Przedsięwzięcia przygotowane w ramach „Obchodów Roku Rodziny Ulmów na Podkarpaciu” znalazły się w ostatnim etapie prestiżowego plebiscytu „Wydarzenie Historyczne Roku 2023”. Jego organizatorem jest Muzeum Historii Polski, a celem jest wyłonienie najlepszych i najciekawszych projektów promujących historię oraz kulturę Polski w kraju i za zagranicą. Zwycięzców wybiorą internauci w głosowaniu, które potrwa do końca lipca.
Na konkurs wpłynęło 135 zgłoszeń z kraju i z zagranicy. Jury dokonało wyboru 15 najlepszych projektów w trzech kategoriach konkursowych: edukacja, wydarzenie i wystawa. Tradycyjnie najwięcej projektów zgłoszono w kategorii: wydarzenie.
W tej właśnie kategorii: wydarzenie, znalazł się projekt z województwa podkarpackiego – organizowany i koordynowany przez Zarząd Województwa Podkarpackiego cykl przedsięwzięć: „Obchody Roku Rodziny Ulmów na Podkarpaciu”.
Teraz wszystko w rękach internautów, którzy zdecydują, kto zwycięży w poszczególnych trzech kategoriach. Głos można oddać na stronie Muzeum Historii Polski:
– Zachęcam do głosowania na nasze wydarzenie. Obchody Roku Rodziny Ulmów miały na Podkarpaciu naprawdę bogatą oprawę. Zrealizowaliśmy wiele ciekawych i ważnych przedsięwzięć, w które zaangażowani byli mieszkańcy regionu, różne instytucje, samorządy oraz stowarzyszenia. Zagłosujmy na projekt, który nie tylko pochodzi z Podkarpacia, ale współtworzy naszą tożsamość! – zachęca do głosowania marszałek Władysław Ortyl.
Wśród wydarzeń przygotowanych w ramach obchodów znalazły się między innymi: widowisko słowno-muzyczne „Przerwane dzieciństwo”, spektakl„Sprawiedliwi. Historia rodziny Ulmów” czy akcja sadzenia jabłoni – „Po owocach ich poznacie”. Całość wydarzeń prezentowana jest na stronie:
https://www.podkarpackie.pl/index.php/ulmowie
Głosowania potrwa do 31 lipca 2024 r. Zwycięzcy zostaną zaprezentowani podczas uroczystej gali, która odbędzie się we wrześniu w siedzibie Muzeum Historii Polski na warszawskiej Cytadeli.
Od początku istnienia plebiscytu zgłoszono ponad 2000 przedsięwzięć, a w internetowym głosowaniu wzięło udział łącznie ponad 50 tys. internautów.
Obchody Roku Rodziny Ulmów na Podkarpaciu
Obchody Roku Rodziny Ulmów na Podkarpaciu to seria wydarzeń kulturalnych zorganizowanych w kontekście przygotowań do beatyfikacji Rodziny Ulmów. Ich genezą była uchwała Sejmiku Województwa Podkarpackiego, który w styczniu 2023 r. ogłosił rok 2023 na Podkarpaciu Rokiem Rodziny Józefa i Wiktorii Ulmów z Dziećmi.
Obchody obejmowały m.in. współorganizację koncertu „Jednego Serca Jednego Ducha” wraz z produkcją spotu „Samarytanie z Markowej. Historia Rodziny Ulmów”. Został również uruchomiony otwarty konkurs „Polscy bohaterowie ratujący Żydów na Podkarpaciu” dla organizacji pożytku publicznego na dofinansowanie działań upamiętniających Rodzinę Ulmów oraz innych Polaków ratujących Żydów podczas II wojny światowej. W jego ramach zorganizowane zostały koncerty, filmy, wystawy, warsztaty edukacyjne, konferencje i konkursy. Do szkół zaadresowano specjalną edycję programu wspierania młodzieży uzdolnionej pt. „Nie zagubić talentu”, ogłaszając konkurs „Ci, którzy rozdali życie…”.
W ośmiu miastach regionu zaprezentowano spektakl pt. „Sprawiedliwi. Historia rodziny Ulmów” w wykonaniu aktorów Teatru im. W. Siemaszkowej w Rzeszowie. Elementem obchodów stała się również ogólnopolska premiera filmu dokumentalnego „Ulmowie” w reżyserii Dariusza Walusiaka w Miejskim Domu Kultury w Łańcucie oraz wystawa fotografii autorstwa Józefa Ulmy pt. „Niecodzienna codzienność Rodziny Ulmów” zorganizowana przez Towarzystwo Przyjaciół Markowej.
Dzień beatyfikacji poprzedziło widowisko słowno-muzyczne pt. „Przerwane dzieciństwo” w Filharmonii Podkarpackiej. Z kolei dzień po uroczystości ruszyła wyjątkowa akcja „Po owocach ich poznacie”, która polegała na sadzeniu drzew jabłoni, jako symbolu pamięci o Polakach ratujących Żydów – te drzewa szczepił i sprzedawał Józef Ulma. Sadzonki jabłoni z Arboretum w Bolestraszycach trafiły w ramach akcji koordynowanej przez WDK w Rzeszowie do około 50 szkół i przedszkoli z regionu, a także m.in. do Ogrodów Watykańskich, Ogrodu Pałacu Prezydenckiego, Parku Papieskiego w Rzeszowie czy Kraju Związkowego Saary w Niemczech.
Ponadto w ramach obchodów prowadzona była promocja dziedzictwa Rodziny Ulmów podczas Światowych Dni Młodzieży w Lizbonie, a także podczas innych wydarzeń popularyzatorskich za granicą m.in. w Brukseli i w Rzymie. Stały się one płaszczyzną współpracy z wieloma podmiotami, w tym z Instytutem Pamięci Narodowej w Rzeszowie.
Dla upowszechnienia całego zestawu działań uruchomiono dedykowaną stronę internetową, gdzie znajduje się pełne kalendarium przedsięwzięć:
https://www.podkarpackie.pl/index.php/ulmowie
Zrealizowana przez Zarząd Województwa Podkarpackiego seria wydarzeń to działanie wielowektorowe, które na przestrzeni całego 2023 roku korzystało z różnych narzędzi wsparcia oraz form działalności kulturalnej i wypowiedzi artystycznej. Cały cykl udowodnił, że beatyfikacja, jako wydarzenie religijne, miała jednocześnie ogromne znaczenie społeczne, potencjał obywatelski oraz z zakresu kultury pamięci, który udało się skutecznie wyzwolić. Zrealizowana seria przedsięwzięć podkreśliła znaczenie Sprawiedliwych z Markowej z uwagi na ich heroizm i uniwersalne dziedzictwo ludzkości. Różne wydarzenia kulturalne przyczyniły się zarazem do upowszechnienia świadomości własnej historii wśród mieszkańców regionu. Dotyczy to przede wszystkim realiów II wojny światowej, zbrodni niemieckiego okupanta i postaw Polaków oraz Polskiego Państwa Podziemnego, ale także licznych aspektów życia codziennego podkarpackich miejscowości w XX w., które formowały przyszłych bohaterów.
Obchody Roku Rodziny Ulmów na Podkarpaciu były wydarzeniem wyjątkowym, które pomogło nie tylko w pielęgnacji zbiorowej pamięci mieszkańców regionu. Życiorys i beatyfikacja Józefa i Wiktorii Ulmów z Dziećmi posłużyły zarazem do realizacji misji w zakresie polskiej dyplomacji kulturalnej oraz budowy kapitału społecznego, gdyż charakter obchodów oznaczał partycypację wielu podmiotów i sieciowanie działań z różnych dziedzin życia społecznego.
Monika Konopka
Biuro Prasowe
Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego
