19.02 w Toruniu rozpocznie się Światowy Kongres Kopernikański. Do jego obchodów szczególnie przygotowują się Małopolska i Kraków, bo właśnie tu będzie szereg wydarzeń tematycznych, związanych z postacią wielkiego astronoma.
Rok 2023 jest Rokiem Kopernikańskim z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. W ramach obchodów zaplanowano liczne wydarzenia, poświęcone wielkiemu astronomowi, w różnych miejscach Polski, związanych z jego biografią. Ich celem będzie przedstawienie postaci i dorobku torunianina, który zapisał się na kartach historii jako twórca heliocentrycznego modelu Układu Słonecznego i sprawca jednej z największych rewolucji naukowych od czasów starożytnych.
W organizację, promocję i koordynację związanych z tym przedsięwzięć zaangażują się przedstawiciele samorządów i świata nauki. Otwarcie Kongresu w Toruniu uświetni wykład prof. Phillipa Jamesa Edwina Peeblesa, kanadyjsko-amerykańskiego fizyka, kosmologa, astrofizyka i astronoma, jednego z pionierów teorii formowania się struktur kosmicznych. Peebles jest laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 2019 roku, za osiągnięcia w dziedzinie kosmologii fizycznej.
Obrady kongresowe będą się toczyć od lutego do września, w Toruniu, Krakowie i Olsztynie. W każdym z tych miast zaplanowano inne sekcje tematyczne. W Toruniu znawcy kultury, literatury i historii sztuki, historycy astronomii i nauk medycznych porozmawiają o miejscu Kopernika w szeroko rozumianej kulturze pamięci. W Olsztynie będą spotkania poświęcone biografii uczonego, ze szczególnym uwzględnieniem jego wykształcenia i okresu warmińskiego w jego życiu.
W Krakowie o dorobku wybitnego astronoma podyskutują ekonomiści, filozofowie oraz badacze historii tych dyscyplin. Jak podkreślili sygnatariusze listu, krakowska część obrad kongresu będzie skupiona na pokazaniu kopernikańskiego sposobu myślenia, w tym kopernikańskiej refleksji o pieniądzu.
Krakowska część Kongresu rozpocznie się 23 a zakończy 26 maja. Wielki astronom będzie bohaterem szeregu przedsięwzięć organizowanych przez Małopolskę i podległe mu jednostki, m.in. Festiwalu Zawodów, Małopolskiej Nocy Naukowców czy projektu „Wielcy z Małopolski”.
W instytucjach kultury województwa małopolskiego zaplanowano wystawy, wykłady i warsztaty, szkolenia, różnorodne inicjatywy edukacyjne i pokazy popularnonaukowe. Przygotują je m.in. Małopolskie Centrum Nauki Cogiteon, Centrum Sztuki Mościce, Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach, Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach, Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie. W Operze Krakowskiej szykuje się prapremiera światowa spektaklu muzycznego „Kopernik”, autorstwa Tomasza Szymusia.
Postać wybitnego polskiego naukowca jest silnie związana z Małopolską. Ojciec Kopernika był kupcem krakowskim. W 1491 roku słynny astronom wraz ze starszym bratem Andrzejem rozpoczął studia na Akademii Krakowskiej. Czasy jego studiów w Grodzie Kraka przypadły na okres świetności tzw. krakowskiej szkoły astronomiczno-matematycznej. W tym czasie Kopernik otrzymał tzw. niższe święcenia kapłańskie.
W 1493 roku z dachu Collegium Maius Kopernik oglądał dwa zaćmienia Księżyca i jedno zaćmienie Słońca, co mogło mieć wpływ na jego późniejsze astronomiczne odkrycia.
Warto także przypomnieć, że autograf (roboczy, autorski czystopis) sześciu ksiąg słynnego dzieła „De revolutionibus” znajduje się w zbiorach rękopiśmiennych Biblioteki Jagiellońskiej od roku 1956.
Opr. na podstawie Serwisu Prasowego UMWM
