska
