Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej zaprasza na konferencję poświęconą tajnemu nauczaniu w czasie II wojny światowej. Wydarzenie odbędzie się 18 września w siedzibie muzeum i będzie transmitowane online.
W obliczu grozy wojny, gdy oficjalne systemy edukacyjne zostały zniszczone lub podporządkowane okupantowi, nauczyciele, uczniowie i rodzice podjęli heroiczną walkę o zachowanie narodowej tożsamości. Tajne komplety, działające w ukryciu przed okupantami, były jednym z fundamentów walki o przyszłość kolejnych pokoleń Polaków. Nauczanie w niezwykle trudnych warunkach okupacji miało charakter zorganizowany w ramach Tajnej Organizacji Nauczycielskiej, jak również niezorganizowany i oddolny. W obu przypadkach wiązało się z ogromnym ryzykiem ponoszonym przez nauczycieli, uczniów i ich rodziców.
Wrzesień, będąc zarówno miesiącem rozpoczęcia nowego roku szkolnego, jak i miesiącem rocznicy wybuchu II wojny światowej, stanowi doskonałą okazję do przypomnienia zagadnienia tajnego nauczania.
W trakcie konferencji wystąpi troje prelegentów.
Wykład wprowadzający pt. „Tajna szkoła w okupowanej Polsce 1939-1945” wygłosi prof. dr hab. Jacek Chrobaczyński. W trakcie wykładu nakreśli szeroką perspektywę nauczania w czasie okupacji, poruszając takie zagadnienia jak różnice w podejściu obu okupantów do edukacji na zajętych terenach, początki tajnego nauczania w tajnych kompletach oraz stosunek Polskiego Państwa Podziemnego do kwestii edukacji.
Następnie w prelekcji pt. „Tajne nauczanie w Kętach i na obrzeżach miasta” pani Anna Chowaniak zaprezentuje wyniki swoich wieloletnich badań nad historią kształcenia dzieci i młodzieży w czasie niemieckiej okupacji w Kętach, szczególną uwagę poświęcając nauczycielom działającym w tym mieście.
Trzecia prelegentka – pani Maria Kramarczyk w swoim wystąpieniu pt. „Janina Kajtoch – niezwykła nauczycielka z ziemi oświęcimskiej” przybliży postać bohaterskiej nauczycielki, żołnierki AK oraz organizatorki pomocy więźniom obozu Auschwitz, szczególnie koncentrując się na jej działalności nauczycielskiej w czasie okupacji.
Konferencja rozpocznie się 18 września o godzinie 11.00 w siedzibie MPMZO.
Wydarzenie będzie transmitowane online na stronie internetowej www.muzeumpamieci.pl
Program konferencji:
11.00
Powitanie
11.15
Wykład prof. dr. hab. Jacka Chrobaczyńskiego pt. „Tajna szkoła w okupowanej Polsce 1939-1945”
12.00
Prelekcja Anny Chowaniak – Przewodniczącej Rady Muzeum przy Muzeum im. A. Kłosińskiego w Kętach pt. „Tajne nauczanie w Kętach i na obrzeżach miasta”
12.45
Przerwa
13.10
Prelekcja Marii Kramarczyk z SEiR ZNP w Oświęcimiu, popularyzatorki wiedzy o nauczycielach tajnego nauczania z ziemi oświęcimskiej pt. „ Janina Kajtoch – niezwykła nauczycielka z ziemi oświęcimskiej”
Prelegenci:
Jacek Chrobaczyński – historyk, profesor emeritus, w latach 1969-2020 związany z Wyższą Szkołą Pedagogiczną/Akademią Pedagogiczną/Uniwersytetem Pedagogicznym. Specjalizuje się w najnowszych dziejach Polski i powszechnych, historii Krakowa, biografistyce, socjo- i psychohistorii oraz antropologii historycznej. Autor przeszło dwudziestu książek i blisko dwustu publikacji naukowych.
Anna Chowaniak – emerytowana nauczycielka historii. Przewodnicząca Rady Muzeum przy Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach. W latach 2000 – 2004 pełniła funkcję kierownika ds. muzealnych Muzeum w Kętach. Wieloletnie badania nad historią tajnego nauczania w Kętach zaowocowały kilkoma publikacjami poświęconym tej tematyce w roczniku „Almanach Kęcki”.
Maria Kramarczyk – emerytowana nauczycielka matematyki, popularyzatorka wiedzy o nauczycielach tajnego nauczania z ziemi oświęcimskiej, zaangażowana w działalność Sekcji Emerytów i Rencistów Związku Nauczycielstwa Polskiego w Oświęcimiu.
