30 listopada po raz siódmy zostanie wręczona Nagroda POLIN przyznawana przez Muzeum Historii Żydów Polskich osobom aktywnie działającym na rzecz ochrony pamięci o historii polskich Żydów. Spośród ponad 100 aplikacji z całej Polski kapituła konkursu wyłoniła 6 finalistów. Ogłoszenie laureatki lub laureata Nagrody POLIN 2021 nastąpi podczas finału konkursu w mediach społecznościowych oraz ceremonii w muzeum. Pula nagród w konkursie wynosi 60 tysięcy złotych.
W tegorocznym konkursie kapituła nagrodziła nominacją 6 zgłoszeń. Nominację do Nagrody POLIN 2021 otrzymali:
- Urszula Antosz-Rekucka, Mszana Dolna, woj. małopolskie
- Marek Chmielewski, Orla, woj. podlaskie
- Józef Gucwa, Bobowa, woj. małopolskie
- Inga Marczyńska, Małopolska i Podkarpacie
- Dariusz Popiela, Małopolska
- Urszula Rybicka, Wrocław
– W tym roku kapituła konkursu stanęła przed niezwykle trudnym wyborem finalistów spośród ponad 100 zgłoszeń, których poziom był bardzo wyrównany. W gronie nominowanych znaleźli się ludzie, którzy działają z potrzeby serca lub poczucia misji, wkładając w to mnóstwo energii, czasu, a często również własnych środków finansowych. Nasi tegoroczni finaliści są bardzo różni, ale łączy ich jedno: mimo przeciwności działają na rzecz zachowania dziedzictwa polskich Żydów, stawiając opór wobec obojętności i zapomnienia – mówi Radosław Wójcik, kierownik konkursu Nagroda POLIN 2021.
O nominowanych do Nagrody POLIN 2021
Urszula Antosz-Rekucka – liderka dialogu, społeczna opiekunka zabytków, założycielka i prezeska Fundacji Sztetl Mszana Dolna. Jest bardzo nietypową katechetką, która od lat dba o pamięć o dawnych żydowskich mieszkańcach Mszany Dolnej. Przybliża piękno żydowskiej kultury, edukuje uczniów w poszanowaniu dla innych wyznań i kultur, czasem płacąc stygmatyzacją, czy narażeniem na antysemickie wyzwiska. Mówi, że „wkalkulowała to w koszty”, by walczyć o godną pamięć niewinnych ofiar, które wycierpiały znacznie więcej od niej.
Marek Chmielewski – sołtys wsi Orla, radny Rady Gminy Orla, lider dialogu, który przywraca pamięć o orlańskich Żydach. We współpracy z Gminnym Ośrodkiem Kultury w Orli oraz lokalnymi organizacjami pozarządowymi podejmuje szereg działań, mających na celu upamiętnienie żydowskich mieszkańców gminy. Szczególnym miejscem aktywności Marka Chmielewskiego jest przepiękna synagoga w Orli, stanowiąca obecnie miejsce działań na rzecz pamięci i dialogu: to tutaj odbywają się uroczystości, koncerty, wydarzenia kulturalne, wystawy, konferencje, projekcje współczesnych filmów izraelskich, a przede wszystkim codzienne rozmowy z mieszkańcami Orli.
Józef Gucwa – mieszkaniec Bobowej, wieloletni pasjonat lokalnej historii. W 2018 roku z własnych środków dokonał zakupu pożydowskiego budynku z myślą stworzenia tam muzeum o tematyce żydowskiej. Izba „Okruchy pamięci Dom Landaua” została otwarta w Bobowej przy ul. Rynek 7 w 2020 roku. To tutaj miłośnik historii starannie wyszukiwał, remontował, gromadził i ostatecznie udostępnił publiczności wszystkie odnalezione przedmioty, wiernie oddając przedwojenny charakter gospody prowadzonej przed laty przez rodzinę Leona Landaua. Józef Gucwa stale poszerza swoją kolekcję judaików i obiektów, jakie pozostawili po sobie bobowscy Żydzi, które były związane z ich kulturą i codziennym życiem.
Inga Marczyńska –artystka-plastyk i edukatorka, mieszka w Jaśle, lecz jej działalność obejmuje wiele innych miejsc w Małopolsce i na Podkarpaciu. Dba o miejsca pamięci, o które bardzo często nikt się nie troszczy, edukuje młodzież, prowadzi zajęcia artystyczne dotyczące kultury i tradycji żydowskiej dla dzieci i młodzieży. Dzięki jej zaangażowaniu możliwe stało się przywrócenie pamięci o Sali Korzennik i Racheli Pacher. Po 79 latach dziewczęta z Kołaczyc, zamordowane w 1942 roku podczas likwidacji społeczności żydowskiej Jasła i okolic, zostały pochowane na cmentarzu żydowskim w Tarnowie.
Dariusz Popiela – sportowiec, kajakarz, który przywraca pamięć o Żydach. Działacz Sądeckiego Sztetla. Autor projektu „Ludzie, nie liczby”, w ramach którego na cmentarzach, gdzie przeprowadzano projekt upamiętniane są z imienia i nazwiska ofiary Holocaustu. Współorganizator rocznic związanych z tragedią Żydów oraz spotkań przybliżających kulturę żydowską w Nowym Sączu. Inicjator i koordynator budowy Pomników upamiętniających z imienia i nazwiska Żydów ofiary Zagłady z Krościenka nad Dunajcem, Grybowa, Czarnego Dunajca. W listopadzie na żydowskim cmentarzu w Nowym Targu upamiętnionych zostało prawie 2900 ofiar.
Urszula Rybicka – publicystka, recenzentka, edukatorka i prezeska Fundacji Żydoteka. Polskim czytelnikom przybliża kulturę żydowską, głównie skupiając się na literaturze. Publikuje w mediach społecznościowych, gdzie jej wpisy śledzi kilkanaście tysięcy czytelników. Stworzona przez nią Żydoteka jest jedynym polskim serwisem, który w kompleksowy sposób przedstawia literaturę Żydów. Urszula Rybicka jest także autorką projektu Żydowski Wrocław, który realizuje w ramach Stypendium Prezydenta Wrocławia. Jeszcze w tym roku premierę będzie miała jej strona internetowa o żydowskiej tożsamości stolicy Dolnego Śląska.
O Nagrodzie POLIN
Od 2015 roku laureatami Nagrody POLIN są osoby lub organizacje, które swoimi działaniami chronią pamięć o historii polskich Żydów oraz przyczyniają się do kształtowania wspólnej przyszłości, wzajemnego zrozumienia i szacunku pomiędzy Polakami a Żydami.
Laureatów konkursu Nagroda POLIN 2020 poznamy 30 listopada o godzinie 20:00 na stronie internetowej www.polin.pl oraz w kanałach Muzeum POLIN w mediach społecznościowych.
Pełne biogramy nominowanych, regulamin konkursu, skład kapituły oraz sylwetki dotychczasowych laureatów znajdują się na stronie www.polin.pl/nagroda.
