Rok 2024 obfitował w Gdańsku w liczne inicjatywy związane z zazielenianiem miasta. Tylko w ramach miejskich akcji – od planowych nasadzeń, przez rozbruki, realizację projektów budżetu obywatelskiego, wspólne sadzenia lasów, po tworzenie miejskich mikrolasów – w Gdańsku przybyło ponad 7 tys. drzew. Ten rok był również ważny ze względu na zakończenie formalnego etapu prac związanych z Gdańską Kartą dla Drzew, która ma stanowić fundament zrównoważonej polityki zieleni w mieście.
– Konsekwentnie realizujemy kolejne nasadzenia, dbając o różnorodność gatunkową i dostosowując wybór drzew do specyfiki danego miejsca. Wykorzystujemy innowacyjne rozwiązania, dzięki którym drzewa mogą rozwijać się w optymalnych warunkach. W tym roku, za sprawą działań miejskich jednostek, w Gdańsku przybyło ponad 7 tys. nowych drzew. Mamy już pięć mikrolasów, co plasuje nas w absolutnej czołówce wśród polskich miast. Chcemy, aby zieleń w naszym mieście była nie tylko estetyczna, ale też funkcjonalna i dostępna dla mieszkańców. Stawiamy na zazielenianie terenów miejskich i tworzenie enklaw bioróżnorodności – komentuje Piotr Kryszewski, dyrektor zarządzający do spraw zielonego Gdańska.
Gdańska karta dla drzew
Kluczowym elementem polityki zieleni w Gdańsku będzie wprowadzenie Gdańskiej Karty dla Drzew. Dokument ten ma na celu uregulowanie zasad dotyczących sadzenia, pielęgnacji i ochrony drzew w mieście.
– To dokument, który pomoże uporządkować tematy związane z utrzymaniem drzew już rosnących w mieście i poprawą warunków ich rozwoju, a także z procesem nowych nasadzeń – mówiła podczas inauguracji jesiennych nasadzeń Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
Głównym założeniem Gdańskiej Karty dla Drzew jest zwiększenie ochrony drzew rosnących na terenie miasta, przede wszystkim poprzez wprowadzenie standardów ochrony, pielęgnacji oraz diagnostyki drzew, a także kompleksową inwentaryzację drzewostanu. Konieczna jest efektywna komunikacja z mieszkańcami w sprawie opieki nad zielenią, co również odzwierciedlają zapisy tego dokumentu. Jednym z założeń jest też powołanie społecznej rady ds. drzew, do której zaproszeni zostaną przedstawiciele inicjatyw społecznych, eksperci, a także radni miasta. Będzie to platforma do wymiany informacji, pomysłów i opinii, jak realizować politykę zielonego miasta, jakie wprowadzać do niej korekty lub zupełnie nowe rozwiązania.
Gdańsk zazielenił się w 2024 roku
Według danych Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni (GZDiZ) i Dyrekcji Rozbudowy Miasta Gdańska (DRMG) w mijającym roku w naszym mieście przybyło ponad 7 tys. drzew. Cześć z nich zastała nasadzona w ramach działań związanych z realizacją projektów budżetu obywatelskiego. Pozostałe to efekt m.in. dwóch akcji: zalesiania terenów miejskich na Zaspie i dogęszczania lasu komunalnego ma Górkach Zachodnich. Na tę imponującą liczbę duży wpływ ma też pojawienie się w Gdańsku trzech kolejnych mikrolasów. Warto podkreślić, że wskazana liczba nowych drzew nie uwzględnia nasadzeń zastępczych realizowanych przez zewnętrze podmioty. Do kompensacji przyrodniczej zobowiązani są inwestorzy, którzy uzyskali zgodę na usuniecie zieleni z terenów, na których prowadzone są prace budowlane. Według obowiązujących przepisów liczba nowych drzew powinna być znacząco wyższa niż liczba drzew usuniętych z powodu prowadzonej inwestycji.
Coraz więcej drzew w mieście
Wiosną tego roku GZDiZ, posadził ponad 250 drzew. Z kolei jesienią pracownicy GZDiZ przystąpili do prac, których efektem było 277 drzew przy drogach i 79 w parkach i zieleńcach. Natomiast z danych udostępnionych przez DRMG wynika, że w ramach działań prowadzonych przez tę jednostkę w 2024 roku posadzono aż 731 drzew. Dzięki temu w naszym mieście, tylko w ramach planowych przedsięwzięć, pojawiło się w sumie 1337 nowych drzew. Dużą część stanowiły realizacje projektów Budżetu Obywatelskiego, choćby takie realizacje jak np. Zieleniec Parterowa, plac zabaw przy zbiorniku Jabłoniowa, czy projekt Sobótkowa Polana. Posadzenie nowych drzew w niektórych lokalizacjach wiązało się z koniecznością wykonania rozbruków. Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia przy rondzie Anny Piaseckiej, gdzie podczas sadzenia drzew wykorzystany został system podziemnej ich stabilizacji. Jest to alternatywa dla tradycyjnego palikowania, a dzięki tej metodzie drzewa pozostaną stabilne, a ich korzenie będą rozwijać się szybciej. Warto wspomnieć, iż była to kolejna inicjatywa, w ramach której bruk ustępuje nowej zieleni. Wiosną tego roku niemal 300 m² dotychczasowego chodnika wzdłuż al. Grunwaldzkiej zamieniono zaś na bylinowe, kolorowe rabaty z inicjatywy Rady Dzielnicy Wrzeszcz Górny.
Zielono na Zaspie i w Górkach Zachodnich
Ważnym wydarzeniem było wspólne sadzenie drzew w Gdańsku, zorganizowane we współpracy z Miastem Gdańsk i GZDiZ, a wsparte przez fundację One More Tree. W marcu w Górkach Zachodnich zagęszczony został las komunalny przy ul. Stogi. Do gleby trafiło wówczas 2 tys. sadzonek dębów. Podobna liczba drzew została zasadzona w kwietniu. To właśnie wtedy swój finał m miała akcja „Wyczesany Las”, w ramach której mieszkańcy zostali zaproszeni do wspólnego sadzenia dębów na Zaspie. Projekt ten to nie tylko nowe nasadzenia, ale także sprzątanie trójmiejskich lasów, wykonanie artystycznych zdjęć zebranych odpadów i zamieszczenie ich w ekokalendarzu. Dochód ze sprzedaży przeznaczono na zakup sadzonek.
Trzeci w tym roku, piąty w Gdańsku
W Gdańsku jest już pięć mikrolasów. Dwa z nich zostały utworzone wiosną tego roku. To mikrosiedliska na Pieckach–Migowie i w okolicy Zbiornika Platynowa na Oruni Górnej. Kolejny powstał już jesienią przy ul. Złotej. W każdym z tych miejsc gdańszczanki i gdańszczanie posadzili ponad 600 sadzonek tworzących Miejskie Mikrolasy.
– Mamy już w Gdańsku pięć mikrolasów, a kolejnych pięć jest już zaplanowanych. Wspieramy w ten sposób bioróżnorodność i ekologię, a nasze działanie sprzyja integracji. Jesteśmy jedynym miastem w Polsce, które ma tak dużo mikrolasów, a nawet wyróżniamy się pod tym względem na świecie – mówiła podczas wydarzenia Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
Każde leśne siedlisko sadzone jest zgodnie z metodą opracowaną przez Akirę Miyawakiego, japońskiego botanika. Oznacza to, że na powierzchni 200 m kwadratowych sadzone jest 600 drzew, krzewów i roślin podszytu. A wszystko to na specjalnie przygotowanym podłożu z wykorzystaniem kompostu, który produkowany jest w Zakładzie Utylizacyjnym z bioodpadów segregowanych przez mieszkańców Gdańska.
Co przed nami?
Zgodnie z przyjętymi założeniami, rozpoczynający się rok powinien przynieść jeszcze więcej nowych nasadzeń. Tylko dzięki już zaplanowanym przez GZDiZ działań, w mieście pojawi się ponad 700 dorodnych drzew. Nie zabraknie też wydarzeń związanych z sadzeniem lasów miejskich. Na wiosnę przeprowadzone zastaną dwie takie akcje, podczas których uczestnicy wkopią ponad 5 tys. różnego rodzaju sadzonek. Przybędzie też miejskich mikrolasów. Zakład Utylizacyjny ma w planach utworzenie co najmniej dwóch takich miejsc wiosną, a nie wykluczone, że kolejne siedliska pojawią się też w drugiej połowie roku.
W tym roku zrealizowane zostaną zwycięskie projekty Zielonego Budżetu Obywatelskiego, w tym m.in.: „Drzewa i krzewy przy zbiornikach retencyjnych oraz wzdłuż ulic” o wartości 180 tys. oraz ogólnomiejski „Gdańsk ratuje stare drzewa” na kwotę 380 tys. zł. Przypomnijmy, że w ostatniej edycji BO mieszkańcy zagłosowali na różnego rodzaju inicjatywy związane z nowymi nasadzeniemi, czy pielęgnacją drzew. Propozycje, które zyskały uznanie mieszkańców to m.in. okołomiejskie projekty: ZIELONY GÓRNY TARAS GDAŃSKA (Jasień, Kokoszki, Matarnia, Osowa) oraz Zielona Oliwa – projekt przywrócenia zadrzewień przy al. Grunwaldzkiej. Wartość każdego z nich to ponad 430 tys. zł.
Jędrzej Sieliwończyk
Urząd Miejski w Gdańsku
