Co wspólnego ma dziennik słynnego etnografa, pomnik inżynierów w Peru i stacja hodowli jedwabników w stolicy Gruzji? Dlaczego są częścią polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą? Zapraszamy w podróż do miejsc objętych opieką przez Instytut Polonika.
Wystawa „Podróż w nieznane z ” prezentowana będzie od 5 października do 29 listopada 2023 r. w Muzeum Ziemi Chełmińskiej oraz na Rynku w Chełmnie.
Ekspozycja objęta została Patronatem Honorowym Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego.
Wernisaż: (środa) 4.10.2023 r. godz. 16.00, wstęp wolny
Miejsce: Muzeum Ziemi Chełmińskiej, Sala Mieszczańska w Ratuszu, Rynek 28, Chełmno
W wernisażu wezmą udział:
Adam Jendryczka, dyrektor Muzeum Ziemi Chełmińskiej
Dorota Janiszewska-Jakubiak, dyrektor Instytutu Polonika
Wernisażowi będzie towarzyszyło spotkanie z cyklu „Pomiędzy Lwowem, Rzymem a Chicago…” z udziałem dra hab. Michała Pszczółkowskiego, dra Marcina Zglińskiego i Doroty Janiszewskiej- Jakubiak, które poprowadzi dr Magdalena Gutowska.
– Poprzez wystawę chcemy wzbudzić zainteresowanie polskim dziedzictwem kulturowym poza krajem oraz pokazać wachlarz wielostronnych aktywności Instytutu Polonika. – mówi dr Anna Rudek-Śmiechowska, kuratorka ekspozycji. – Zabieramy widzów w podróż, której Instytut Polonika jest integralną częścią, a którą kiedyś zapoczątkowali Polacy: artyści, autorzy, fundatorzy, inżynierowie. W naszej opowieści podróż staje się symbolicznym wykładnikiem. Jest częścią biografii, dziejów, wydarzeń, jak również jest ona wpisana w życie samego Instytutu. – dodaje.
Wystawa zabiera widza do trzynastu różnych miast świata m.in. Lwowa, Tbilisi, Wilna, Paryża, Nowego Jorku, z którymi wiąże się szesnaście ciekawych historii dotyczących śladów polskiego dziedzictwa materialnego. Poznajemy nietypowe, interesujące budynki, malowidła, projekty wnętrz, nagrobki, ale i sylwetki wyjątkowych osób, których wpływ na kulturę i sztukę miał niebagatelne znaczenie.
Wystawa jest jednym z działań popularyzatorskich prowadzonych w Instytucie Polonika. – Chcemy uwrażliwić odbiorców na kulturę i sztukę, aby podróżując po świecie, zwracali uwagę na polskie ślady. To bardzo cenne i ważne doświadczenie, bo poszerza wiedzę, pozwala inaczej spojrzeć na świat wokół nas. – mówi dr Magdalena Gutowska, szefowa programu Popularyzacja w Instytucie Polonika. – Jesteśmy Instytutem, który, w pracy z dziećmi i młodzieżą, stosuje nowoczesne rozwiązania edukacyjne i popularyzatorskie. Wierzymy, że technologia może iść w parze z historią, wspierać ją i czynić jeszcze bardziej atrakcyjną. W dzisiejszym świecie, w którym mamy dostęp do różnych informacji, odbiorca gubi się, potrzebuje drogowskazu i my nim jesteśmy. Mamy nadzieję, że poprzez nasze filmy, warsztaty oraz projekty młodzi ludzie zmienią podejście do nauki i zaczną traktować ją jako niezwykłą, fascynującą podróż, która nigdy się nie kończy. – dodaje.
Wystawa „Podróż w nieznane z Instytutem Polonika” jest przedstawieniem przekrojowej działalności Instytutu, która realizowana jest od 2017 roku, w ramach trzech programów strategicznych: Badania, Ochrona, Popularyzacja.
Ekspozycja składa się z dwóch części – outdoorowej – złożonej z osiemnastu wielkoformatowych plansz prezentujących wybrane projekty Instytutu oraz części multimedialnej, zaprojektowanej jako miejsce warsztatowo-edukacyjne, w którym zaprezentowane zostaną filmy dla młodzieży i dorosłych. Jednym z nich będzie „Wieczny ogień” – animowana baśń w reż. Piotra Janowczyka według Ramayany na podstawie malowideł Stefana Norblina zdobiących pałac maharadży w Jodhpurze w Indiach.
Film powstał w ramach projektu „Ożywiamy dziedzictwo” i nawiązuje do niezwykłej historii największego zbioru poloników w Azji oraz wybitnego przykładu sztuki pierwszej połowy XX wieku.
Projekt graficzny wystawy outdoorowej: Katarzyna Brzostowska
Projekt graficzny przestrzeni edukacyjno-multimedialnej: dr hab. Barbara Kowalewska, prof. ASP
W ekspozycji wykorzystano materiały fotograficzne pochodzące z archiwum Instytutu Polonika.
Wystawa „Podróż w nieznane z Instytutem Polonika” dostępna jest na Google Arts&Culture https://artsandculture.google.com/story/2gWh6ISIybz4Ew
(prezentowana wersja powstała w oparciu o folder towarzyszący wystawie).
Partner wystawy: Muzeum Ziemi Chełmińskiej
Patronat medialny: PAP, Polskie Radio, Polskie Radio dla Zagranicy, Renowacje i Zabytki, Kurier Galicyjski, Spotkania z Zabytkami, TVP Kultura
Biogramy uczestników spotkania „Pomiędzy Lwowem, Rzymem a Chicago…”
Dr hab. Michał Pszczółkowski, prof. ASP w Gdańsku – naukowiec, autor licznych publikacji w zakresie historii architektury i ochrony zabytków.
Zainteresowania badawcze dra Michała Pszczółkowskiego koncentrują się wokół historii architektury, szczególnie nowoczesnej (XX wiek). Publikował m.in. w „Informationen zur modernen Stadtgeschichte”, „Centropa. A Journal of Central European Architecture and Related Arts”, „Zapiskach Historycznych”, „Kwartalniku Historii Nauki i Techniki” i „Kwartalniku Architektury i Urbanistyki”.
W 2019-2022 został uhonorowany odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”; Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a także medalem Hereditas Saeculorum, przyznawanym przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego za szczególne osiągnięcia związane z opieką nad zabytkami i ochroną zabytków.
W latach 2010–2016 był zatrudniony w Katedrze Architektury i Urbanistyki na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Uniwersytetu Zielonogórskiego. Obecnie profesor Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku i Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Dr Marcin Zgliński, historyk sztuki, absolwent Instytutu Historii Sztuki PAN, kieruje Zakładem Historii Sztuki, Zakładem Zadań Podstawowych Historii Sztuki oraz pełni funkcję redaktora naczelnego Katalogu zabytków sztuki w Polsce. Wykłada na Akademii Sztuki Pięknych w Warszawie. Zainteresowania badawcze dra Marcina Zglińskiego skupione są wokół badań nad sztuką nowożytną oraz XX w., zwłaszcza na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej.
Od 1994 r. bierze udział w badaniach terenowych dokumentacji i inwentaryzacji kościołów oraz klasztorów na terenie Białorusi, a także Litwy, Łotwy i Ukrainy, za co w 2015 r. odznaczony został odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
Zajmuje się także problematyką szeroko pojętej ikonografii muzycznej oraz związków muzyki i sztuk plastycznych, zwłaszcza zaś problematyką historycznych prospektów organowych. Za książkę „Nowożytny prospekt organowy i jego twórcy” otrzymał Nagrodę im. ks. prof. Stanisława Janusza Pasierba, jest też dwukrotnym laureatem nagrody im. Jerzego Łozińskiego przyznawanej przez Stowarzyszenie Historyków Sztuki.
Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA jest wyspecjalizowaną państwową instytucją kultury powołaną w 2017 r. przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego. Instytut prowadzi projekty o charakterze konserwatorskim, naukowo-badawczym, edukacyjnym i popularyzatorskim. Dzięki nim zachowywane są materialne świadectwa naszych dziejów i przywracana jest pamięć o ważnych dla współczesnych Polaków osobach oraz istotnych faktach historycznych.
tekst: Lukrecja Jaszewska
