Na początku sierpnia 1923 roku powstało dzisiejsze Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, wówczas jako Muzeum Miejskie. Mieściło się w budynku byłej Miejskiej Kasy Oszczędnościowej przy Starym Rynku 2. Specjalna jubileuszowa wystawa opowie o 100 latach dzielenia się kulturą i nie tylko wyłącznie w kronikarskim porządku.
100 lat dzielenia się kulturą – na trzech piętrach
Dokładnie sto lat temu, 5 sierpnia 1923 roku, otwarto w naszym mieście nową placówkę kulturalną, która działa do dziś. Pierwszym dyrektorem magistrat mianował ks. Jana Kleina, który uporządkował zbiory gromadzone dotąd przez Towarzystwo Historyczne Obwodu Noteckiego, przechowywane na chórze poklasztornego kościoła Klarysek.
Ten historyczny fakt MOB świętował 21 września br., otwarciem wystawy czasowej na trzech piętrach Galerii Sztuki Nowoczesnej przy ul. Mennica 8, ekspozycją podzieloną na dziesięć odsłon, ukazujących kolejne dekady funkcjonowania bydgoskiej instytucji oraz następujących w niej zmian. A wszystko to przedstawione na tle społeczno-historycznym regionu, Polski i świata.
– Układ wystawy nie będzie tylko chronologiczną narracją, nawiązującą w do historii muzeum, choć nie pominiemy wielu lat istnienia pewnych elementów – powiedział dr Wacław Kuczma dyrektor muzeum. – Koncentrujemy się raczej na emocjonalnym i wrażeniowym obrazie wartości, którą posiada w sobie ta stuletnia, bydgoska instytucja. Artefakty, nasze zbiory opowiedzą ciekawą i pełną zdarzeń przestrzeń stu lat. Odniesiemy się do jej znaczenia i rangi w historii Regionu Kujawsko-Pomorskiego, naszego kraju, a może i Europy. Badania prowadzone przez pracowników muzeum dotykają poza regionalnej przestrzeni. Nie istniejemy przecież w próżni. Zanurzamy się w otchłani wielokulturowości, przenikania i kształtowania intelektualnego.
Dyrektor Kuczma zapowiada też w ramach wystawy „zestawienie siły odziaływania sztuki współczesnej, dawnej ze zjawiskami urodzonymi w prehistorii”. Prezentacja kolejnych dziesięcioleci jest utrzymana w podobnej konwencji, zmienne są proporcje ukazanych zagadnień, zgodnie z procesem rozwoju instytucji. Pokaz ma układ chronologiczno-problemowy, który pozwala odbiorcy wybrać rodzaj narracji.
Jedną z koncepcji jest zwrócenie uwagi na najcenniejsze i najciekawsze muzealia, które w kolejnych latach budowały kolekcje z zakresu historii, sztuki dawnej i współczesnej, archeologii, numizmatyki, rzemiosła artystycznego, etnografii, muzyki, historii techniki oraz medycyny i farmacji. Kolejna prezentuje najbardziej znaczące wydarzenia w dziejach Muzeum na tle społeczno-historycznym miasta, regionu, Polski i świata. Pokazujemy ewolucję instytucji bazującej na potencjale przeszłych, teraźniejszych i przyszłych pokoleń. Muzeum powstało i istnieje dzięki zaangażowaniu wielu osób. Począwszy od pasjonatów, poprzez darczyńców, pracowników, naukowców, artystów, twórców ludowych, społeczników, a kończąc na odwiedzających wystawy gościach.
Celem ekspozycji jest zaprezentowanie stuletniej historii Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy oraz różnorodności i wielowymiarowości zbiorów tworzonych przez specjalistów z wielu dziedzin. Nasza strategia rozwoju opiera się na misji gromadzenia, badania, chronienia i przybliżania przeszłości dla dalszego budowania tożsamości mieszkańców Bydgoszczy, Kujaw i Pomorza czy Wielkopolski, a w szerszym kontekście – Polski, Europy i świata. Dzisiejsze Muzeum jest wielodziałową instytucją kultury, jedną z największych i najważniejszych placówek muzealnych w województwie kujawsko-pomorskim. Kontekst regionalny na wystawie podkreśla prezentacja działań prowadzonych przez muzeum na rzecz dziedzictwa kulturowego, m.in. regionów etnograficznych: Kujaw, Pałuk, Krajny, Kociewia, Borów Tucholskich i Kaszub. Znajduje to odzwierciedlenie także w aranżacji plastycznej”.
– Obecnie nasze muzeum staje się instytucją wielokontekstową, a skoro tak, to siłą rzeczy wystawę przygotowali kuratorzy z różnymi doświadczeniami zawodowymi; począwszy od nestorów, poprzez kustoszy tworzących instytucję w ostatnich kilku dekadach, aż do młodych asystentów i adiunktów – podkreśla dyrektor Kuczma. – Serdecznie zapraszam od obejrzenia naszej niezwykłej historii będącej częścią bydgoskich dziejów.
Muzeum posiada 9 obiektów/budynków, 4 działy zbiorotwórcze, 13 pracowni i galerii zbiorotwórczych, 50 czynnych inwentarzy zbiorów i niemal 150 tys. eksponatów. W zespole muzealnym pracuje 87 osób. Rocznie odwiedza instytucję ok. 100 tys. gości.
Wernisaż wystawy odbył się 21 września o godz. 18.00.
Teraźniejszość czasu przyszłego
Bydgoszcz \ Kujawy i Pomorze
Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8, Wyspa Młyńska
21.09.2023 – 31.03.2024
Kurator wystawy:
dr Wacław Kuczma
Kuratorzy poszczególnych „dekad” historii MOB:
Józef Łoś (1923 – 1932), Kornelia Pawlak-Zaborowska (1933 – 1942), Anna Kaszubowska (1943 – 1952), Kamil Ściesiński, Gabriela Frischke (1953 – 1962), Barbara Chojnacka (1963 – 1972), dr Anna Nadolska (1973 – 1982), Anna Kornelia Jędrzejewska (1983 – 1992), dr Monika Kosteczko-Grajek (1993 – 2002), Łukasz Stachowiak, Sławomir Dolata (2003 – 2012), Monika Leśniak-Skocka, dr Krzysztof Piotr Jarzęcki, dr hab. Wojciech Ślusarczyk (2013 – 2022)
Projekt graficzny wystawy:
dr Wacław Kuczma, Ewa Widacka-Matoszko
Realizacja techniczna wystawy:
Łukasz Maklakiewicz
Przygotowanie konserwatorskie eksponatów:
Lesław Cześnik, Piotr Kopciewicz, Jan Marciniak, Magdalena Gapińska
Koordynator ds. formalnych:
Paweł Szarek
Działania edukacyjne:
Karolina Krueger
Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy
