– Musimy apelować do serc wszystkich posłów, którzy zasiadają w polskim Sejmie, i odnieść się do ich sumień. Tu nie może być polityki. To jest polska racja stanu! – mówił marszałek województwa kujawsko-pomorskiego Piotr Całbecki podczas konferencji prasowej w Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu, zapowiadając konsekwentną i z użyciem wszelkich dostępnych środków prawnych obronę przed wywiezieniem na Węgry cennego XV-wiecznego manuskryptu ze zbiorów biblioteki.
Chodzi o kodeks „Epistola de laudibus augustae bibliothecae atque libri quatuor versibus scripti eodem argumento ad serenissimum Mathiam Corvinum Panoniae regem” – stworzony przez włoskich mistrzów manuskrypt z połowy XV wieku, będący opisem, w formie poematu, kolekcji manuskryptów iluminowanych słynnej Bibliothecae Corvinianae, jednego z najwspanialszych europejskich księgozbiorów renesansowych. Księga jest od XVI wieku związana z Toruniem – została przekazana bibliotece tworzącego się Gimnazjum Toruńskiego (Akademickiego), w tamtym czasie bardzo ważnego ośrodka intelektualnego w tej części Rzeczpospolitej. W 1947 roku odzyskano ją, nie bez trudu, z Niemiec, gdzie trafiła podczas wojennej zawieruchy. Jest najcenniejszą pozycją w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej. W zgodnej opinii historyków jest też jednym z najcenniejszych zachowanych zachodnioeuropejskich rękopisów iluminowanych z XV stulecia.
Zgodnie ze złożonym w Sejmie poselskim projektem ustawy manuskrypt miałby zostać odkupiony przez Skarb Państwa i przekazany na rzecz Węgier. Sejmik województwa nie godzi się na to. Samorządowcy podkreślają, że ich obowiązkiem jest ochronić ten bezcenny zabytek przed wywiezieniem z kraju, a Książnicę Kopernikańską przez naruszeniem integralności jej zbiorów. „Mając oparcie w obowiązującej ustawie o ochronie zabytków, samorząd województwa kujawsko-pomorskiego będzie ich bronił konsekwentnie i z użyciem wszelkich dostępnych instrumentów prawnych. Mamy bowiem do czynienia z niebezpiecznym precedensem, który może dokonać demolującej wyrwy w porządku prawnym” czytamy w oświadczeniu sejmiku.
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego